عنوان پایان‌نامه
ارزیابی شیوه تبدیل روستا به شهر و ارائه معیارهایی برای آن، مطالعه موردی : هفت روستای امامزاده عبدالله ، خوشرود پی ، دابودشت ، زرگر محله ، گتاب ، گلوگاه و مرزیکلا
- رشته تحصیلی
- برنامه ریزی منطقه ای
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 66712
- تاریخ دفاع
- ۲۹ بهمن ۱۳۹۲
- دانشجو
- سحر رایزن
- استاد راهنما
- اسفندیار زبردست
- چکیده
- از دهه 1960، راهبرد شهر کوچک به منظور کاستن آثار منفی تمرکز بیش از حد جمعیت و فعالیت در شهرهای بزرگ در چارچوب سیاست¬گذاری¬های ملی و منطقه¬ای بسیاری از کشورها مورد توجه قرار گرفت. با نگاه به نقش و عملکردی که این شهرها در توسعه متوازن و یکپارچه منطقه¬ای ایفا نمودند، بسیاری از کشورهای جهان به منظور اجرایاین راهبرد دست به اقدامات گوناگونی زدند. یکی از این اقدامات، تبدیل روستاهای با ظرفیت و توان بالا برای تبدیل به شهر کوچک هست. در این راستا در کشور ایران نیز به منظور تحقق راهبرد شهر کوچک، اجرای سیاست ارتقاء روستاهای بزرگ و مستعد برای شهر شدن مورد توجه قرار گرفت، به طوری که تعداد زیادی از نقاط روستایی در کشور به نقاط شهری تبدیل شدند. با تشدید این روند طی دوران اخیر در کشور، این پرسش¬ها در ذهن محقق همواره شکل گرفته است که «آیا معیارهایی برای تبدیل روستاها به شهر در کشور در نظر گرفته می¬شود؟ این معیارها کدامند؟ آیا معیارهای مورد عمل در شناسایی تبدیل روستا به شهر در کشور ایران با خصوصیات و ویژگی¬های شهر کوچک انطباق دارد؟ آیا با روش¬ ارزیابی مناسب می¬توان روستاهایی با ظرفیت و پتانسیل لازم برای تبدیل به شهر را تعیین نمود؟ در صورت منطبق نبودن معیارهای تبدیل روستا به شهر در کشور، راهکارهای پیشنهادی به منظور بهبود این معیارها چیست؟». بنابراین در این پژوهش به منظور پاسخگویی به مسائل مطروحه، ابتدا با مطالعات نظری و تجربی صورت گرفته، معیارهای ارزیابی تبدیل روستا به شهر استخراج گردید و سپس هر یک از معیارها برای هفت نمونه منتخب در پژوهش واقع در استان مازندران مورد مطالعه و تحلیل قرار گرفت. با نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل اطلاعات، از طریق فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) معیار تبدیل روستا به شهر در این استان مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از این ارزیابی نشان می¬دهد که معیارها و ملاک‌های در نظر گرفته شده در استان مازندران برای تبدیل روستا به شهر با معیارهای منتخب در چارچوب نظری که براساسویژگی‌ها و خصوصیات شهر کوچک بوده است، انطباق ندارد و تبدیل روستا به شهر در این استان صرفاً با در نظر گرفتن یک یا چند معیار محدود (مرکز بخش بودن و میزان جمعیت) انجام می‌گیرد. با عنایت به اینکه روستاهای تبدیل‌شده به شهر به عنوان اقدامی در جهت تحقق راهبرد شهر کوچک عمل می‌نمایند، در این پژوهش پیشنهاد میگردد که تدوین معیارها در تبدیل روستا به شهر در استان مازندران در چارچوب راهبرد شهر کوچک انجام گیرد و پنج معیار اقتصادی، خدماتی، اداری- سیاسی، جمعیتی- مهاجرتی و ارتباطی در تشخیص روستاهای قابل تبدیل به شهر مورد توجه قرار گیرد.
- Abstract
- Since the 1960s, in order to reduce the negative effects of excessive concentration of population and activities in large cities, the small city development strategy was considered in the framework of national and regional policies of many countries. With attention to the role and function that these cities played in balanced and integrated development of regions, many countries around the world did various activities in order to perform this strategy. One of these activities is converting villages with high capacity to a small city status. In this regard, in Iran for the realization of the strategy of small city development, the implementation of the policy to promote big villages and those with a potential to become a city has been taken into consideration, and a large number of rural areas in the country have been converted to urban locations. In last years with intensification of this process in Iran, several questions have been always formed in mind of this researcher: “Are there any criteria for converting a village to a city status in this country? What are these criteria? Do the criteria identified in the act of turning the village into a city in the country correspond to the characteristics and applicability of the small city? With the appropriate evaluation methods, is it possible to determine villages with required capacity and potential? What are the measures for improving criteria for converting villages to towns, if they are not compatible with each other?”. So in this study, in order to respond to the issues presented, theoretical and experimental studies have been reviewed, criteria for conversion of the village to towns have been identified, and then each of the selected criteria for the seven chosen samples located in the Mazandaran province are applied. With the results obtained from the analysis on the information, through a process of hierarchical analysis process (AHP), village to the city conversion criteria were evaluated. The results from this assessment show that the standards and criteria, intended to convert the village in Mazandaran province to town didn’t comply with the theoretical framework for properties of small towns, and turning the village into a town within the province is merely limited to one or more criteria (being a part of the Center and the amount of the population). Considering that turned villages into the city as a small city strategy, in this study it is suggested that the criteria for converting villages to towns in Mazandaran province, formulated within the framework of the small city strategy and the five selected criteria, including economic, administrative-economic, demographic and immigration-communication should be considered in identification of villages that can be converted to towns.
