بررسی جنین زایی رویشی در زعفران اهلی Crocus sativus
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 5366;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 58036
- تاریخ دفاع
- ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۲
- دانشجو
- مریم واحدی
- استاد راهنما
- سیامک کلانتری
- چکیده
- زعفران با نام علمی Crocus sativus L. از جمله گیاهان دارویی ارزشمند کشور ایران است که به روش غیر جنسی و توسط بنه های دختری تکثیر می شود. این روش سنتی همراه با مشکلات عدیده ای همچون گسترش عوامل بیماریزا و عدم یکنواختی گیاهان حاصله است. بنظر می رسد روش های نوین کشت بافت گیاهی مانند جنین زایی رویشی روشی مؤثر برای تکثیر سریع و انبوه بنه های سالم در شرایط آزمایشگاهی باشد. به همین دلیل در این تحقیق سعی شد با استفاده از تکنیک های کشت بافت، بهینه سازی کالوس زایی و القای جنین زایی رویشی بررسی گردد. از دو ریز نمونه بنه و برگ برای القای کالوس استفاده گردید. در آزمایش اول کالوس زایی دو ریز نمونه مریستم راسی و جانبی در محیط MS با تیمارهای هورمونی حاوی 2,4-D و Kin در غلظت های مختلف مقایسه شد و بالاترین میزان کالوس زایی از ریز نمونه مریستم راسی در تیمار هورمونی 2 میلی گرم در لیتر 2,4-D و 5/0 میلی گرم در لیتر Kin حاصل گردید. در آزمایشی دیگر در تیمارهای هورمونی (NAA، TDZ، BA، Kin و 2,4-D ) با غلظت های متفاوت میزان کالوس زایی از ریز نمونه مریستم جانبی بنه ها مورد مقایسه قرار گرفت. بیشترین میزان کالوس زایی از دو تیمار هورمونی 2 میلی گرم در لیتر 2,4-D با 1 میلی گرم در لیتر BA و هورمونی 1 میلی گرم در لیتر 2,4-D با 15/0 میلی گرم در لیتر Kin بدست آمد اما ماکزیمم مقدار پارامترهای رشدی همچون ارتفاع، قطر و سطح مقطع کالوس در تیمار هورمونی 2 میلی گرم در لیتر 2,4-D و 1 میلی گرم در لیتر BA بدست آمد. میزان کالوس زایی ریز نمونه برگ نیز در غلظت های متفاوت هورمون های (NAA، TDZ، BA، Kin و 2,4-D ) مورد بررسی قرار گرفت ولی متاسفانه در هیچ کدام از تیمارها علائمی از رشد کالوس مشاهده نشد. در آزمایش القای کالوس از ریز نمونه برگ در تیمارهای هورمونی مختلف علائمی از رشد کالوس مشاهده نشد. در آزمایشی بیان ژن SERK بعنوان ژن اصلی جنین زایی رویشی مورد بررسی قرار گرفت، نتایج حاصل از Real-Time PCR بیانگر عدم بیان این ژن در مراحل ابتدایی جنین زایی رویشی (القا و تکثیر کالوس) و بیان آن در مراحل انتهایی جنین زایی رویشی (پیش بلوغ و بلوغ جنین ها) بود.
- Abstract
- Crocus sativus L. is one of the most important plant in Iran and propagated asexually through daughter corms. Traditional method along with some problem such as spread of Disease factors and diversity. Application of tissue culture especially somatic embryogenesis is the efficient method for mass propagation of healthy corms. In this study we attempt to investigate Optimization of callus induction and somatic embryogenesis with use of tissue culture techniques. Corm and leaf used as explants for callus induction at first experiment lateral and apical meristem were cultured on MS medium supplemented with different combination of 2,4-D and Kinetin hormones. The highest frequency of callus induction achieved from apical meristem and MS medium supplemented with 2 mg/L of 2,4-D and 0.5 mg/L Kinetin. For somatic embryogenesis from embryogenic callus that produced in this experiment , minimum number of somatic embryos obtained from gelrite treatment and ABA with polyethylene glychole treatment had not significant difference in 5% level. In other experiment callus induction was compared in different combinations of hormones (TDZ, NAA, 2, 4-D, BA and Kinetin) from lateral meristem as explants. The highest frequency of callus induction was observed in media containing 2 mg/L 2, 4-D plus 1 mg/L BA and 1 mg/L 2, 4-D plus 0.15 mg/L Kin, however, in case of growth parameters such as diameter and area of cali the best result obtained in medium supplemented with 2 mg/L 2, 4-D plus 1 mg/L BA. Leaf explants cultured on MS medium supplemented with different combination of hormones (TDZ, NAA, 2, 4-D, BA and Kinetin) for investigation of callus induction but there was no sign of growth callus from all treatments unfortunately. In SERK gene investigation with Real-Time PCR , gene expression was observed In final stages (pre-maturation and maturation) of somatic embryogenesis.