عنوان پایان‌نامه
اثر تغییر اقلیم بر شوری آب دریاچه ارومیه
- رشته تحصیلی
- مهندسی محیط زیست -منابع آب
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده محیط زیست شماره ثبت: ENV 1011;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 59200
- تاریخ دفاع
- ۲۵ شهریور ۱۳۹۲
- دانشجو
- محسن آقاشاهی
- استاد راهنما
- مجتبی اردستانی
- چکیده
- چکیده: دریاچه ارومیه یکی از منابع آبی مهم جهان به شمار می¬رود که امروزه به شورترین دریاچه جهان بدل شده¬است. این دریاچه به سبب داشتن موجودات آبزی به ویژه سخت¬پوست آرتمیا اهمیت اکولوژیکی بسیاری دارد و به عنوان یکی از اکوسیستم¬های ثبت شده در کنوانسیون رامسر به شمار می¬رود. طی سال¬های اخیر که دریاچه با افت شدید جریان ورودی و افزایش شوری مواجه گشته¬است مسئله به خطر افتادن زاد و ولد و حیات آرتمیا مطرح شده¬است. در این میان افزایش برداشت از جریان¬های ورودی و احداث سد بر رودخانه¬های منتهی به دریاچه از یک سو و پدیده تغییر اقلیم به صورت کاهش رواناب و بارش بر سطح دریاچه و افزایش دما و تبخیر از سوی دیگر به عنوان عوامل موثر بر کاهش تراز دریاچه می¬باشند. در این تحقیق ابتدا اقدام به آشکارسازی تغییر اقلیم در حوضه دریاچه ارومیه نمودیم. به این منظور با استفاده از روش¬های آماری غیر پارامتری من- کندال و سن اسلوپ به روندیابی احتمالی بارش متوسط، دمای ماکزیمم، دمای می¬نیمم و تبخیر سالانه و فصلی حوضه دریاچه ارومیه پرداختیم که نتایج حاکی از کاهش تقریبی سری¬های زمانی بارش متوسط، تغییرات افزایشی دمای حداقل و دمای حداکثر و عدم وجود روند کلی در تبخیر می¬باشد. همچنین به منظور تائید یا رد نتایج آزمون¬های ناپارامتری از آزمون¬های همگنی نیز استفاده شد که نتیجه آن مطابقت مناسب آزمون¬های ناپارامتری روندیابی و آزمون¬های همگنی می¬باشد. علاوه بر آن شوری رودهای مهم ورودی به دریاچه اعم از شورترین و پرآب¬ترین رودهای ورودی به دریاچه با روش¬های آماری ناپارمتری تحلیل شدند که نتایج نشاندهنده افزایش شوری رود آجی¬چای به عنوان شورترین رود ورودی به دریاچه می¬باشد. سایر رودها روند خاصی در شوری نشان ندادند. پس از آن به کمک نرم¬افزار اقلیمی LARS-WG به پیش¬بینی پارامترهای اقلیمی آینده حوضه دریاچه ارومیه در چهار ایستگاه واقع در شمال¬شرق، شمال¬غرب، جنوب شرق و جنوب غرب دریاچه پرداختیم که نتایج عددی و نموداری حاکی از افزایش دمای ماکزیمم و دمای می¬نیمم آینده (سال¬های 2099-2013) نسبت به دوره پایه (سال¬های 1990-1961) می¬باشد. بارش متوسط آینده نیز نشان می¬دهد روند غالبی در کل ایستگاه¬ها مشاهده نشد. چرا که برخی از ایستگاه¬ها با افزایش و برخی دیگر با کاهش بارش روبرو شده¬اند. پیش¬بینی دمای ماکزیمم ، دمای می¬نیمم و بارش متوسط در آینده نشان می¬دهد مقادیر حدی در پارامترهای دمای حداکثر و حداقل شبیه¬سازی نشده¬اند، اما در بارش متوسط آینده مقادیر حدی بهتر تخمین زده شده¬اند. همچنین صحت سنجی خروجی نرم افزار LARS-WG حاکی از عملکرد مناسب آن در بازتولید و در نتیجه پیش¬بینی آینده است. پس از بررسی اقلیم گذشته و آینده به بررسی وضعیت شوری آینده دریاچه پرداخته شد. در این بخش با استفاده از رگرسیون چندگانه و روابط تراز- سطح، شوری آینده دریاچه تحت دو سناریوی اقلیمی A2 و B2 تعیین شد که نتایج نشاندهنده افزایش شوری براساس سناریوی A2 و تغییرات نوسانی زیاد و عدم تغییر کلی بر اساس سناریوی B2 شدند.
- Abstract
- Abstract Lake Urmia is one of the world’s significant reservoirs which recently has changed to the most saline lake in the world. Nowadays, the problem of lake’s level declining and higher salinity of water has triggered a critical condition for reproducing of Artemia Urmiana, an unmatched crustacean. In this research, firstly climate change detecting in Urmia basin was assessed. Hence, nonparametric statistical methods such as Mann-Kendall and Sen’s slope estimator tests were utilized in order to detect the trend of parameters like average precipitation, maximum temperature, minimum temperature and evaporation in both seasonal and annual time series. The results proved that average precipitation has decreased and minimum temperature, maximum temperature and evaporation have associated with increase, increase and no trend, respectively in advance. In order to verify the results of trend detecting tests, homogeneity tests were manipulated which led to well confirmability of nonparametric and homogeneity tests. Then LARS-WG, a stochastic weather generator, was used to predict future climate parameters in four stations around the lake Urmia. The results showed enhancement in future maximum and minimum temperature (years of 2013-2099) respect to benchmark period (years of 1961-1990). Future average precipitation showed not a particular pattern in future time series. At the last step, the upcoming lake’s salinity was assessed. Therefore, multiple linear regression and level-area relations with respect to IPCC’s A2 and B2 climate scenarios were used to calculate the future lake’s salinity, considering both scenarios. It was concluded that future lake’s salinity will increase considering A2 scenario and will not render a particular pattern with B2 scenario. Keywords: Urmia lake, Climate change, Salinity of lake, A2 and B2 scenarios
