عنوان پایاننامه
درک و تصو زنان ساکن شهر تهران نسبت به ازدواج موقت _ صدیقه رضا نیا
- رشته تحصیلی
- مطالعات زنان
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده علوم اجتماعی شماره ثبت: رس 4500;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 61963
- تاریخ دفاع
- ۱۳ خرداد ۱۳۹۲
- دانشجو
- صدیقه رضانیا
- استاد راهنما
- عبدالحسین کلانتری
- چکیده
- چکیده ازدواج موقت، مطابق با نهاد حقوقی و دینی ایران، یکی از دو نوع پیوند مشروع بین دو جنس مخالف، است. این ازدواج، از جمله موضوعات چالش برانگیز به لحاظ فقهی، حقوقی و اجتماعی بوده که همواره بحثهایی در مخالفت و موافقت با آن، بیان شده است. پژوهش حاضر با شیوهای کیفی و رویکردی امیک، به بررسی درک و تصوری که زنان مشارکتکننده از این شیوه ازدواج دارند، پرداخته است؛ یافتههای پژوهش، از خلال مصاحبههای نیمه ساختیافته با 26 زن ساکن شهر تهران (برخی از این زنان دارای تجربه ازدواج موقت و برخی فاقد این تجربه بودهاند)، بدست آمده و از طریق تحلیل تماتیک و نظریه زمینهای، مورد تحلیل قرار گرفته و در نتیجه، مدلی پارادایمی از درک و تصور مشارکتکنندگان ارائه شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد، "احساس نیاز"، "فشار ساختاری"، "ناکارآمدی ازدواج دائم" و "جبران تجربه پیشین"، شرایط علیای هستند که مقوله محوری "فضای تهی" را منجر میشوند. مقوله محوری مذکور، به همراه شرایط مداخلهگری شامل "مطلوبیت به روز شونده" و "رجحان نسبی"، و به علاوه، شرط زمینهایِ "تاثیر سرمایه اقتصادی و اجتماعی"، فرایند و استراتژی ازدواج موقت را شکل میدهند. پیامدهایی که مشارکت کنندگان برای این ازدواج متصورند، کارکردی- کژکارکردی و یا کژکارکردی بوده و پیامد کارکردی صرفی درک آنان را از متعه شکل نداده است. پیامدهای کارکردی- کژکارکردی شامل "میزان و ابعاد شراکت"، "ارضا (عدم ارضا) ی نیازهای اساسی"، "هزینه- فایده اجتماعی"، "کاهش تعهدات"، "تعویق ازدواج دائم"، "اعتماد- بیاعتمادی به امنیت روابط بین شخصی"، "میزان پایداری خانواده دائم(تقویت- تزلزل خانواده دائم)"، "بروز روابط دوگانه تضاد- اتحاد در مناسبات درون جنسیتی" و "تنظیم- تحریک امر جنسی" میشود. پیامدهای کژکارکردی نیز متشکل از "هزینههای جسمی- جنسی"، "چالش اخلاقیات"، "شرع غیر عرفی"، "احساس محرومیت نسبی" و "ازخودبیگانگی" میباشد. تصور از پدیدهی ازدواج موقت در پژوهشی که انجام شد، دوگانه بوده و محل تلاقی دین، فرهنگ، سیاست، عرف، اقتصاد، غرائز و میل جنسی، اخلاق و عواطف است.
- Abstract
- According to Iranian legal and religious institution, temporary marriage (mut'a) is one of two legitimate types of marriage. This controversial marriage is always coming across pro and con votes. The present study involves with the female participants' perception and image of this kind of marriage through qualitative method and emic approach. Findings have been achieved through semi-structured interviews with 26 women who reside in Tehran city (whether who has practiced mut'a or not) and what's more, has analyzed via thematic analysis and grounded theory also. In addition, the results have been illustrated in a paradigmatic model. It suggests that "a feeling of need", "structural strain", "deficiency of permanent marriage" , as well as "the compensation of previous experienced marriage", are the causal conditions that lead to "unfilled space (blank space)", which is the central category. The mentioned category, besides "updated desirability", "relative preference" as intervening conditions, and also, "the effect of economic and social capital", as contextual conditions, all end up with temporary marriage, the category that seems to be action & interaction. Furthermore, participants' perception contains functional- dysfunctional consequences and dysfunctional consequences too. Thus there is not any mere functional consequence. Functional- dysfunctional consequences include "the extent and aspects of partnership", "satisfaction (dissatisfaction) of essential needs", "social expenses and benefits", "decrease in commitments", "delay of permanent marriage", "trust- distrust in interpersonal relationships", "the degree of stability in permanent family relationships", "emergence of dual relations; conflict and unity in internal gender relationships" and "adjustment- provocation of sexual desire". Moreover, dysfunctional consequences are thought to be consisting of "physical- sexual costs", "the challenge of morals", "unconventional sharia", "a feeling of relative deprivation" and "alienation". Finally, based on the perception of participants included in this study, temporary marriage is considered as a phenomenon which is dual and involves religion, culture, politics, convention, economy, instincts, sexual desire, morals and feelings.