نقش سازمان همکاری شانگهای در توازن قوا در آسیای مرکزی
- رشته تحصیلی
- مطالعات منطقه ای -مطالعات آسیای مرکزی وقفقاز
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP2940;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 51532;کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP2940;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 51532
- تاریخ دفاع
- ۳۰ بهمن ۱۳۹۰
- دانشجو
- حسین راهدار
- استاد راهنما
- سیدداود آقائی
- چکیده
- فروپاشی شوروی به استقلال 15 جمهوری تشکیل دهنده آن به عنوان واحد های سیاسی مستقل انجامید. جمهوری های بازمانده از فروپاشی شوروی در پیرامون فدراسیون روسیه مجموعه خارج نزدیک را به وجود می آورند که در برابر خارج دور یعنی دیگر کشورهای جهان مباحث جدیدی را در روابط خارجی این کشورها ایجاد کردند. در این میان آسیای مرکزی نیز با قرار گرفتن در بین کشورهایی همچون روسیه، چین، هند، پاکستان و ایران، به یک «نقطهی اتصال ژئوپلیتیک» تبدیل شده است. البته باید توجه داشت که که همین شرایط ژئوپلیتیک و ژئواکونومیکی، همچون شمشیری دولبه برای آسیای مرکزی عمل کرده، بطوری که توجه قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای به این شرایط، زمینه ساز شکل گیری و بروز رقابت این قدرتها و به در پی آن بی ثبانی و بحران در منطقه شده است. در این شرایط سازمان همکاری شانگهای با هدف اعتمادسازی در مرزهای میان روسیه، چین، تاجیکستان، قزاقستان و قرقیزستان شکل گرفت و سپس در گام دوم بر موضوعات سیاسی و امنیتی، مسائل اقتصادی و تجاری نیز در دستور کار این پیمان قرار گرفت. برای بررسی اینکه سازمانی همچون سازمان همکاری شانگهای چه نقشی در عرصه سیاست منطقه ای و بین المللی بازی می کند، باید عواملی که رفتار سیاست خارجی روسیه و چین را در آسیای مرکزی شکل می دهند، از جمله: منافع هویتی، تلقی از منابع تهدید و نیز انگیزه های امنیتی و اقتصادی آنها را بررسی کرد. در این نوشتار بررسی می شود که منافع روسیه در آسیای مرکزی جهت رسیدن به جایگاه قدرت بزرگ و منافع چین در آسیای مرکزی جهت تامین امنیت اقتصادی درازمدت، آنها را به سمت شکل دادن موازنه ای نرم درمقابل ایالات متحده درچارچوب سازمان همکاری شانگهای سوق می دهد. روش بررسی این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و در گردآوری اطلاعات آن از روش مطالعه اسنادی استفاده شده است. این پایان نامه در4 فصل گردآوری شده است. در فصل اول به کلیات پژوهش و چارچوب نظری آن پرداخته می شود. در فصل دوم تعاملات قدرت و روابط این کشورها مورد بررسی قرار میگیرد. در فصل سوم به بیان زمینههای شکل گیری سازمان و رویکردهای کشورهای مورد بحث میپردازیم و در فصل آخر نیز نقشی را که سازمان و اعضای اصلی آن در ایجاد توازن قوا در منطقه دارند مورد بررسی قرار میدهیم.
- Abstract
- Collapse of the Soviet Union resulted in formation of 15 new republics as independent political entities which constituted Russia’s “near abroad” vis-a-vis its “far abroad”, namely other countries of the world. This issue posed new topics to their foreign policy. In the meantime, the Central Asia has turned into a “geopolitical junction” thanks to its being located among such countries as Russia, China, India, Pakistan, and Iran. Albeit it should be noted that the very same geopolitical-geoeconomic characteristics has acted as a double-edged sword as attraction of regional and transregional powers’ notice to these potentials have paved the ground for their rivalries and subsequently instability and crisis in the region. In such circumstances, the “Shanghai Cooperation Organization” (SCO) was created aiming, initially, to build confidence in the border areas of Russia, China, Tajikistan, Kazakhstan, and Kyrgyzstan; then political-security, economic and trade topics were put on the agenda of the organization. This writing is to suggest that Russian interests in the region to achieve the position of a superpower and Chinese objectives to secure its long term economic interests have directed towards forming a kind of soft counterbalance against the US in the framework of SCO. Descriptive-analytical method and documentary study are employed in this 4-chapter dissertation. Chapter 1 is devoted to generalities and conceptual framework of the study; chapter 2 deals with power interactions and relations among these countries; chapter 3 discusses the grounds for its creation and the aforementioned countries’ approaches towards it; and finally chapter 4 explores the role this organization and its key member-states can play in creation of balance of power in the region