عنوان پایان‌نامه
بررسی غلظت فلزات سنگین در بافت های مختلف جرد ایرانی دره زرشک یزد
- رشته تحصیلی
- مهندسی منابع طبیعی - محیط زیست
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 5755;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 61101
- تاریخ دفاع
- ۲۶ بهمن ۱۳۹۲
- دانشجو
- منوچهر خزاعی
- استاد راهنما
- افشین علیزاده شعبانی, امیرحسین حمیدیان
- چکیده
- در سالهای اخیر تلاشهای بسیاری برای توسعه¬ی روشهای پایش با استفاده از جانورانی که به طور مداوم در معرض آلاینده¬ها قرار می¬گیرند، انجام شده است. جوندگان نسبت به آلودگی¬های محیط-زیستی به خصوص آلودگی فلزات سنگین بسیار حساس بوده و می-توانند به عنوان پایشگر در مناطق آلوده استفاده شوند. از این رو در این پژوهش سعی بر این است تا با تعیین غلظت فلزات سنگین در بافت های مختلف جرد ایرانی، وضعیت موجود این منابع از نظر سطح این عناصر مشخص شود، تا بتوان در سالهای آتی و پس از بهره برداری از معدن به مقایسه وضعیت آلودگی ایجاد شده با شرایط اولیه پرداخت و تأثیرات معدن را بر این جونده به عنوان گونه¬ی پایشگر در این منطقه تعیین نمود. در حقیقت انجام این مطالعه مبنایی برای انجام مطالعات آتی در راستای مدیریت زیست محیطی معدن مس دره زرشک خواهد بود. در تابستان 1391، نمونه-گیری به صورت سیستماتیک تصادفی با استفاده از تله ¬فنری از قسمتهای مختلف معدن مس دره زرشک، صورت گرفت. بعد از بیرون آوردن بافت های قلب، کبد، کلیه، شش، مو و استخوان نمونه¬ها با روش هضم اسیدی تر، هضم شد. برای سنجش غلظت عناصر در نمونه-ها از دستگاه ICP-OES استفاده شد. با توجه به اینکه جرد ایرانی تمامی معیارهای مناسب برای یک گونه¬ی شاخص را دارد می¬تواند به عنوان گونه¬ی شاخص زیستی در این مطالعه و مطالعات آتی مورد استفاده قرار گیرد. گروه بندی فلزات مورد مطالعه با آزمون PCA نشان داد که فلزات مورد مطالعه در سه گروه تقسیم بندی شدند. گروه اول شامل فلزات منیزیم، استرانسیوم، پتاسیم، کلسیم، سدیم و روی و گروه دوم شامل فلزات آلومینیوم، کروم، نیکل و آهن می باشد و فلز مس نیز در گروه سوم جای گرفت. گروه اول به غیر از فلز روی به گروه فلزات قلیایی و قلیایی خاکی تعلق دارند و به طور عمده در بافت استخوان نسبت به سایر بافت ها تجمع می¬یابند. گروه دوم فلزاتی هستند که در پوسته¬ی زمین به مقدار قابل توجهی یافت می¬شوند و در بافت موی این جونده بیشتر تجمع پیدا می-کنند. فلز مس قرار گرفته در گروه سه احتمالاً به علت قرار گرفتن منطقه مورد مطالعه در دو کانسار مس دره زرشک و علی آباد است که همانند فلزات قرار گرفته در گروه دو بیشتر در بافت موی این جونده تجمع می¬یابد. نتایج نشان داد غلظت عناصر موجود در بافت مو و بافت های داخلی هیچگونه رابطه¬ی همبستگی با یکدیگر ندارند، بنابراین در مطالعات آتی نمی¬توان از بافت مو به عنوان یک شاخص زیستی مناسب برای تشخیص غلظت عناصر اندازه¬گیری شده در بافت های داخلی استفاده کرد. با توجه به این موضوع که فعالیت های ابتدایی برای بهره برداری از معدن مس دره زرشک در حال انجام است و هنوز محیط تحت تأثیر فعالیت های اصلی این معدن قرار نگرفته است و همانطور که نتایج نشان می¬دهد غلظت اکثر عناصر مورد مطالعه در بافت های مختلف جرد ایرانی در مناطق مختلف محدوده¬ی معدن مس دره زرشک اختلاف معنی داری را با یکدیگر نشان نداد.
- Abstract
- In recent years, many efforts were performed to develop monitoring methods by using animals exposed to pollutnants contiously. Rodents are sensitive species in the enviromnetal pollution especaially heavy metals pollution and known as proper monitors of heavy metals in the environment. Therefore, in this research is tried to specify the status of elements in the environmet by determinig the concentration of heavy metals in different tissues of Persian jird as a bioindicator species and in next years by comparing the results of this study and future studies will be determined the impacts of copper mine on this region. In fact, this study will be a basis of future studies in line with the environmental management of Darreh Zereshk copper mine. In summer of 2012, systematic random sampling were performed by using snap trap in different parts of Darreh Zereshk copper mine. Tissues were digested by wet digestion method after extraction of heart, liver, hair, kidney, lung and femoral of Persain jird. The concentration of elemets were measured by ICP-OES instrument. In order to that Persian jird have all appropriate criteria of indicator species, it can be used as a bioincator in this study and future studies. Grouping metals by PCA test showed that metals divided in three groups. Magnesium, strontium, potassium, calcium, sodium and zink were placed in the first group and the second group includes aluminum, chromium, nickel and iron, also copper was placed in the third group. The first group exept zink belongs to alkaline and alkaline earth metals accmualting more in femoral tissue. The metals in the second group are siginificantly high in the earth crust and accumulate more in hair tissue of this rodent. Probably because of the study area were located in two copper deposits of Ali abad and Darreh Zereshk, copper placed in the third group and similar to the metals in the second group concentarated more in hair tissue. Due to the lack of significant differences between hair and internal tissues, it cannot be applied as a proper bioindicator of measured elements in internal organs. Due to the primary activities for exploition of Darreh Zereshk copper mine are ongoing and also enviromnet is not affected by the main acitivity of mine, the results showed no significant diffrencnces between the concentration of most elements in different tissues of Persian jird in different region of Darreh Zereshk copper mine.
