عنوان پایان‌نامه
مطالعه نحوه دورگ گیری و تنوع ژنتیکی وفیتوشیمیایی در آویشنهای بومی ایران
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی-اصلاح نباتات
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6314;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 67730
- تاریخ دفاع
- ۲۷ بهمن ۱۳۹۲
- دانشجو
- بهنام مندک
- استاد راهنما
- حسن زینالی خانقاه, ولی اله محمدی
- چکیده
- آویشنیکی از پرمصرف¬ترین و ارزشمندترین گیاهان دارویی جهان است. به منظور بررسی تنوعژنتیکی، مورفولوژیکی، فیتوشیمیایی، و همچنین مطالعه ساختار گل و نحوه دورگ گیریدر جنس آویشن، 22 جمعیت از آویشن های بومی ایران از 4 گونه Th.deanensis ,Th.Pubescence,Thymus.kotschyanus و Th. lancifolius به همراه یک جمعیت از گونهTh.vulgaris شرایط گلخانه کشت و ارزیابی شدند. صفات ارتفاع، تعداد شاخه جانبی، تعداد کرک، تعداد میانگره، طول میانگره، طول سرشاخه گلدار، وزن تر، وزن خشک، طول برگ،عرض برگ و نسبت وزن خشک برگ به ساقه اندازه گیری شد. اسانس¬گیری با استفاده از دستگاه کلونجر و اندازه گیری ترکیبات اسانس با دستگاه کروماتوگراف گازی انجام شد. در بررسی تنوع ژنتیکی از 12 آغازگر ISSR استفاده گردید.مطالعه ساختار گل با استفاده از بینوکولر و انجام تلاقی به روش پنس و قیچی صورت گرفت. وزن تر، وزن خشک،ارتفاع،تعداد شاخه گلدار و طول سرشاخه گلدار دارای بیشترین تنوع و صفات نسبت وزن خشک برگ به ساقه و طول برگ کمترین تنوع را نشان دادند. جمعیت¬های مورد بررسی در اغلب صفات مورفولوژیک دارای تفاوت معنی داری با یکدیگر بودند در حالی که در بین گونه¬های مورد بررسی تفاوت معنی داری وجود نداشت. بر اساس داده های مورفولوژیک، جمعیت های مورد بررسی در دو کلاستر مستقل قرار گرفتند که این گروه بندی تا حدودی با پراکنش جغرافیایی این جمعیت ها همخوانی داشت. در تجزیه کلاستر گونه¬ها بر اساس صفات مورفولوژیک گونه ولگار بصورت مستقل در یک کلاستر و گونه¬های بومی ایران در کلاستر دوم قرار گرفتند. میانگین درصد اسانس جمعیت¬ها از 73/0 درصد برای جمعیت قاقازان قزوین تا 72/3 درصد برای جمعیت ایلام متفاوت بود. تیمول، کارواکرول، گاماترپنین و پاراسیمن ترکیبات اصلی و مشترک در تمامی جمعیت¬های مورد مطالعه بودند. مقدار تیمول به عنوان اصلی¬ترین و مهمترین ترکیب آویشن در جمعیت¬های ایرانی بسیار بیشتر از گونهTh. vulgaris بود. از آغازگر¬های به کار رفته، 10 آغازگر باند مناسب تولید کرده و 57 آلل شناسایی شدند. تجزیه کلاستر بر اساس داده¬های ISSR، جمعیت¬ها را در دو گروه مستقل قرار داد. مقدار فاصله ژنتیکی جمعیت¬ها از 032/0 تا 4/0 متفاوت بود. بررسی تنوع درون جمعیت¬ها با استفاده از میانگین تنوع ژنتیکی نی و شاخص اطلاعاتی شانون نشان داد که جمعیت¬های داران اصفهان بیشترین مقدار تنوع ژنتیکی درون جمعیتی (43/0I= و 29/0h=) و جمعیت ولگار اصفهان کمترین مقدار تنوع درون جمعیتی (16/0=I و 106/0=h) را دارا هستند.مقدار تنوع درون جمعیت¬ها 77 درصد و تنوع بین جمعیت¬ها 23 درصد بود. بررسی ساختار گل نشان داد که هر گل دارای چهار پرچم و یک مادگی است. در بین جمعیت¬های مختلف این جنس سه نوع گل دوجنسه طبیعی، دوجنسه با پرچم¬های بسیار کوچک و گل تک جنس ماده مشاهده¬شد. بهترین زمان اخته کردن این گیاه مرحله بالنی یعنی 4 ساعت قبل از باز شدن گل بود. نتایج نشان داد که از زمان اخته کردن گل تا قابلیت مادگی برای پذیرش دانه گرده به حدود 48 ساعت نیاز است. با مقایسه تعداد بذر حاصل از گرده افشانی آزاد با گل های دوجنسه پاکت گذاری شده مشخص گردید که در این گیاه خودناسازگاری وجود ندارد اگرچه گیاه دگرگرده افشانی را ترجیح می¬دهد. آزمون FDA بیانگر آن بود که بیشینه زنده ماندن دانه گرده در آویشن 48 ساعت است.مناسب ترین زمان گرده افشانی مصنوعی حدود یک ساعت پس از بازشدن گل بود. نتایج نشان داد که آویشن های ایرانی دارای تنوعژنتیکی، مورفولوژیکی، فیتوشیمیایی قابل ملاحظه¬ای هستند که شایسته است دورگ گیری و اصلاح آنها مورد توجه قرار گیرد.
- Abstract
