عنوان پایاننامه
مطالعه تاثیر ات اجتماعی هدفمد کردن یارانه ها
- رشته تحصیلی
- علوم اجتماعی - توسعه روستایی - توسعه اجتماعی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 53059;کتابخانه دانشکده علوم اجتماعی شماره ثبت: رس 4392
- تاریخ دفاع
- ۰۸ اسفند ۱۳۹۰
- دانشجو
- اعظم نیازی کومله
- استاد راهنما
- سید احمد فیروزآبادی
- چکیده
- نظر به اینکه حمله قابل توجهی به فقر، نیاز به هدف قراردادن منابع کمیاب نسبت به فقر¬ا است، براساس این دیدگاه، دولت و سازمان¬های کمک رسانی چند جانبه، برنامه¬های هدفمندی را پذیرفته¬اند. در میان سیاست¬های حمایتی دولتی در جهت از بین بردن فقر و یا کاهش آن، مباحث مربوط به هدفمندی همواره یکی از پیچیده¬ترین موضوع¬ها به حساب می¬آید. از جمله راهکارهای دولت برای مقابله با نابرابری درآمدها و الگوی بهینه مصرف و مدیریت انرژی، هدفمندی یارانه¬ها می¬باشد. از آنجا که میزان رفاه اجتماعی خانواده ها به میزان درآمد آنها نیز بستگی دارد و توزیع مناسب درآمد باعث افزایش سطح رفاه اجتماعی در کل جامعه و برای اکثریت خانواده¬ها می¬شود، لذا توزیع عادلانه درآمد یکی از اهداف مهم برنامه¬های توسعه کشورها به شمار می¬آید. هدفمندی سیاست¬های حمایتی معمولاً منابع مالی را به سمت اقشاری که به واقع به آن احتیاج دارند جاری می¬کند، در مصرف این منابع صرفه جویی به عمل آورده و کارایی سیاست¬های حمایتی را افزایش می¬دهد. پژوهش حاضر با بیان تأثیرات اجتماعی اجرای قانون هدفمندکردن یارانه¬ها در جامعه روستایی انجام شده است. این تحقیق با روش کیفی و متفاوت از تحقیق کمی که فرضیه ها از ادبیات استخراج و سپس به آزمون گذاشته می¬شود، سعی دارد بصورت اکتشافی از اطلاعات و دانش کسب شده از ادبیات موجود به منزله دانش زمینه¬ای استفاده نماید. در این راستا از نظریه¬های سیاست¬های رفاه¬گزینشی و همگانی و رویکردهای نظری تغییر اجتماعی استفاده شده است. تکنیک¬های به کارگرفته شده در این پژوهش مصاحبه¬های نیمه¬ساخت¬یافته- مشاهده¬مشارکتی- مشاهده¬غیرمشارکتی و یادداشتهای روزانه می¬باشد. نمونه¬گیری با مطّلعین کلیدی تا مرحله رسیدن به اشباع نظری ادامه داشته است. حجم نمونه 26 خانوار، در دو روستای بالاشکرکش (18 خانوار) و پروش بالا (8 خانوار) از شهرستان لنگرود در استان گیلان می¬باشد. همینطور با 4 نفر از کارشناسان فرمانداری شهرستان لنگرود مصاحبه¬های عمیق در ارتباط با علل رجوع اعضای خانوار به این ارگان جهت گرفتن پول یارانه، صورت گرفته است. نتایج این پژوهش را می¬توان تغییر در الگوی مصرفی خانوارها خصوصاً در خانوارهای میانسال، تأثیرپذیری متفاوت دو روستا از اجرای این قانون به دلیل داشتن منابع و شیوه زندگی مختلف بیان نمود. روستای پروش بالا به دلیل نزدیک بودن به شهر اطاقور (شیوه زندگی متأثر از شهر اطاقور) – رفت¬وآمد بیشتر اهالی این روستا به دلیل شغل افراد که تعداد زیادی از آنها کارگر می¬باشند و خود عامل گاز، در مجموع موانع تغییر در الگوی مصرفی خصوصاً سوخت شده است. یافته¬های دیگر این تحقیق بیانگر تفاوت در چگونگی مصرف این پول در بین خانوارهای مختلف را دارد. در خانوارهای چند شغله بیشتر این پول صرف نیازهای ثانویه (از جمله خرید النگو، ثبت¬نام برای کربلا، هزینه تحصیل فرزندان و پرداخت قسط خانه) شده است. در حالی که در خانوارهای تک شغلی- کارگر و فاقد زمین که دچار فقردرآمدی هستند تمام این پول صرف رفع نیازهای اولیه همچون پرداخت پول سوخت، قبض آب، برق و مواد غذایی شده است. در خانوارهای جوان، میانسال و سالخورده هم چگونگی مصرف این پول متفاوت بوده است. خانوارهای سالخورده به دلیل ازکارافتادگی – ضعف نظام تأمین اجتماعی- نداشتن درآمد ثابت تمام این پول را صرف دکتر و دارو نموده¬اند. اما در خانوارهای جوان که تعدادشان هم به دلیل نداشتن شغل از دو روستا به شهرهای اطراف استان مهاجرت نموده¬اند، کم میباشد این پول را صرف مصرف سوخت، برق، تلفن و باقی را صرف خرید مواد غذایی برای خانه کرده¬اند. در خانوارهای میانسال هم بیشتر این پول در ارتباط با نیازهای اولیه صرف شده است. حتی نحوه مصرف این پول در فصول مختلف متفاوت بوده است. بنابراین از مجموع گفته¬های بالا می¬توان این نتیجه را گرفت که اجرای این قانون با توجه به نوع خانوارهای مختلف، ویژگی¬هایی همچون سن- جنس- شغل و حتی در دو روستا به دلیل تفاوت¬های نام برده شده در بالا و دسترسی به منابع مختلف متفاوت بوده است. نتایج دیگر این تحقیق بیانگر آن می¬باشد که اجرای قانون هدفمندی یارانه¬ها در روابط خانوارهای مختلف تاثیر متفاوتی بر جای نهاده است. در بین اعضای خانوار معتاد باعث درگیری، نزاع و تنش شده است. در خانوارهای چایکار و برنج¬کار روابط اعضای خانوار را انسجام بخشیده است. به دلیل افزایش کرایه¬ها میزان رفت¬¬وآمد اعضای خانواری که فرزندانشان در خارج از استان می¬باشند کم شده است. اجرای این قانون باعث افزایش مشارکت و یاوردادن قرضی در خانوارهای چایکار و برنج¬کار شده است. کاهش شبنشینی¬های شبانه – ارتباط کم اعضاء به علت خاموشی زود هنگام در خانوارهای میانسال در شب از دیگر نتایج این تحقیق می¬باشد. در نهایت اینکه اجرای این قانون وابستگی به پول داده شده را در بین تمامی خانوارها، خصوصاً خانوارهای کشاورز ایجاد نموده است. کلیدواژه¬ها: هدفمندکردن یارانه¬ها، رفاه¬گزینشی، رفاه¬همگانی، تأثیرات اجتماعی، تغییر الگوی مصرف، فقر درآمدی، نیازهای اولیه، نیازهای ثانویه.
