عنوان پایان‌نامه

ارزیابی اثرات توسعه ای گردشگری مناطق خشک با رویکرد گردشگری پایدار



    دانشجو در تاریخ ۳۰ شهریور ۱۳۹۲ ، به راهنمایی ، پایان نامه با عنوان "ارزیابی اثرات توسعه ای گردشگری مناطق خشک با رویکرد گردشگری پایدار" را دفاع نموده است.


    محل دفاع
    کتابخانه دانشکده جغرافیا شماره ثبت: 1817;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 62602
    تاریخ دفاع
    ۳۰ شهریور ۱۳۹۲
    استاد راهنما
    محمد سلمانی

    امروزه بخش گسترده ای از مطالعات و تحقیقات دانشگاهی در سراسر جهان در زمینه مطالعات گردشگری صورت می پذیرد، ولی با وجود این باید اذعان نمود که توسعه گردشگری به ویژه در کشورهای درحال توسعه، آنچنان که باید مورد توجه و برنامه‎ریزی قرار نگرفته است. در دورانی که فعالیت گردشگری توانسته است اقتصاد کشورهای مختلف دنیا، از کشورهای توسعه یافته گرفته تا کشورهای فقیر و جهان سومی، تحت تأثیر خود قرار دهد، متأسفانه شاهد آن هستیم که تأثیرات و پیامدهای گردشگری در ابعاد مختلف طبیعی و انسانی، سالانه خسارات زیادی را بر محیط وارد می سازد. این امر در حالی است که در دهه های اخیر میزان توجه به پایداری توسعه از جانب تمامی برنامه ‌ریزان و گروه های ذی ربط، هرچند در مقام ادعا، افزایش چشم گیری یافته است. در این بین گردشگری در مناطق خشک و بیابانی که در سال های اخیر مورد توجه و استقبال بی سابقه ای قرار گرفته است، به واسطه ملاحظات و شرایط خاص منطقه ای و اقلیمی مناطق بیابانی، از شرایط ویژه ای برخوردار است؛ چرا که چنین محیط های به دلیل شرایط سخت و نامساعد محیطی، دارای آستانه پایینی از نظر مقاومت و کشش محیطی در برابر عوامل آسیب زننده می باشد. در این بین سکونتگاه های روستایی شهرستان خوروبیابانک که در سال های اخیر مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته است، به دلیل موقعیت مناسب جغرافیایی و همچنین پتانسیل های بالای خود در زمینه گردشگری بیابان و همچنین گردشگری تاریخی و باستانی، در زمینه گردشگری مورد بهره برداری قرار گرفته است. این امر درحالی است گام برداشتن در مسیر توسعه گردشگری منطقه تاکنون سبب پیامدهای مثبت و منفی بسیاری شده است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی و ارزیابی اثرات توسعه گردشگری و همچنین ارزیابی توان توسعه گردشگری منطقه سعی دارد تا مسیر توسعه گردشگری محدوده مورد مطالعه را در مسیر موافق با توسعه پایدار قرار دهد. جهت نیل به این اهداف، در گام نخست اقدام به بررسی و ارزیابی توان توسعه گردشگری محدوده مورد مطالعه در ابعاد طبیعی و انسانی، با استفاده از مدل دکتر مخدوم در بعد طبیعی و مدل کمیERTCELE در بعد انسانی، گردید. درگام بعدی بررسی اثرات و پیامدهایی که محدوده مورد مطالعه، تا کنون در رابطه با گردشگری تجربه نموده است، با استفاده از مطالعات میدانی و بهرهگیری از ابزار مصاحبه و پرسشنامه، صورت گرفت و نتایج یافتههای این بخش که رهیافتی مناسب جهت برنامهریزی توسعه گردشگری محدوده مورد مطالعه میتواند باشد، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت؛ و در نهایت با توجه به یافتههای مربوط به دو مرحله اول، راهکارها و پیشنهادات کاربردی در زمینه توسعه گردشگری پایدار محدوده مورد مطالعه ارائه و معرفی گردید.??????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????? یافتههای حاصل از ای پژوهش حاکی از آن است که محدوده مورد مطالعه از پتانسیل و ظرفیت بالایی در زمینه توسعه گردشگری چه در ابعاد انسانی و چه در ابعاد طبیعی برخوردار میباشد. از سوی دیگر باید اذعان نمود که توسعه گردشگری منطقه در بعد اجتماعی و فرهنگی در مؤلفه کیفیت زندگی و رفاه، پیامدهای مثبت و در مؤلفه سرمایه اجتماعی، پیامدهای نامطلوبی را تجربه نموده است. همچنین در بعد اثرات زیست محیطی گردشگری، نتایج حاکی از پیامدهای نامطلوب در دو مؤلفه اثرات زیستی و منابع محیطی میباشد. و در نهایت در دو بعد اثرات اقتصادی و اثرات زیرساختی و زیربنایی میتوان پیامدها و اثرات ناشی از توسعه گردشگری به ویژه در سال‌های اخیر را مطلوب و مثبت ارزیابی نمود.???????????????????????????????????????????????????????????????????????????
    Abstract
    Today, a large part of the worldwide academic studies are conducted in the field of tourism studies. It must be acknowledged; however, that the development of tourism, especially in developing countries, has not been sufficient considered and planned. At the time when tourism activities could effect on economy in different countries around the world, from the developed countries to the third world and poor countries, unfortunately, we are observing the effects and impacts of tourism on the natural and human dimensions which makes damage on the environment annually. This is while in recent decades, the attention to the sustainability of development from all planners and relevant groups has increased dramatically. In between, in recent years, tourism in dry lands and desert has been unprecedented attention and interest. Because of regional and climatic considerations and the particular circumstances, deserts areas have particular situation; because such environments, due to unfavorable environmental conditions, has a low threshold of resistance and environment stretching against harmful agents. Rural settlements of Khur and Biabanak county in recent years has been considered by domestic and foreign tourists, due to its good geographic position and its high potential in the field of historical and archaeological tourism, and desert tourism, has been exploited in the field of tourism. This is while taking steps in the development of tourism in the region has already caused many positive and negative consequences. Therefore, the present study aims to investigate and evaluate the effects of tourism development and also the evaluation of tourism development potential tries to track the path of tourism development in the study region consistent with sustainable development. To achieve these objectives, at first, it attempted to investigate and evaluate the potential for tourism development in the study region in natural and human dimensions using Dr. Makhdoom’s model and ERTCELE quantitative model in the human dimension. The next step was to examine the effects and consequences that study region has experienced up to now in relation with the tourism using field studies, interviews and questionnaires and the results of this section could be an appropriate approach in order to tourism planning and development of the study region, have been analyzed. Finally, according to the findings of the first two steps, practical strategies and recommendations about sustainable tourism development in the study region have been presented. Findings from this study suggest that the study region has high potential and capacity on the development of tourism in both natural and human dimensions. On the other hand, it must be acknowledged that tourism development in the region has experienced positive consequences in the social and cultural dimensions as well as quality of life and welfare factors and has experienced unwanted consequences in social capital factor. Also, in the environmental impact of tourism dimension, the results show negative consequences in two factors of the biological effects and environmental resources. Finally, in both dimensions of economic and infrastructure impacts, consequences and impacts due to development of tourism, especially in recent years, could be evaluate as positive and desirable. Keywords: Sustainable development, Sustainable tourism, Impacts of tourism development, Potential of tourism development, rural settlements of Khur and Biabanak County