عنوان پایان‌نامه
برنامه ریزی کاربری زمین با هدف کاهش آسیب پذیری از زلزله ، مطالعه موردی : منطقه ۷ تهران
- رشته تحصیلی
- شهرسازی برنامه ریزی شهری و منطقه ای
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 63965
- تاریخ دفاع
- ۳۰ شهریور ۱۳۹۲
- دانشجو
- هانیه معینیان
- استاد راهنما
- اسفندیار زبردست
- چکیده
- سوانح طبیعی سالانه جان میلیونها انسان را میگیرد و خسارات هنگفتی به اقتصاد کشورها وارد می سازد. بر اساس آمار و اطلاعات موجود، وجه غالب سوانح طبیعی در ایران، زلزله است. تهران پایتخت ایران با تمرکز بالای جمعیتی، سیاسی و اقتصادی در محدوده ای استقرار یافته که دارای توان لرزه‌ای بالایی است. از آنجا که با سطح فعلی دانش بشر، جلوگیری از وقوع زلزله ناممکن است، لذا کسب آمادگی لازم برای مواجهه با این رخداد و کاهش آسیب پذیری از آن امری ضروری است. هدف این پژوهش وارد نمودن افکار و اقدامات پیشگیری از آثار مخرب زلزله و کاهش آسیب پذیری جوامع از آن در فرایند برنامه ریزی کاربری زمین شهری است تا بدین وسیله شهرها را نسبت به آثار زلزله ایمن تر نمود. منطقه هفت شهر تهران که در این پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته با مسائلی همچون وجود بافتهای مسکونی فرسوده و تمرکز زیاد مراکز اداری، تجاری و درمانی و جذب جمعیت ناشی از آن، پتانسیل بالایی را برای متحمل شدن خسارات و تلفات در هنگام زلزله دارا می باشد. در جریان این پژوهش، ابتدا مدلی برای ارزیابی آسیب پذیری و نیز فرایندی برای برنامه ریزی کاربری زمین با لحاظ نمودن هدف کاهش آسیب پذیری در بخش چارچوب نظری معرفی شده اند، سپس آسیب پذیری لرزه ای منطقه در قالب این مدل، به کمک مجموعه ای از معیارها و شاخصها و با استفاده از روش AHP و نرم افزار Arc GIS ارزیابی شده است. بر اساس نتایج این ارزیابی، 8% از سطح منطقه آسیب پذیری زیاد، 40% آسیب پذیری متوسط و 52% آسیب پذیری کمی در برابر زلزله دارند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که معیارهای تراکم جمعیت، قدمت و کیفیت ابنیه، دسترسی به فضای باز و ساخت و ساز در حریم گسل نسبت به سایر معیارها وضع نامساعدتری دارند و لازم است در برنامه ریزی توجه بیشتری به آنها شود. در مقابل معیارهایی همچون اندازه قطعات و تعداد طبقات در وضعیت مطلوبتری قرار دارند. در ادامه بر اساس نتایج حاصل از ارزیابی آسیب پذیری در کنار تحلیل شرایط کلی منطقه و بررسی اسناد فرادست، مسائل و مشکلات منطقه معین، نقاط قوت و ضعف و فرصتها و تهدیدها در قالب جدول SWOT مشخص، چشم انداز توسعه تدوین و برنامه کاربری زمین ارائه شده است. کلمات کلیدی: زلزله، آسیب پذیری، برنامه ریزی کاربری زمین، منطقه هفت شهر تهران.
- Abstract
- Abstract Natural disasters cause death of millions of people yearly and impose huge damages on national economies. Based on existing data and statistics, the dominant form of natural disasters in Iran is earthquake. Tehran, the capital of Iran with a high population density besides a noticeable economic and political concentration is located in a zone which has a great seismic potential. According to the present scientific knowledge it is impossible to prevent earthquakes, so it seems necessary to prepare for dealing with this occurrence and reduce our vulnerability to it. The aim of this study is to bring the idea and practice of preventing destructive effects of earthquake and reducing communities' vulnerability to it into the urban land use planning process to make cities safer places to live. District 7 of Tehran which has been studied here, has a high potential to suffer from casualties and damages in an earthquake due to existence of time-worn urban residential tissues, high concentration of administrative, commercial and medical centers and resulting attraction of population. In this study, first a model for evaluating vulnerability besides a land use planning process which considers the aim of reducing vulnerability is presented in the theoretical framework. Then, the seismic vulnerability of district 7 is evaluated with the help of this model by a set of criteria and indicators using AHP technique and ArcGIS software. Based on the results of this evaluation, 8% of the district's area has high vulnerability, 40% has medium vulnerability and 52% has low vulnerability. The results show that population density, age and quality of buildings, accessibility to open space and construction within the fault zone are the criteria which are in worse conditions than the other criteria and it is necessary to pay more attention to them in planning. On the other side, the criteria such as parcel size and number of floors are in better conditions. Afterwards, based on the
