عنوان پایان‌نامه

تحلیل رابطه کاربری زمین و رفتار سفر در سه محله بیمه، منیریه و کوی گلستان: ارزیابی تاثیر الگوهای توسعه ای متعارف، مرکزی و اتومبیل محور بر فراوانی سفر به مقاصد غیر کاری




    محل دفاع
    کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 62913
    تاریخ دفاع
    ۳۱ شهریور ۱۳۹۲
    استاد راهنما
    اسفندیار زبردست

    تفکر استفاده از الگوهای کاربری زمین جهت تاثیر بر رفت و آمد، موضوع مهمی در برنامه‏ریزی و طراحیشهری است. به کارگیری شاخص‏های موثر کاربری زمین بر رفتار سفر امری نوین است که از سوی شهرسازان مطرح شده است. بالابودن فراوانی مد سفر اتومبیل شخصی و افزایش روزافزون ترافیک در پایتخت ایران، مشکلاتی است که کلانشهر تهران با آن مواجه است. از سویی در نظر گرفتن کاربری زمین در مدل‏های برنامه‏ریزی حمل و نقل، تنها به عنوان ابزاری برای شبیه سازی، و عدم توجه به تعامل کاربری زمین و حمل ونقل از سوی برنامه‏ریزان شهری، موجب ناکارآمدی طرح های شهری تهران در خصوص آمد و شد می‏شود. تحقیق حاضر با هدف یافتن شاخص‏های کاربری زمین جهت کاهش فراوانی سفر با اتومبیل شخصی و افزایش فراوانی دیگر مدهای سفر (پیاده و حمل ونقل عمومی) به تحلیل رابطه کاربری زمین و رفتار سفر در سه الگوی توسعه‏ای مرکزی، متعارف و اتومبیل محور می‏پردازد. این تحقیق در پی پاسخ به این سوال است که آیا تفاوت در الگوی توسعه‏ای محلات، موجب تفاوت در رفتار سفر می‏شود و یا به طور خاص، آیاشاخص‏هایگوناگونکاربریزمینبامدنظرقراردادنتفاوت‏هایجمعیتی- اقتصادی،ترجیحاتونگرش‏هاوعاداتسفرافرادبررفتارسفرتاثیرمیگذارند؟ سه محدوده مطالعاتی منیریه، کوی بیمه و شهرک گلستان در شهر تهران جهت یافتن رابطه میان رفتار سفر و الگوی توسعه ( کاربری زمین) انتخاب گردید. این تحقیق مبتنی بر روش ذهنی و جمع‏آوری اطلاعات در سطح جزئی، تاثیرات معیارهای کاربری زمین، جمعیتی –اقتصادی، نگرش‏ها و عادات سفر و ترجیحات افراد جهت انتخاب محل سکونتشان را بر فراوانی مدهای مختلف سفر به مقاصد غیرکاری بدست آورده است. تحقیق حاضر با روش تحلیلی و اکتشافی ابتدا با استفاده از روش تحلیل عاملی و تحلیل رگرسیونی تاثیرات معیارهای مطروحه بر فراوانی سفر به تفکیک مدهای انتخابی، یک بار با مجموع اطلاعات سه محدوده مطالعاتی و بار دیگر به تفکیک محدوده‏های مطالعاتی جهت مدنظر قراردادن تفاوت‏های جمعیتی- اقتصادی و نگرش‏ها و عادات سفر الگوهای توسعه‏ای را مورد سنجش قرار داده است. در نهایت با استفاده از مدل یابی مدل ساختاری تاثیرات عوامل بر یکدیگر نیز بدست آمده است. به طور کلی نتایج نشان می‏دهد عوامل نگرش‏ها وعادات سفر در محلات مختلف به طور مستقیم و غیر مستقیم بر فراوانی مدهای مختلف سفر تاثیر دارند. با این حال شاخص‏های کاربری زمین از قبیل عوامل دسترسی به سیستم حمل ونقل عمومی، تنوع کاربری‏ها و قابلیت دسترسی به مقاصد غیرکاری با مد نظر قراردادن تفاوت های جمعیتی- اقتصادی – عادات و نگرش ها، نیز بر رفتار سفر تاثیر می‏گذارند. در خصوص مدهای مختلف سفر نتایج حاکی از آن است که شاخص‏های کاربری زمین، عادات و نگرش‏ها و خصوصیات جمعیتی –اقتصادی به طور همزمان بیشترین تاثیر را بر رفتار سفر پیاده داشته است تا دیگر مدهای سفر. در خصوص محلات نیز تاثیر نگرش ها و عادات سفر در محله اتومبیل‏محور بر فراوانی مدهای مختلف سفر بیش از دیگر محلات است، با این حال نقش شاخص‏های کاربری زمین بر فراوانی سفر به تفکیک مدهای سفر در این محله نیز برجسته است. در نهایت می‏توان چنین اذعان داشت اگر سیاست های برنامه ریزی کاربری زمین گزینه های مختلفی برای کاهش رانندگی ارائه داده و دیگر مدهای سفر تشویق شوند، ساکنین نیز بیشتر از مدهای غیر اتومبیل شخصی استفاده خواهند کرد.
    Abstract
    Tehran has been blamed for high levels of automobile travel. The question how we could reduce the frequency of auto mode and increase frequency of the other modes- walk and transit- is a challenged for urban planners. Studies show that, residents of neighborhoods with higher levels of density, land-use mix, transit accessibility, and pedestrian friendliness drive less than residents of neighborhoods with lower levels of these characteristics. It shows that patterns of land development of neighborhoods affect travel behavior of residents. However, a key question largely is unanswered: whether pattern of neighborhood land development influences travel behavior or whether travel attitudes and preferences and socio-demographic characteristics influence travel behavior? In other words, if differences in the built environment are associated with differences in travel behavior, after accounting for socio-demographic characteristics and for attitudes and preferences? More specifically, environments where residents are closer to destinations and have viable alternatives to driving are in fact associated with less driving. Here factor analysis, linear regression analysis and structural Equation Modeling are used to investigate the relationship between neighborhood characteristics and travel behavior while taking into account the role of travel preferences and neighborhood preferences in explaining this relationship.I explored the relationship between the residential environment and nonworktravel frequencies by auto, transit, and walk/bicycle modes. In fact, a multivariate analysis of cross sectional data in three different land development patterns of neighborhoods of Tehran-Monirye, Bime and Golestan shows that differences in travel behavior between neighborhoods are largely explained by attitudes. And it largely is influenced by number of autos that residents have. However, distance to transit, land use diversity as well as destination accessibility as land use index sign