عنوان پایان‌نامه

تعیین غلظت فلزات سنگین در خاک و گیاهان زراعی دره زرشک ، یزد



    دانشجو در تاریخ ۲۶ بهمن ۱۳۹۲ ، به راهنمایی ، پایان نامه با عنوان "تعیین غلظت فلزات سنگین در خاک و گیاهان زراعی دره زرشک ، یزد" را دفاع نموده است.


    محل دفاع
    کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 5816;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 62199
    تاریخ دفاع
    ۲۶ بهمن ۱۳۹۲

    آلودگی ناشی از فعالیت معدن کاوی ممکن است باعث ناباروری خاک شود یا با حفظ باروری خاک و انتقال آلاینده ها به زنجیره¬ی غذایی موجب تجمع آلاینده ها در بافت های گیاهی و حیوانی گردد. از آنجا که در منطقه دره زرشک احداث معدن مس در دست اقدام است از اینرو این پژوهش با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین مس، سرب و روی در خاک و گیاهان زراعی گندم و یونجه منطقه دره زرشک شهرستان تفت انجام شده است. با توجه به دوری و نزدیکی به کانسار مس و جهت باد غالب منطقه پنج روستا جهت نمونه برداری انتخاب و از زمین های کشاورزی هر روستا 10 نمونه از هر گیاه به روش کاملا تصادفی برداشته شد. نمونه برداری خاک زراعی از ناحیه اطراف ریشه و به تعداد 6 نمونه از هر روستا انجام شد. نتایج نشان داد بین غلظت سه فلز در خاک کشاورزی، گندم و یونجه روستاهای منطقه اختلاف معنی داری وجود دارد. بیشترین غلظت کل مس، سرب و روی در خاک زمین های کشاورزی منطقه مربوط به روستای دره زرشک بود که به ترتیب 2/71، 1/434 و 9/332 میلی گرم در کیلوگرم بوده است. کمترین غلظت کل مس، سرب و روی در خاک کشاورزی منطقه مربوط به دهستان دهشیر بود که به ترتیب 4/17، 1/36 و 4/72 میلی گرم در کیلوگرم بوده است. بیشترین غلظت مس، سرب و روی در ریشه نمونه های گندم و یونجه مربوط به روستای دره زرشک بود که به ترتیب در گندم6/58، 7/156 و 4/125 و در یونجه 6/36، 3/30 و 1/57 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک نمونه ها بوده است. کمترین غلظت مس، سرب و روی در ریشه نمونه های گندم مربوط به روستای دره گازه بود که به ترتیب 8/9، 1/21 و 1/43 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک نمونه ها بوده است و کمترین غلظت مس و سرب در ریشه نمونه های یونجه مربوط به دهستان دهشیر بود که به ترتیب 9/12 و 1/4 بوده است. در ضمن کار گلخانه ای با هدف بررسی تاثیر اصلاح کننده معدنی زئولیت بر میزان جذب سرب در خاک و گیاه یونجه نیز انجام شد. کار گلخانه ای با 9 تیمار و3 تکرار در 27 گلدان در طرح کاملا تصادفی صورت گرفت.بین تیمارهای مورد آزمایش در خاک و گیاه تفاوت معنی داری وجود نداشت اما افزودن زئولیت موجب کاهش غلظت سرب قابل جذب خاک شده بود. از آنجا که روستای دره زرشک در محل اصلی کانسار قرار دارد غلظت فلزات در نمونه های آن بالاست و روستای دره گازه و دهشیر که با فاصله بیشتری از آن واقع شده اند غلظت کمتری از فلزات را نشان داده اند و با توجه به اینکه روستای دره زرشک در آینده به منطقه¬ی معدن تبدیل خواهد شد نگرانی در این خصوص احساس نخواهد شد اما باید توجه داشت نظربه این که معدن مس در منطقه در حال احداث است و غلظت مس، سرب و روی منطقه نیز در حال حاضر در محدوده¬ی بحرانی قرار دارد، لازم است ضمن بهره برداری از این کانسار عظیم، کلیه استانداردهای زیست محیطی لحاظ گردد تا در حد توان با اقدامات مدیریتی مناسب از انتقال آلودگی های زیست محیطی به سایر نقاط جلوگیری بعمل آید.
    Abstract
    Mining activities’ Pollution may cause soil infertility or pollutants accumulation in plant and animal tissues. The objectives of this study were determining the concentration of 3 heavy metals (Cu, Pb and Zn) in soil and crops (wheat and alfalfa) of Darre Zereshk region. In all the five selected villages soil and farm sampling had conducted. The results had shown that the concentrations of heavy metals in soil, wheat and alfalfa were significantly different. The highest concentrations of Cu, Pb and Zn (respectively 71.2 , 434.1 and 332.9 mg) Darre Zereshk’s soil. The lowest concentrations of Cu, Pb and Zn(respectively 17.4 , 36.1 and 72.4 mg) were in Dehshir. The highest concentrations of Cu, Pb and Zn were in wheat and alfalfa root of Darre Zereshk respectively Wheat 58.6 , 156.7 and 125.4 and the alfalfa 36.6 , 30.3 and 57.1 (mg / kg dw) of the samples . The lowest concentrations of Cu 9.8, Pb 21.1 and Zn 43.1 (mg / kg dw) in roots of wheat samples of Darre Gaz region. The lowest concentrations of Cu (12.9) and Pb( 4.1) in the roots of alfalfa samples were in Dehshir. Meanwhile greenhouse experiments evaluate the effects of modifying Zeolite’s uptake of Pb in soil and alfalfa(which performed by 9 treatments and 3 replications in 27 pots as a completely randomized design) . Among all treatments, there were no significant difference in soil and plants, but Zeolite amending reduced the concentration of Pb in soil .Although Darre Zereshk’s samples contained the most concentration of heavy metals it would changed to the mine area thus there isn’t a major concern on this accumulation. But it is necessary to accompany exploit of these huge deposits and environmental standards base on the appropriate management to prevent transmission of heavy metal pollution to other parts of the environment.