عنوان پایاننامه
مطالعه مقایسه ای سیاست خارجی ایران و روسیه در آسیای مرکزی
- رشته تحصیلی
- مطالعات منطقه ای - آسیای میانه
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP2686;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 51929
- تاریخ دفاع
- ۱۱ آذر ۱۳۸۸
- دانشجو
- فاطمه عطری سنگری
- استاد راهنما
- مهدی سنائی
- چکیده
- پیوندهای محکم تاریخی و فرهنگی ایران و روسیه با آسیای مرکزی، زمینه ساز روابط این دو کشور با منطقه¬ای است که در دوره¬های تاریخی گوناگون بخشی از قلمرو آن¬ها را تشکیل می¬داده است. بعد از فروپاشی شوروی، ایران بطور مستقل آغاز به برقراری رابطه با این کشورها نمود. با این همه روابط با کشورهای آسیای مرکزی به دلیل نقش و نفوذی که روسیه در آن¬ها داشته و تاکنون نیز بخشی از آن را حفظ کرده است، با دشواری¬هایی همراه است. این منطقه همچنین با چالش¬هایی درگیر است که منافع دو کشور ایران و روسیه را تحت تأثیر خود قرار می¬دهد و بنابراین هر کشور سیاست خارجی و منافع خاص خود را در این زمینه دنبال می¬کند. این چالش¬ها عبارتند از: رژیم حقوقی دریای خزر، مسیرهای انتقال انرژی، تهدیدهای امنیتی موجود در منطقه همانند مسائل قومی و غیر آن. به همین دلیل سیاست¬ خارجی این دو گاهی با یکدیگر اشتراک دارد و در مواقعی نیز شاهد اختلاف میان آن در سطح منطقه هستیم. سؤال اصلی در این رابطه این است که مهم¬ترین علت اشتراک و نیز مهم¬ترین علت اختلاف سیاست خارجی دو کشور ایران و روسیه در آسیای مرکزی چیست؟ فرضی? مطرح شده در پاسخ به این سؤال این است که مهم¬ترین علت اشتراک سیاست خارجی دو کشور در منطقه تأمین امنیت منطقه و مهم¬ترین علت اختلاف سیاست خارجی دو کشور، رقابت¬های منطقه¬ای موجود در آسیای مرکزی است. در این پژوهش با بررسی این فرضیه آشکار گردید که از آنجا که مهم¬ترین هدف دو کشور در آسیای مرکزی تأمین و حفظ امنیت می¬باشد؛ این هدف مشترک، در بسیاری موارد اشتراک در سیاست خارجی دو کشور را موجب گردیده است. ولی از سوی دیگر رقابت¬های موجود در منطقه، اختلاف¬هایی را در سیاست خارجی دو کشور موجب گردیده که در این پژوهش به آن¬ها پرداخته شده است.
- Abstract
- Historical and cultural ties of Iran and Russia with central Asia have under girded these two countries relations with this region, which has been part of their realm in different eras. After the U.S.S.R.'s collapse, Iran independently started to have relations with central Asian countries. But relationship with these countries undergoes some challenges, because of Russia's influence on them which has continued till now. This region also is involved in challenges which impress Iran and Russia's interests and so; any of these two countries follows its own foreign policy and seeks its special interests in the region. Some of theses challenges are: Caspian Sea's legal regime; energy's convey routes like oil and gas pipelines; threats against the region's security like ethnic and religious disputes; etc. So, Iran and Russia's foreign policies some times have some things in common with each other and some other times are against each other. The main question here is what the most important reason of some common points and differences between these two countries ' foreign policies in the region are. the hypothesis in reply to this question is that the most important reason of existing common points between these two countries ' foreign policies is to provide the region 's security; and the most important reason of differences between their foreign policies is regional rivalries in central Asia. This research has founded that since the most important goal of Iran and Russia in central Asia is to provide and maintain security, this common goal in many cases has caused some common points between their foreign policies. But on the other hand, regional rivalries have caused many differences between these two countries ' foreign policies. Key words: Central Asia, Regional Security, Regional Rivalries, Iran’s foreign Policy, Russia’s foreign policy, Caspian Sea, Civil war in Tajikistan, Islamism, Energy resources.