امکان سنجی بکارگیری ابزارهای پوشش ریسک نرخ ارز برای فعالیت های بازرگانی در چارچوب عملیات بانکداری بدون ربا
- رشته تحصیلی
- بانکداری اسلامی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده اقتصاد شماره ثبت: 1534;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 59846
- تاریخ دفاع
- ۳۰ شهریور ۱۳۹۲
- دانشجو
- عاطفه تقی خانی
- استاد راهنما
- اکبر کمیجانی
- چکیده
- تحولهای رو به گسترش و جدید در صحنههای گوناگون علمی، بازارهای مالی را نیز در معرض تحولها و نوآوریهای جدید قرارداده است و روز به روز به این تحولها افزوده میشود. در این بین از جمله مسایلی که ذهن اندیشهوران اسلامی و فقیهان مسلمان را به خود مشغول داشته؛ چگونگی تعامل این تحولها با اصول و موازین شرعی است. از جمله تحولهای پیشگفته در بازارهای مالی، رواج و گسترش ابزارهای معاملاتی با نام ابزارهای مشتقات مالی در حوز? ارز جهت پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز است. بانکهای اسلامی که در تسهیل فعالیتهای کسب و کار و تجارت بینالمللی فعال هستند، در معرض ریسک ارز قرار دارند. ریسک ارز، ناشی از معاملات ارز و نیز انواع مختلف سرمایهگذاریها که در قالب ارز تأمین میشوند است. هرچقدر نرخ ارز دارای نوسان بیشتری باشد، سطح ریسک مبادله ارز و یا سرمایهگذاریها در قالب ارز بالاتر خواهد بود. به این ترتیب، ریسک ارز از فعالیتهای مبادلهای ارزی از قبیل موقعیتهای مختلف خالص (موقعیت های مثبت ومنفی) و تضمینهای غیرقابل وصول و هر عامل دیگری که نشانگر سود و زیان در ارز باشد، نشأت میگیرد. قراردادهای «اختیارات ارزی»، «آتی ارزی» و «سوآپ ارزی» از جمله موردهایی است که سهم عمدهای در بازارهای مالی به خود اختصاص داده است. در این پژوهش با دقت در ماهیت این قراردادها و منابع فقهی موجود، به استنباط حکم شرعی استفاده از این قراردادها اشاره خواهیم کرد، و عنوان میکنیم که استفاده از آتیها و اختیار معامله ارزی به خودی خود، از نظر شرعی جایز است ولی برای اجرایی نمودن استفاده از این ابزارها لزوم اعمال شرایط سختگیرانه قانونی اصلی انکار ناپذیر است و سوآپها با شرایط فعلی خود از دیدگاه فقهی قابل توجیه نیستند و باید برای آنها جایگزینی اختیار شود.
- Abstract
- The daily increasing evolutions of different scientific areas of studies have exposed finance al markets with changes and innovations. In this regard, one of the concerns of Islamic Economic Researchers has been the interaction between those evolutions and religious principles and standards. One of the aforementioned evolutions of financial markets has been the spread and development of bargain instruments known as financial derivatives, which are used for mitigating the risk of exchange rate fluctuations. Islamic banks working on facilitating international businesses and trades are exposed with exchange risks. Exchange risk is caused by dealings and different types of currency investments. The more the fluctuations of the rate of exchange, the higher is the risk of dealings and exchange transactions. Hence, exchange risk originates from currency exchange activities including various net positions (positive and negative positions), bad warrants and any other factors indicating exchange gain and loss. The following contracts are some of the instruments which own a large share of financial markets: “exchange options”, “exchange futures contracts”, and “currency swaps”. In the present research, interpretations of religious decrees on contracts are presented by inspecting the nature of decrees and their available sources. It is also stated that employment of currency futures and options is religiously approved by their natures, however, it necessitates the satisfaction of some major legal stringent conditions. However, current forms of swaps are not approved by jurisconsults and therefore they shall be substituted with other alternatives. Key Words: Hedging, Foreign, Exchange, Financial Derivatives