پالینواستراتیگرافی پالینو فاسیس وارزیابی پتانسیل هیدرو کربوزائی سازنده سرچشمه در چاه توس
- رشته تحصیلی
- زمین شناسی -چینه و فسیل شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 5376;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 63239
- تاریخ دفاع
- ۳۰ شهریور ۱۳۹۲
- دانشجو
- محمد شریفی
- استاد راهنما
- ابراهیم قاسمی نژادرائینی
- چکیده
- سازند سرچشمه به عنوان یکی از سازندهای کرتاسه پیشین در حوضه کپه داغ شناخته میشود، ضخامت این سازند در چاه توس 1 (در مسیر مشهد به سرخس) در حدود 177 متر با تناوبی از مارن، شیل و آهک شیلی است که مابین دو سازند تیرگان در قاعده و سنگانه در بالا قرار دارد. به منظور مطالعات پالینواستراتیگرافی، 52 نمونه از خردههای حفاری سازند سرچشمه برای مطالعه انتخاب و از این نمونهها 110 عدد اسلاید پالینولوژیکی با استفاده از روش استاندارد تراورس تهیه شد که در نهایت منجر به شناسائی 18 جنس و 31 گونه از پالینومورفهای دریایی (داینوفلاژلهها) گردید که با توجه به تجمع داینوسیستی موجود و حضور گونههای شاخصی چون Oligospaheridium complex، Spiniferites ramosus Kiokansium polypes و Pseudoceratium polymorphum، محدوده بیوزون Odontochitina operculata با سن آپتین برای رسوبات سازند سرچشمه در چاه توس 1 پیشنهاد میگردد.براساس مطالعات پالینوفاسیس صورت گرفته، پس از شمارش و محاسبه درصد هر کدام از سه گروه عناصر پالینولوژیکی (پالینومرفهای دریایی، فیتوکلاستها و مواد آلی بیشکل)، نتایج حاصل با استفاده از نرم افزار Triplot در محیط Excel رسم و پس از انتقال آن به دیاگرام تایسون (Tyson, 1993)، منجر به تشخیص سه رخساره پالینولوژیکی مربوط به ناحیه های IV،II و VI گشت. پالینوفاسیس II که بخش غالب نمونههای سازند سرچشمه در چاه توس 1 را دربرمی گیرد، بیانگر محیط حوضه حاشیهائی با اکسیژن کم و یا فاقد اکسیژن میباشد. در پالینوفاسیس IV تنوع و فراوانی سیست های داینوفلاژله به نسبت بالاتر میباشد و این امر بیان میدارد که این پالینوفاسیس در یک محیط دریایی باز و کم عمق تهنشست کردهاست. محیط رسوبگذاری رخساره پالینولوژیکی VI یک محیط شلف نزدیک به منشاء با اکسیژن کم یا فاقد اکسیژن میباشد که درصد حضور فیتوکلاست در این رخساره مابین 65%-40 در تغییر میباشد. برای دستیابی به شرایط پالئواکولوژی سازند، فاکتورهای Lability، نسبت AOM شفاف به تیره، نسبت AOM به فیتوکلاست قهوهایی، نسبت AOM به پالینومورف دریایی، نسبت فیتوکلاستهای تیره هم بعد به فیتوکلاستهای تیره تیغهایی محاسبهگردید و مشخصگردید که یک محیط کم عمق اکسیدان در طول رسوبگذاری سازند حاکم بودهاست که به سمت انتهای سازند و سازند سنگانه، این شرایط به سمت محیط عمیق و احیائی متمایل گشتهاست.نتایج حاصل از چاه توس 1 با برش الگو و برش انجیربلاغ مقایسهگردید، با تلفیق نتایج حاصل از هر سه مطالعه الگوهای مشابه پالینوفاسیسی و پالئواکولوژی مشاهدهگردید، بر این اساس در ابتدای ته نشست سازند سرچشمه، محیط کم عمق و اکسیدان به صورت یک شلف قارهایی وجود داشتهاست که در طول رسوبگذاری و نزدیک شدن به انتهای سازند افزایش ژرفای حوضه را شاهدبوده، محیط به تدریج عمیقتر و کم اکسیژنهتر گردیده و به محیط نریتیک خارجی تبدیل شدهاست. همچنین براساس نتایج حاصل از پیرولیز راک-ایول، سازند سرچشمه در چاه توس 1 دارای مقادیر پائین ماده آلی (TOC) بوده و از نظر بلوغ حرارتی نیز به مرحله بلوغ نرسیدهاست، بنابراین پتانسیل هیدروکربورزائی ضعیفی دارد و نمیتوان آن را به عنوان سنگ منشاء مناسبی معرفی نمود، شواهد پالینولوژیکی نیز از جمله میزان پائین AOM در طول سازند با نتایج حاصل از مطالعات ژئوشیمیایی مطابقت نموده و پتانسیل هیدروکربورزایی سازند بسیار پائین ارزیابی میگردد.
- Abstract
- The Sarcheshmeh Formation is a shaly sequence of Aptian age deposited in Koppeh Dagh sedimentary basin. The formation has been studied in subsurface section of Toos #1 where it is 177 m thick and mainly consists of Marl, Shale and Shaly limestone. In this well the Sarcheshmeh Formation at the base rests on the limestones of the Tirgan Formation and is overlain in turn by the Sanganeh Formation. Fifty two cutting samples were prepared for palynological studies using the standard method of Traverse (1988). Eighteen genera and 31 species of dinoflagellate cysts were identified. The dinocyst association includes such forms as Oligospaheridium complex, Spiniferites ramosus, Kiokansium polypes and, Pseudoceratium polymorphum which allow their classification under Odontochitina operculata Zone showing an age of hows Aptian age. Percentage of three main groups of palynological elements including AOM, Phytoclast and Marine palynomorphs were calculated for palynofacies studies. Using the Tyson diagram (1993), led to the recognition of three types of palynofacies (II, IV and VI). Palynofacies II is dominated showing the marginal dysoxic – anoxic basin. In the palynofacies VI, abundance and diversity of Dinoflagellates increased and shows shelf to basin transition marine environment while, Palynofacies VI shows a proximal suboxic – anoxic shelf. From the Paleoecological evidences, the Lability factor, ratio of light AOM to Dark AOM, AOM to Brown Phytoclast, AOM to Marine palynomorph and Cubic to Blade shape opaque phytoclast, it can be concluded that an oxic shallow environment was dominant during the deposition of the formation which turned to a more basinal and anoxic environment through time. Comparing the results gained from this study with those of the type section and Anjir Bolagh surface section, released same palynofacies and paleoecological pattern trends among them. On the base of Rock-Eval pyrolysis results, the Sarcheshmeh Formation in well Toos #1 have a low content of organic matters and is immature. These reveal that the Sarcheshmeh Formation has no potential to act as a source rock which has also been proved by low content of AOM