عنوان پایان‌نامه
تعاملات و تنازعات کلامی علمای عصر سلجوقی
- رشته تحصیلی
- مدرسی معارف اسلامی- تاریخ وتمدن اسلامی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 61045
- تاریخ دفاع
- ۱۲ خرداد ۱۳۹۲
- دانشجو
- محمدامین ایزانلو
- استاد راهنما
- منصور میر
- چکیده
- سلجوقیان ترکانی بودند که در سال357¬ق، با تَرک ترکستان و عزیمت به ماوراءالنهر، اسلام و مذهب حنفی را پذیرفتند و با اجازه از حکومت غزنوی، توانستند در ماوراءالنهر ساکن شوند. با تصرف سرتاسر ایران و رسیدن به قدرت در سال447¬ق، خلیفه بغداد خطبه خلافت را به نام طغرل سلجوقی خواند. با سقوط دولت شیعی آل¬بویه و به قدرت رسیدن حاکمیت سنی¬مذهب سلجوقی، به دلیل وجود تعصب مذهبی در میان طبقه حاکم و دینی جامعه آن دوره، این تعصب به جامعه نیز سرایت کرد و زمینه تنازعات مذهبی را در جامعه فراهم نمود. در این میان و به دلایل مختلفی شاهد تعاملاتی از سوی شیعیان و اهل¬سنت می¬باشیم. اهمیت و نقش دین و مذهب و تعصب مذهبی رایج در این دوره تعامل و تنازع میان شیعیان و اهل¬سنت، و میان هر یک از مذاهب اهل-سنت را به دنبال داشت. از طرفی نیز آگاهی از موقعیت جغرافیائی مذاهب اسلامی و شناخت مناطق محتمل ایجاد نزاع میان مذاهب اسلامی نقش تعیین کننده¬ای در کم و کیف تعاملات و تنازعات مزبور و بررسی و تحلیل راهبردی آن دارد. از مهمترین شهرهای محل نزاع در این دوره ری، اصفهان و بغداد، که مرکز خلافت و تجمع پیروان سایر مذاهب اسلامی بود، هستند. غالب تنازعات، میان شیعیان و اهل¬سنت، حنبلیان و شافعیان، حنفیان و شافعیان، اسماعیلیان و اهل¬سنت بود. در مورد تعامل میان این مذاهب باید گفت: به دلیل اشتراکات موجود در مذاهب اهل¬سنت، در اغلب موارد رابطه میان آنان مبتنی بر تعامل بود. اما از آنجا که غالب روابط میان شیعیان و اهل¬سنت مبتنی بر نزاع و درگیری بود تعاملات محدودی را نیز میان شیعیان امامی و اهل¬سنت شاهدیم که در این میان نباید از سیاست تعامل و تسامح علمای شیعه در ایجاد زمینه این تعاملات غافل شد. کلید واژگان: تعامل، تنازع، مذاهب اسلامی، سلجوقیان، شیعیان، اهل¬سنت.
- Abstract
- Saljughian were a group of Turks who accepted Islam and Hanafi denomination, after leaving Turkistan and moving to Fertile Crescent in 357H and succeeded to live there with the permission of Ghaznavi government. After occupying Iran and gaining the power in 447H Caliph of Baghdad declared the sermon of caliphate for Toghrol. After the fall of Al-e- Buye's Shi'i government, and ascending of Saljughis, which were Sunni, because of the formation of a religious prejudice among the governmental and religious strata of the time, the prejudice penetrated the society and provided the background for religious disputations in the society. among them, and because of a variety of reasons, we can observe some interactions between Shi'as and Sunni's. Significance and the role of religion and denomination, and also prevalent religious prejudice in this period, resulted in some conflicts and interactions between Sunnis and Shi'as, and also among fractions of Sunni. On the other hand, awareness of the geographic location of Islamic denominations, and perception of susceptible- to- conflict regions had a consequential role in quality and quantity of conflicts and interactions, as well as investigation and analysis of how to handling it. Rey, Isfahan, and Baghdad were among the most important cities which were the center of power of other Islamic denominations. Most of conflicts were between Shi'as and Sunnis, Hanbalis and Shafeiis, Hanafis and Shafeiis, Ismailian and Sunnis. About the interactions among these denominations, it should be stated that in most cases, because of commonalities among Sunni denominations, their relationships were based on mutual interaction. But little interaction can be observed between Shi'is and Sunnis, inasmuch as in most cases relationships between them were based on disputation and disagreements, though in this regard the role of Shi'i leaders in trying to take an interaction and consensus policy should not be ignored. Key words Interaction, Conflict, Islamic denominations, Saljughian, Shi"is, Sunnis.
