عنوان پایاننامه
تحلیل رتوریکی مستندهای مرتبط به بحران زیست محیطی دریاجه ارومیه
- رشته تحصیلی
- علوم ارتباطات اجتماعی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 61532;کتابخانه دانشکده علوم اجتماعی شماره ثبت: رس 4600
- تاریخ دفاع
- ۱۰ شهریور ۱۳۹۲
- دانشجو
- رضوانه عرفانی حسین پور
- استاد راهنما
- مهدی منتظرقائم
- چکیده
- این پژوهش با تمرکز بر حوزه ارتباطات زیست¬محیطی و با استفاده از روش کیفی، به تحلیل رتوریکی شش مستند ساخته شده درباره بحران زیست¬محیطی دریاچه ارومیه پرداخته و کوشیده است ضمن مطالعه چگونگی بازنمایی این بحران در نمونه¬های تحقیق، اهداف رتوریکی و استراتژی¬های اقناعی به کار گرفته شده برای ایجاد اثرات رتوریکی در آنها را مورد سئوال قرار دهد. برای دستیابی به این هدف، در رساله حاضر پنج مقوله محوری در تحلیل رتوریکی مستندهای زیست¬محیطی درباره بحران پیشنهاد کرده-ایم: کاراکترها، رتوریک خطای انسانی و تعیین مقصر، جاذبه¬ها و انگیزش¬های احساسی، تکنیک¬های رتوریکی متقاعدسازی منطقی و توسعه پایدار. تحلیل رتوریکی مصنوعات رتوریکی (مستندهای نمونه) با استفاده از مدل رسانه¬های الکترونیک شوارتز صورت گرفته است. بدین منظور و برای مطالعه موقعیت رتوریکی، پس از معرفی واقعه رتوریکی مورد مطالعه (بحران خشک شدن دریاچه ارومیه)، سه مؤلفه محوری زبان، زمان و مکان را به عنوان عوامل اثرگذار بر محصول نهایی تشخیص داده و به صورت مجزا به آنها پرداخته¬ایم. هر نمونه در سه بخشِ معرفی (عوامل فیلم، موقعیت رتوریکی تولید و روایت)، توصیف رتوریکی (بر اساس مقوله¬های پنج¬گانه) و تحلیل رتوریکی مورد بحث قرار گرفته است. سپس کلیه نمونه¬ها بر اساس سه محور مقوله¬های رتوریکی، مرجعیت تولیدکننده و موقعیت رتوریکی تولید با یکدیگر مقایسه شده¬اند. یافته¬های این پژوهش نشان می¬دهد که کنشگران میدان مستندسازی درباره بحران دریاچه ارومیه نتوانسته¬اند در فهم، مطالعه و بازنمایی بحران از سطح فراتر رفته و به عمق لایه¬های آن نفوذ کنند. به علاوه، ناتوانی در ارائه راه¬حل، نگاه کوتاه¬مدت و مقطعی به بحران، کمبود عناصر منطقی و عقلانی در اقناع مخاطبان، متغیر بودن هدف تولید در طول مستند و یا ناهماهنگی آن با محتوای نهایی نیز حاکی از فقدان استراتژی مناسب ارتباطی در تولید مستندها است که کمترین پیامد آن، سردرگمی مخاطبان است. افزون بر اینها، ازدیاد عناصر احساسی و غلبه آنها بر محتوای آموزشی و منطقی در مستندها، محتوای آنها را در فضایی شاعرانه محصور و از ایفای کارکردهای ویژه خود دور کرده است. بنابراین، مستندهای ساخته شده درباره این بحران نتوانسته¬اند در افزایش آگاهی¬ها و حساسیت¬های زیست¬محیطی مخاطبان مؤثر افتند و در نتیجه از مهم¬ترین کارکرد خود، یعنی ایفای نقش به عنوان ابزاری برای مدیریت بحران زیست¬محیطی، دور مانده¬اند.
- Abstract
- This research, focusing on the environmental communication field and applying the qualitative methodology, rhetorically analyzes 6 documentaries on the Lake Urmia crisis. We studied the representation of the crisis in the films, their rhetorical purposes and the persuasive strategies used to create the desired effects. To achieve such goal, we suggest 5 central topics to be studied when analyzing the environmental documentaries on crises: characters, the rhetoric of human-error and designation of fault, emotional stimulations and attractions, rhetorical techniques of logical persuasion, and sustainable development. Rhetorical analysis of sample documentaries is based on Schwartz's Electronic Media Method. We also recognized 3 powerful elements of rhetorical situation which affects the final product: Language, Time and Place. Each sample is discussed in 3 parts: Introduction (film crew, the rhetorical situation of production and the narrative), rhetorical description (based on the 5 topics) and rhetorical analysis. Then we compared the whole samples according to the rhetorical issues, the authority of the producer and the rhetorical situation of production. The findings demonstrate that the producers stayed on the surface and could not reach to the deeper layers of the crisis. Furthermore, thea absence of an appropriate communicational strategy has many side effects on the content. The samples suffer from inability to make or suggest solutions, sectional and shortterm approach to the crisis and deficiency of logical and rational elements in persuasion process of the audience, changing the purpose of production during the documentary or inconsistency with the final content. Besides, high number of emotional elements and their dominance on the educational and logical content formed a poetical approach in the documentaries and made them far away from their specific functions. Therefore, the documentaries on the Lake Urmia crisis are analyzed not to be efficient in increasing the environmental awareness and sensibility of the audience and stay far from their important function which is playing a role as a tool in managing the environmental crisis. Keywords: The Lake Urmia Crisis, Environmental Communications, Media and Environment, Environmental Documentaries, Rhetorical Analysis, the Rhetoric of the Environmental Documentaries