عنوان پایان‌نامه

ترجمه و تحقیق کتاب الکواکب الدری باب الاسماء والافعال



    دانشجو در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۸۸ ، به راهنمایی ، پایان نامه با عنوان "ترجمه و تحقیق کتاب الکواکب الدری باب الاسماء والافعال" را دفاع نموده است.


    رشته تحصیلی
    فقه شافعی
    مقطع تحصیلی
    کارشناسی ارشد
    محل دفاع
    کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 1733ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 41214
    تاریخ دفاع
    ۳۰ خرداد ۱۳۸۸
    استاد راهنما
    جلیل امیدی

    کتاب « الکوکب الدّرّی فی تخریج الفروع الفقهیه علی المسائل النحویه » تألیف قاضی جمال الدین اسنوی متولد 704 و متوفای 772 هـ.ق. طی پنج باب به بررسی چگونگی تأثیر قواعد و ضوابط نحوی در تأویل و تفسیر نصوص شرعی و تصرفات قولی مکلفان می¬پردازد. و این اثر دارای پنج باب است: باب اول به اسما، باب دوم به افعال، باب سوم به حروف، باب چهارم به ترکیب¬های مرتبط به ابواب متفرقه و باب پنجم به حقیقت و مجاز اختصاص یافته است. اسنوی که هر باب را به چند فصل و هر فصل را به چند مسأله تقسیم کرده پس از طرح هر مسأله¬ی نحوی و بیان اقوال نحویان و ترجیح قول راجح به بیان چند فرع فقهی مبتنی بر آن مسأله یا مرتبط با آن می¬پردازد. تکیه¬گاه او در نقل مسائل و اقوال نحوی چنان که خود در مقدمه اشاره کرده دو کتاب ارتشاف و شرح تسهیل ابو¬حیان و در نقل مسائل و اقوال فقهی شرح کبیر رافعی و روضه الطالبین نووی است. در کنار این چهار منبع اصلی نحوی و فقهی البته از مآخذ متعدد و معتبر دیگر هم نقل مطلب کرده است. وجوه فقهی مطرح شده در کتاب که عمدتاً تفسیر فقهی تصرفات مکلفان در مباحث بیع و شراء و نکاح و طلاق و وقف و وصیت و عتق هستند غالباً توسط مجتهدان مذهب شافعی تخریج و استنباط شده¬اند و در واقع اسنوی انطباق آنها را بر ضوابط نحوی نشان می¬دهد. گاه نیز برخی فروع فقهی مطرح شده¬اند که اسنوی نقلی از شافعیه در باره¬ی آنها نیافته ولی خود با استمداد از قواعد نحوی و ضوابط فقهی چگونگی تحلیل فقهی آنها را نشان می¬دهد. این پایان نامه عهده¬دار دو وظیفه¬ی علمی – پژوهشی بوده است: نخست ترجمه¬ی روان و متعهد به متن دو باب اول کتاب و دوم تحقیق در باره¬ی مفاهیم و مصطلحات و مسائل علمی محل خلاف. در بخش تحقیق با مراجعه به مآخذ معتبر علوم و فنونی چون نحو و فقه و اصول فقه و منطق و کلام به قدر وسع و به اندازه¬ی ضرورت در شرح و بسط کلام اسنوی و رفع ابهام و تبیین و تفهیم روشن¬تر آن کوشش به عمل آمده است.
    Abstract
    The book named "Alkoukab od dorriye fi takhreej al frooie al feqheeye al almasael al nahvieh" which has been written by Ghazi Jamal Ad Deen Esnavi" -- who was born in 1283 A.C and passed away in 1351 A.C – in five chapters, considers the efficacy of principal’s Arabic grammar in paraphrase and explanation of juridical texts and he writes about occupation of adults in speech. This work has five chapters that it’s first, second, third, fourth and fifth chapters allocated to nouns, verbs, letters, correlated combinations with miscellaneous chapters, and fact and unreality, respectively. Esnavi, who divided each chapter into several articles and each article into several query, after every Arabic grammar query design and explanations of the erudite Arabic grammar viewpoints, prefers the best opinion and expresses some related jurisprudence branches. His references in Arabic grammar issues, as he mentioned in the introduction of his book, were the two books of “Irtashaf" and “Sharh tasheel aboo hayyan”. Additionally, to transfer the jurisprudential issues, his foundation is “Sharh Kabeer rafiei” and “Roudatu talfeen navavi”. In addition to these four basic references, he has used several other reliable references. The juridical aspects said in the book the major of them are juridical exposition occupation of adults in issues such as: buying, selling, marriage, divorce, devotion, will, free which are mostly extracted by Shaffee's Jurisconsult. In fact, Esnavi shows the conformity of them with the Arabic grammar criterions. Occasionally, some jurisprudence branches are mentioned which Esnavi doesn't find any ”Shafeiyah” doctrine about, but he shows their juridical analysis by using of Arabic grammar principals. This dissertation has been responsible for two scientific and research tasks; first, the easy and reasonable translation of initial two chapters of the book, and secondly research about substances and idioms and scientific issues which are in dissension. In