عنوان پایان‌نامه
مدیریت کمی و کیفی سیستم رودخانه با رویکرد حل اختلاف بین ذینفعان و لحاظ تالاب گاوخونی
- رشته تحصیلی
- مهندسی محیط زیست -منابع آب
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده محیط زیست شماره ثبت: ENV 1141;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 62941
- تاریخ دفاع
- ۲۱ بهمن ۱۳۹۲
- دانشجو
- ندا اکبری
- استاد راهنما
- مجتبی اردستانی, محمد حسین نیک سخن
- چکیده
- تالابها و رودخانه‌ها از مناطق مهم و ارزشمند از نظر زیست محیطی و اکولوژیکی هستند، که با توجه به توسعه بهره‌برداری از منابع آب و به‌خصوص ساخت سدها، به علت عدم تامین نیاز زیست محیطی ، دچار مشکلات متعدد و تهدید اکوسیستم‌های موجود شده‌اند. دخالت‌های انسان در طبیعت و برداشت بی رویه از آب رودخانه‌ها و منابع آبی در اثر رشد جمعیت، توسعه کشاورزی و صنعتی شدن و در کنار آن عدم توجه به سلامت اکوسیستمها و تالابها که برای حفظ بقا و بازسازی خود به حداقل حجم آبی در طول سال نیازمند می‌باشند، این تفکر را ایجاد نموده است که اگر همزمان با توسعه به مسائل زیست محیطی رودخانه ها و تالابها بخصوص کیفیت آب آنها توجه نشود، مشکلات و عواقب جبران ناپذیری را بدنبال خواهند داشت. پیامدهای اجتناب ناپذیر سیر صعودی تقاضای آب و همچنین کاهش ذخایر و منابع، موجب اعمال سیاست های مختلف مدیریتی برای منابع آب به منظور رسیدن به بهینه ترین میزان کارایی آب شده است. لذا شاهد افزایش مناقشات در زمینه نحوه بهره برداری و همچنین تخصیص منابع به ذینفعان مختلف هستیم. در این میان محیط زیست به عنوان یکی از عناصر اصلی در مسائل آب همواره پذیرای خسارات ناشی از مناقشات مربوط به کمیت و کیفیت آب بوده است. در بحث بهره برداری کمی و کیفی منابع آب، رفع اختلاف بین تصمیم‌گیرندگان و تاثیر پذیرندگان این سیستم‌ها و توجه به تنوع و تفاوت دیدگاه‌ها و توابع مطلوبیت ایشان حائز اهمیت می‌باشد. حوزه آبریز زاینده رود و باتلاق گاوخونی از جمله منابع ارزشمند آبی کشور هستند که تامین کننده نیازهای آبی مانند شرب، صنعت و کشاورزی می باشد. همچنین پذیرای انواع پسابهای صنعتی ،شهری و کشاورزی است. وجود ذینفعان مختلف اعم از آب بران و محیط زیست، تفاوت بین اهداف و مطلوبیتهای ایشان مانند استفاده از آب برای تحقق اهداف هر یک از ذینفعان،کاهش هزینه‌ها، تامین نیازهای آبی و بویژه جریان زیست محیطی و همچنین رعایت استانداردهای کیفیت آب، به وضوح نشانگر تعارض بین این ذینفعان می باشد که تحقیق حاضر با در نظر گرفتن مطلوبیت اقتصادی مدیریت منابع آب، تامین حداقل جریان زیستی تالاب و تضمین کیفیت آب به حل اختلاف میان ذینفعان پرداخته است . نتایج حاصل از بررسی های پژوهش نشان دهنده این است که اگر هریک از ذینفعان مستقر در حوضه آبریز هماهنگ با کل سیستم با هدف اعتلای بهره برداری از سیستم، عمل نمایند علاوه بر اینکه نیازهای هریک از آنها به نحو مطلوبی تامین خواهد شد، پیکره آبی زاینده رود و باتلاق گاوخونی نیز همچنان به حیات خود ادامه خواهند داد و خدمات ارزشمند اکولوژیک خود را عرضه خواهند داشت. بررسی های این پژوهش نشان می دهد تخصیصی که تامین حداقل نیاز آبی تالاب برابر 140 میلیون مترمکعب در سال در آن اتفاق افتاده است، ایده‌آل ترین رویکرد باشد. با این وجود، در نتیجه اعمال سناریوهای مختلف با متدولوژی پیشنهادی این تحقیق، سناریویی که حداکثر نیاز ذینفعان را تامین نماید، برتر از سایر رویکردهاست. به صورتیکه 3/87 % نیاز آبی تالاب جهت حفظ شرایط مطلوب آن تامین می‌گردد. از طرف دیگر، با تخصیص آب به سایر ذینفعان، سود تخصیصی به بخش‌های کشاورزی، صنعت و محیط زیست هم در این رویکرد بیشترین میزان خود را دارد و به ترتیب برابر با 38/2057، 55/622 و 208 میلیون دلار در ده سال می‌باشد.
- Abstract
- Wetlands and rivers are important and valuable region in terms of ecological and environmental. Development and utilization of water resources, especially the construction of dams, has generated a lot of problems and is causing threat to aquatic ecosystems. Human interference in nature and uncontrolled withdrawal water resources due to population growth, agricultural development and industrializatihison make this thought If concurrent with development, environmental issues, especially water quality of rivers and wetlands are not considered, have problems and consequences will follow. So different management policies in order to achieve the optimal water performance is applied.With conflict increase in the utilization and allocated of the resources to the various stakeholders are saw. The environment has always been one of the major elements embraces issues of water damage disputes relating to the quantity and quality of water. In discussing the operation of the water resources system to resolve disputes between decision-makers and acceptors influence due to the diversity of views and their utility functions is important. Research findings have been studied in the catchment of Zayande-Rud river of Iran as the case study. The results of studying approaches using cooperative games theory have shown that profit from the partnership of agricultural and the environmental players in all approaches is more than the case which partnership between players has not occurred. However, industrial sector has bring mutually beneficial for its own (expect in third approach) despite the fact that that there was no which partnership between players. Proportional Nucleolus game has calculated the most profit for agricultural sector in all approaches except first approach. Weak Nucleolus game has shown better function in calculating amount of profit in all approaches except fourth; hence cannot imagine obvious procedure for approaches in games. However, higher profit of agricultural and environmental sectors due partnership than no corporation, verify that more profits will come to bring in addition to the water requirement supplying providing partnership between these two sectors. This study shows that the optimal allocation that supply minimum water requirement of wetland (140 million cubic meters per year) occurred is the most desirable approach. While supply minimum water requirement of wetland is stronger than other scenarios environmentally is also more prominent than other approaches. So that 87.3% to 122 million cubic meters of water will be provided to maintain optimal conditions of water bodies. Allocated benefit to each of the sectors of agriculture, industry and the environment in this approach has its own highest level, and thus is respectively, equal to 2057.38 622.55 and 208 million dollars in ten years. Zayande-Rood River and Gavkhoony marsh are important basin in the country , supply water needs such as urban, industry and agriculture. Our results provide the most economical productivity in the basin represents the least favorable conditions for the establishment of a wetland. Keywords: Conflict resolution, Wetland, game theory, genetic algorithms, Zayandeh-Rud river
