عنوان پایان‌نامه
بررسی جامعه شناختی کارکرد معنا بخشی دین در آثار محمد حسین طباطبایی
- رشته تحصیلی
- ادیان وعرفان
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 1787ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 47424
- تاریخ دفاع
- ۲۴ شهریور ۱۳۸۸
- دانشجو
- مریم چنگی آشتیانی
- استاد راهنما
- قربان علمی
- چکیده
- رهیافت معنا رهیافت غنی و پیچیده است که انسان‌شناسان و جامعه‌شناسان برای تبیین دین و بیان ویژگیها و خصوصیت‌های آن و کارکردهایش در اجتماعی این رهیافت را به کار گرفتند. طرفداران رهیافت معنا معتقدند دین‌دارای ابعاد و ساحتهای گوناگونی است به همین منظور آنها برای توصیف دین علاوه بر بعد جامعه‌شناسی بعد عقلانی و عاطفی را نیز در نظر می‌گیرند. آنها پس از به کارگیری این رهیافت‌ها به این نتیجه می‌رسند که مهم‌ترین کارکرد و خصوصیت دین معنابخشی آن است، یعنی گزاره‌های دینی به گونه‌ای هستند که جهان را برای انسانها معنادار می‌سازند و این عامل را یکی از مهم‌ترین ویژگیهای دین دانسته‌اند. از سوی دیگر محمد حسین طباطبایی نیز که از منظر دینی، به دین نگریسته و آنرا توصیف کرده است، معتقد است دین دارای جنبه‌های مختلفی است. وی در جای جای آثارش از تأثیرات فردی (تأثیراتی که دین در روحیه و روان انسانها دارد) و تأثیرات اجتماعی دین سخن گفته است. و در کل تبیینی را که از دین ارائه داده است، تبیینی عقلانی است هر چند وی همانند انسان‌شناسان و جامعه‌شناسان رویکرد خاصی برای تبیین دین ارائه نکرده است اما بکارگیری استدلالهای منطقی و عقلانی در توصیفش از دین و توجهش به بعد فردی و اجتماعی دین نشانگر توجه وی به ابعاد گوناگون دین است و نظراتش را با طرفداران نظریه معنا که برای توصیف و تبیین دین همه ابعاد آن را مورد توجه قرار می‌دهند نزدیک ساخته است. نظراتی که وی در مورد خصوصیات و ویژگیهای دین و تأثیراتی که دین بر روی انسانها و اجتماع دارد نشان‌دهنده این است که وی نیز به دین به عنوان یک جریان و عامل معنابخش و هدفدار در زندگی انسانها نگریسته است.
- Abstract
- Meaning approach is a rich a complicated approach used by sociologist and anthropologist to explain religion and its features and role in the society. Those favoring meaning approach believe that religion possesses various dimensions and realms therefore in order to explain religion; besides the sociological aspect they consider rational and emotional aspect for religion as well. Having used this approach, they conclude that the most important role of religion and feature of religion is its meaningfulness, meaning that religion possesses elements making the world meaningful for man. They believe that this the most important feature of religion. Muhammad Hussein Tabatbaee who approaches to religion and explains it from a religious point of view, believes that religion possesses various aspects. In every part of his works, he talks about the individual (the influence of religion on man’s soul) and social influence of religion. His explanation of religion is that of rational; however just as the sociologists and anthropologist, he has never presented a special approach for explanation of religion. But his rational and reasonable explanation of religion indicates his paying heed to various aspect of religion, so his approach comes closer to the approach of those favoring the meaning approach who applies it to explain all aspects of religion. His ideas about the features of religion and its influence on man and society indicate that he looks at religion as purposeful and meaningful process and factor in man’s life.
