ارزیابی تنوع فنولوژی و فیتوشیمیایی اکوتیپ های رازیانه پس از استقرار گیاهچه در شرایط تنش خشکی
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی-اصلاح نباتات
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 65951;کتابخانه پردیس ابوریحان شماره ثبت: 807
- تاریخ دفاع
- ۱۵ بهمن ۱۳۹۲
- دانشجو
- زیبا ایزدی
- استاد راهنما
- علی ایزدی دربندی
- چکیده
- تنش خشکی یکی از مهمترین عوامل کاهش دهنده عملکرد محصولات زراعی می¬باشد. در این راستا به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر برخی صفات فنولوژیک (تعداد روز تا سبز شدن، 50 % گلدهی، 70 % خمیری و رسیدگی)، بیوشیمیایی (کاتالاز، پراکسیداز، کربوهیدرات¬های محلول کل، پرولین و پروتئین) و فیزیولوژیک (محتوی نسبی آب برگ) بر ژنوتیپ¬های رازیانه، آزمایش مزرعه¬ای با استفاده از کرت¬های خرد شده در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 90-1391 در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران اجرا گردید. در این آزمایش سه رژیم آبیاری (60، 120 و 180 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر) به عنوان کرت اصلی و 30 ژنوتیپ رازیانه در کرت فرعی قرار گرفتند. تنوع زیادی بین ژنوتیپ¬ها برای کلیه صفات اندازه¬گیری شده مشاهده گردید. به طوریکه ژنوتیپ¬های همدان و تبریز به ترتیب دارای کمترین و بیشترین میزان کاتالاز، ژنوتیپ¬های رزن و کرمان به ترتیب دارای بیشترین و کمترین میزان پراکسیداز ، در مقابل کمترین و بیشترین میزان پرولین، ژنوتیپ¬های هشت¬گرد و فزوه به ترتیب کمترین و بیشترین میزان پروتئین و ژنوتیپ¬های فزوه و بیرجند به ترتیب دارای بیشترین و کمترین میزان کربوهیدرات محلول بودند. رژیم¬های آبیاری تأثیر معنی¬داری بر کلیه صفات اندازه گیری شده به جز تعداد روز تا سبز شدن و روز تا 50% گلدهی داشت، بطوریکه با افزایش دور آبیاری از 60 تا 180 میلی¬متر تبخیر روز تا 70 % خمیری 91/2 %، روزتا رسیدگی 56/4 % و محتوی نسبی آب برگ 17/10% کاهش یافت. در مقابل میزان فعالیت کاتالاز 15/127%، پراکسیداز 82/65%، میزان کربوهیدرات محلول کل 81/54%، پرولین 47/94% و پروتئین 18/60% با افزایش دور آبیاری، افزایش یافت. اثر متقابل آبیاری در ژنوتیپ نیز برای بیشتر صفات از مرحله روز تا 70% خمیری، محتوی نسبی آب برگ، کاتالاز، پراکسیداز، پرولین، کربوهیدرات محلول کل و پروتئین در سطح احتمال یک و پنج درصد معنی¬دار گردید. همبستگی ساده خطی بین صفات، تجزیه خوشه¬ای و عاملی انجام شد. که در تجزیه عاملی در شرایط 60، 120 و 180 میلی متر تبخیر از 10 صفت اندازه گیری شده به ترتیب چهار، چهار و سه عامل توانست حدود 80 % تنوع بین صفات را تبیین کند. واژگان کلیدی: رازیانه، خشکی، آنتی اکسیدان، کربوهیدرات های محلول کل و تجزیه عاملی
- Abstract
- Drought stress is one of the most limiting factors on crop production. So for investigation of drought stress effect on some phonological (days to emergence, 50% flowering, 70% dough stage and ripening), biochemical (catalase, peroxidase activity, carbohydrate, proline and protein) and physiological (relative water content) traits on fennel genotypes, a field experiment spilt plot as completely randomized block with three replications was conducted at College of Abouraihan, University of Tehran in 2012. The main-plot consisted of three irrigation regimes (60, 120 and 180 mm cumulative evaporation from class A pan) and sup-plot consisted of 30 fennel genotypes. High variation was observed among genotypes for all of the measured traits. Catalase activity was lowest and highest for genotype Hamedan and Tabriz, respectively. Genotypes Razan and Kerman had the highest and lowest peroxidase activity while had the lowest and highest proline content, respectively. In case of protein genotypes Hashtgerd and Fozve had the lowest and highest respectively. Highest and lowest total solution carbohydrate was observed in Fozve and Birjand genotypes, respectively. The irrigation regimes had significantly effects on all of the measured traits except days to emergence and 50% flowering, as day to 70% dough stage 2.91%, day to ripening 4.56% and relative water content 10.17 was decreased with increased irrigation interval from 60 to 180 mm evaporation. While catalase activity 127.15%, peroxidase activity 65.82%, total solution carbohydrate 54.81%, proline 94.47% and protein 60.18 were increased with increased irrigation interval from 60 to 180 mm evaporation. Interaction effect between irrigation and genotype was significant at 1 and 5% level for days to 70% dough stage, relative water content, catalase, peroxidase, proline, total solution carbohydrate and protein. Simple linear correlation, cluster and factor analysis were done for studied traits, as at Factor analysis on 60, 120 and 180 mm evaporation conditions was found 4, 4 and 3 factors for measured traits that these factors could specified 80% of variation among measured traits. Key words: Fennel, drought, antioxidant, total solution carbohydrate and Factor analysis.