- Abstract
- Abstract: Since the significant attack to poverty, the need to target scarce resources to the poor, so that according to this point of view, governments and multilateral aid agencies, have accepted targeted programs. Through the protection of government in order to eliminate or reduce poverty, the issues related to the Targeted subsidies are among the most complex topics. To target subsidies is among the governmental strategies to deal with income inequality and the optimal pattern of consumption and, energy subsidies. As social comfort is in direct relation with the level of income and the appropriate spread of income results in the increase of social comfort in all the society and most of the families so the appropriate spread of income is one of the important goals of the developing programs for the countries. The protection of Targeted resources usually spreads the financial recourses toward the people who really need and also it saves the consumption of these resources and eventually increases and protection policies performances. In this research, the social impact of the subsidies in the rural community has been done. In this research, the theory of selective welfare policy and theoretical approaches has been used. Techniques imposed in this study, are of semi-structured interviews and non-participatory diaries. The sampling of this research is done by experts in order to reach the theoretical point of saturation. The size of our sample is 26 households in two villages of BalaShekarkash (18 households) and Poroshebala (8 households) from the cityof Langrood in the province of Guilan. Also depth interviews were done on 4 people of government employees in Langrood regarding the reasons and cause the household to obtain the subsidy money. Findings of this study indicated differences in how the money was used among the various types of households. In some households more money was used for secondary jobs (including purchase Jewelry - Register to Karbala - the cost of their education - pay the mortgage). In young families - middle-aged and old on how to use this money has been different. Older households due to disability - the weakness of the social security system - having a fixed income have all this money spent on doctor and medicine. And in elderly households, more money is spent on basic needs, how to use this money has been different in different seasons. The level of satisfaction of villagers with regard to these differences and features has had the balance. Other results of this study indicate that to subsidy money has had different effects in relation to different families. It has caused of conflict and strife and tension in the household who were addicted. Households work in the tea and rice has coherence between household members. The fare increase is due to travel outside of the family members whose children have been out of home which has caused to increase participation and loan aid to families in the tea and rice field. Reduced night –life and low correlation between household members due to blackouts is other outcome of this research. And in the end the fact that this rule has caused the agricultural household to be so dependent on this money. Key words: subsidize money, selective welfare, public welfare, social influence, changing consumption patterns, income poverty, basic needs, and secondary needs.