بررسی تجربه شادی در زندگی روزمره دانش آموزی
- رشته تحصیلی
- جامعه شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 63792;کتابخانه دانشکده علوم اجتماعی شماره ثبت: رس 4640
- تاریخ دفاع
- ۲۶ شهریور ۱۳۹۲
- دانشجو
- سپیده اکبرپوران خیاطی
- استاد راهنما
- سیدضیاء هاشمی
- چکیده
- رابطه شادی و نظام آموزشی از مسائل مهم امروز ما است که دانشآموزان، مدارس و برنامهریزان امور تربیتی را درگیر خود کردهاست. علی رغم احساس نیاز به پژوهشهای معتبر علمی، دادههای اندکی در این زمینه وجود دارد. پژوهش حاضر تلاشی است برای گشودن دریچهای به زندگی روزمر? دانشآموزان و ارائه یک توصیف ژرف و عمیق از چگونگی تجرب? شادی توسط آنها. پرسش بنیادی پژوهش بر همین هدف استوار است و «چگونگی تجرب? شادی در زندگی روزمر? دانشآموزی» را مد نظر دارد. از آنجایی که هیچ تجربهای در خلا شکل نمیگیرد، ابعاد زمینهایِ تجرب? شادی را با دو پرسشِ «فهم آموزش و پرورش از شادی» و «مکانیزمهای عینیکردن این فهم» مورد پژوهش قرار دادیم. برای پاسخ به این پرسشها، از روش تحقیق کیفی و متناسب با سوال از تکنیکهای متنوع بهره بردیم. جهت ارائه یک توصیف ژرف از تجربه شادی دانشآموزان (سوال بنادی پژوهش)، دادهها را با استفاده از تکنیک مشاهده مشارکتی، مصاحبه اکتشافی و مصاحبه عمیق جمعآوری و با اتکا به روش تماتیک، تحلیل کردیم. برای پاسخ به سوالهای فرعی، از جمعآوری اسناد معتبر (در سه سطح بالادستی، میانی و پاییندستی) ، مصاحبه (در سه سطح گفتهشده) و مشاهده استفاده کردیم. نتیجه این تلاش بیش از هزار صفحه سند و بیست و شش مصاحبه بود. برای تحلیل دادههای به دست آمده از تکنیک تحلیل اسنادی و تحلیل محتوای کیفی بهره بردیم. نتایج پژوهش نشان داد که در نظام معنایی حاکم بر آموزش و پرورش یک معنای مسلط و دو معنای موقت برای شادی وجود دارد که هر یک از طریق مکانیزمهای متفاوتی عینی میشوند. شادی در معنای مسلط «به عنوان یکی از عواطف بشری فهم میشود که میتواند در راستای کمال و تعالی قرار گیرد یا مانعی بر سر راه آن باشد». در ساحت عمل این نوع از شادی به مکانیزم ایجابی قوی و ملموس منجر نشده و تنها شکل سلبی آن در قالب طرد و سرکوب و ... قوام یافته است. اما تجرب? شادی برای دانشآموزان از قِبل «کارناولیزه شدن مدرسه» و در مرتبه بالاتر «حقه به نظام»، «دوستی روزمره»، «قدرت تحقق خود» و «خودی از آنِ خود» اتفاق میافتد. آنچه که در این میان جالب توجه است، غیبت عناصر زمینهایِ نظام آموزشی در تجربههای دانشآموزی است، چرا که دانشآموزان زیست دانشآموزی خود را در بیاعتنایی به زمینه و عناصر مداخلهگر حاضر در آن ــ و حتی گاهی در تقابل با آن ــ پیش میبرند. کلمات کلیدی: زندگی روزمر? دانشآموزی، مدرسه، شادی
- Abstract
- چکیده به انگلیسی ندارد