عنوان پایان‌نامه
مطالعه فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت و صفات فیزیولوژی توده های وحشی یونجه (Medicago spp.) در شرایط تنش خشکی
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی-اصلاح نباتات
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 61257;کتابخانه پردیس ابوریحان شماره ثبت: 741
- تاریخ دفاع
- ۱۳ بهمن ۱۳۹۲
- دانشجو
- زهره رفیعی
- استاد راهنما
- حسین رامشینی, علی ایزدی دربندی
- چکیده
- خشکی یک تنش غیر زنده مهم است که از خسارت¬زاترین تنش¬های گیاهی محسوب می¬شود که گیاهان زراعی با آن روبرو می-شوند، در این راستا برای بررسی تأثیر تنش خشکی بر برخی صفات مورفولوژیک (شکل، کرک و حاشیه برگ و ساقه)، فیزیولوژیک (محتوای نسبی آب برگ، تنظیم اسمزی، پتانسیل اسمزی و صفات مرتبط با روزنه) و بیوشیمیایی (فعالیت آنزیم کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز) ارقام وحشی یونجه، آزمایشی تحت دو شرایط تنش خفیف و تنش شدید انجام شد. آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل با 3 تکرار و در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی و شرایط آبیاری شامل 2 سطح آبیاری کامل و تنش خشکی خاک شامل تنش خفیف (70% ظرفیت نگهداری آب) و تنش شدید (30% ظرفیت نگهداری آب) در محل پردیس ابوریحان دانشگاه تهران در سال¬های 92-1391 اجرا گردید. برای تنظیم مقدار رطوبت خاک از روش وزنی استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که سطوح مختلف تنش خشکی آثار منفی بر صفات مختلف بررسی شده داشته است. واکنش ارقام به تنش نیز با توجه به تفاوت آنها از لحاظ تحمل به خشکی تحت تأثیرقرارگرفت. در شرایط گلدانی بین کلیه ارقام از نظر تمامی صفات ارزیابی شده اختلاف بسیار معنی¬داری در سطح 1 درصد وجود داشت که بیانگر وجود تنوع ژنتیکی میان ژنوتیپ¬های مورد مطالعه می¬باشد و می¬تواند در مطالعات بعدی تحمل به خشکی جهت گزینش ژنوتیپ¬ها مورد استفاده قرار گیرد. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که بین دو شرایط عدم تنش و تنش خشکی (خفیف و شدید) برای کلیه صفات کمی به غیر از طول روزنه در شرایط تنش خشکی خفیف و نرمال اختلاف معنی¬داری وجود دارد که نشان دهنده تأثیر تنش خشکی در مرحله قبل از گلدهی بر روی کلیه صفات ارزیابی شده می¬باشد. در این پژوهش در مجموع دو نوع تنش می¬توان ژنوتیپ¬های نیک¬شهری، 130 و 175 را به عنوان مقاوم¬ترین ژنوتیپ¬ها معرفی نمود. این ژنوتیپ¬ها کاهش کمتری در اکثر صفات مورفولوژی مانند وزن خشک ساقه، وزن خشک برگ، وزن تر ساقه، تعداد شاخه، طول بلندترین ساقه، تعداد برگ و طول میانگره در شرایط تنش داشتند. ژنوتیپ¬های 129، 163 و 207 در شرایط تنش خشکی شدید مقاومت نکرده و از بین رفتند. این ژنوتیپ¬ها در شرایط تنش خشکی خفیف نیز نتوانستند میزان پتانسیل اسمزی، فعالیت آنزیم¬های کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز خود را به میزان معنی¬داری افزایش دهند، ضمن اینکه ژنوتیپ شماره 129 کاهش شدیدی در محتوای نسبی آب برگ در هر دو نوع تنش داشت، بنابراین این ژنوتیپ¬ها به عنوان حساس¬ترین ژنوتیپ¬ها در پژوهش حاضر معرفی می¬شوند. کلمات کلیدی: آنتی اکسیدان، تنش خشکی، یونجه بومی، صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک
- Abstract
- Drought is an important abiotic stresses which causes major damage to crops. To investigate the effect of drought on some morphological (leaf and stem shape and margins), physiological (relative water content, osmotic adjustment and stomata related traits) and biochemical traits (catalase, peroxidase and ascorbate peroxidase activity) in wild accessions of alfalfa an experiment was conducted under mild and severe drought stress. Pot experiment was carried out as a factorial with three replications in a randomized complete blocks design. Drought stress was applied in two separate experiments as mild stress (70 % of filed capacity of water content) and severe stress (30% of field capacity of water content). The experiments were conducted in 2013 at College of Abouraihan, University of Tehran. To measure soil water content pots with specified amount of dry soil were weighed regularly after watering. The results showed that drought stresses had negative effects on different traits. Accessions had different response to drought stress depending on their tolerance to drought. There was significant differences among all accessions for all traits (p=0.01) implying high genetic variation among them. This variation can be exploited in future breeding programs. The effect of drought was significant for all traits except stomata length. In this research altogether genotypes Nikshahri, 130 and 175 are introduced as the most tolerant genotypes. Reduction in most traits such as shoot dry weight leaves dry weight, shoot fresh weight, shoot number, length of longest shoot, number of leaves and inter-node length was the minimum for these genotypes. The genotypes 129, 163 and 207 did not tolerate severe drought and died. These genotypes could not increase their osmotic potential, catalase activity, peroxidase and ascorbate peroxidase under mild stress also genotype 129 showed a high decrease in relative water content under both stress. So these genotypes are considered as the most sensitive genotypes in this research. Key words: anti oxidant, drought stress, land races of alfalfa, morphological and physiological traits.
