برنامه ریزی فضایی یکپارچه در جهت توسعه متوازن منطقه ای ، مطالعه موردی: استان مازنداران
- رشته تحصیلی
- برنامه ریزی منطقه ای
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 65664
- تاریخ دفاع
- ۳۰ بهمن ۱۳۹۲
- دانشجو
- سحر قیصری ملکشاه
- استاد راهنما
- اسفندیار زبردست
- چکیده
- امروزه نظریه پردازان ضرورت برنامه ریزی منطقه ای صحیح را برای رسیدن به توسعه متوازن مطرح می کنند و معتقدند که توسعه متعادل بر آن است که بهترین شرایط و امکانات را برای پیشرفت جامع و همه جانبه فراهم آورد، تفاوت های کیفیت زندگی بین منطقه ای و درون منطقه ای را به حداقل برساند و در نهایت از بین ببرد. از طرفی، برنامه ریزی، جامع تر و پیچیده تر شده است و برای مواجهه با مسائل متفاوت در عمل برنامه ریزی، یکپارچگی به عنوان مفهومی ظهور کرده است که قادر به سازماندهی فرآیندهای برنامه ریزی موفق با ذینفعان متعدد، مسئولین برنامه ریزی در سطوح متفاوت، و دیدگاه ها، راهبردها و سیاست های متفاوت ذینفعان می باشد. پژوهش حاضر با هدف ارائه راهکارهایی در جهت ارتقای توازن در توسعه منطقه ای استان مازندران، با بهره بردن از رویکرد یکپارچگی فضایی تدوین شده است. به این منظور، در ابتدا به مطالعه متون نظری مرتبط با مفاهیم توسعه متوازن منطقه ای و یکپارچگی فضایی و سپس بررسی سطح توسعه یافتگی شهرستان های استان مازندران پرداخته ایم. روش پژوهش کمی-تحلیلی بوده که با استفاده از روش تحلیل عاملی و نرم افزار SPSS صورت گرفته است. در این مطالعه، در ابتدا 31 شاخص مورد بررسی در زمینه های مختلف با استفاده از روش تحلیل عاملی به 9 عامل و سپس با انجام تحلیل عاملی مجدد به 4 عامل کاهش یافت و به صورت ترکیبی در عوامل معنی دار ارائه گردیده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که میزان توسعه در سطح شهرستان های استان مازندران متعادل نبوده و به ترتیب 4، 5، 1، 6 و 3 شهرستان در سطوح بیشترین میزان توسعه یافتگی تا کمترین میزان توسعه یافتگی جای گرفته اند. با بررسی های صورت گرفته و تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید منطقه در زمینه توسعه آن با استفاده از تکنیک سوات، به این نتیجه رسدیم که عوامل مدیریتی و نبود یکپارچگی، نقش مهمی در این وضعیت داشته اند. لذا با اعمال رویکرد یکپارچگی فضایی در برنامه ریزی منطقه ای، راهکارهایی در جهت ارتقای توسعه متوازن منطقه ای در استان مازندران ارائه شده است. واژگان کلیدی: تحلیل عاملی، شاخص های توسعه یافتگی، توسعه متوازن منطقه ای، یکپارچگی فضایی، استان مازندران
- Abstract
- Today, theorists are presenting the need for correct regional planning to achieve balanced development, and believe that, balanced development is looking for providing best conditions and facilities for comprehensive progress. On the other hand, planning is more comprehensive and more complicated, and integration has emerged as a concept to deal with different issues in the practice of planning, and it is able to organize successful planning processes with multiple stakeholders, planning authorities at different levels, and different visions, strategies and policies of the stakeholders. This research aims to offer solutions for promoting balanced regional development in the Mazandaran province, using spatial integration approach. Therefore, we first studied theoretical literature related to the concepts of balanced regional development and spatial integration and then have studied the level of development of the Mazandaran’s cities. The research method is quantitative and analytic, using Factor Analysis and SPSS software. In this study, at first, 31 indicators in different fields reduced to 9 factors and then reduced to 4 factors using factor analysis, and is presented as a combination of meaningful factors. Our findings indicate that the rate of development of the cities was not balanced and 4, 5, 1, 6 and 3 cities have taken place in the highest level of development to the lowest levels of development. According to surveys and analysis of strengths, weakness, opportunities and treats in the region using swot technique, we concluded that management factors and lack of integrations, have an important role in this situation. Therefor we provided some solutions to promote balanced regional development in Mazandaran province, applying spatial integration approach to regional planning. Key words: Factor Analysis, development indicators, balanced regional development, spatial integration, mazandaran province.