- Thymus is one of most important and valuable plant in the world. In order to investigation of genetical, morphological and phytochemical diversity and flower structure of Thyme، 22 population of Iranian Thymus in the form of 4 species of Th. deanensis ,Th. Pubescence ,Thymus. Kotschyanus and Th. Lancifolius with one population of thymus vulgaris planted in green house condition and investigated. The traits of side branches number ,plant high , the number of leaf hairs, internode, internode length ,flowering shoot length , fresh weight , dry weight, leaf length , leaf wide, and dry weight ratio of leaf to shoot was measured. Essential oil extracted by Clevenger and the oil component measured by gas chromatography . for genetical diversity investigation 12 Issr primer were used. The study of flower stracture was done by binocular and crossed out by ForcepsandScissor. The maximum diversity was observed in fresh weight, dry weight, plant high ,flowering branch and flowering shoot length and the traits of dry weight ratio of leaf to shoot and leaf length showed the minimum diversity. In most morphological traits population studied have a significant difference with each other while There was nosignificantvariationamong species. The population were separated in two group by cluster analysis based on morphological characteristics. the obtained cluster based on morghological trait was Somewhatconsistent(match)withthe geographicdistribution .Thecluster analysisof speciesbased onmorphological characteristics showed that TH.vulgaris were separately in one cluster and iranian thymus in other cluster. The means of oil percentage was diffrence from 0.73 for ghazvin- ghaghazan to 3.72 for Ilam. Evaluation of phitochemical variation showed that Thymol, carvacrol . gamatrpnin and paracymn were themajor ingredientscommonin all populations.The mount of thymol as a main and most important of thymus ingredient was very more in Iranian thymus rather than TH. Vulgaris. The primers which is used 10 primer produced unique band and 57 allel were detected. Dendrogram of the studied population based on Issr data classified population in 2 independent group. The population genetic distance were varied from 0.032 to 0.4. evaluation of genetic diversity whithin populations by use of Nei genetic diversity analysis and shanon information index indicated that the diversity within daran Isfahan population(I=0.43 , h= 0.29) was more than other population while the genetic diversity within population of Th.vulgaris (I=0.43 , h= 0.29) was less than other population. The intra population diversity was 23% but inter population diversity was 77% . The study of flower structure showed that each flower consist of 4 stamen and one pistil. Between of different population of this genus 3 kind of flower detected which include hermaphrodite with natural structure, hermaphrodite with very small stamen and female flower. The best time for emasculation of this plant was Dirigible stage 4h beforeflower openingstage (Flowersflourish). Result indicated that after emasculation the stamen need 48 hour to reception of pollen. By comparingthe number of seedsfromopen-pollinated bisexualflowers with envelopesmarking was determined thatthere is noself-incompatibilityin thisplants but the flower prefer the open pollination. FDAtestsshowed thatthe maximumpollenviabilityinThyme48hours. The most appropriatetimefor artificialpollinationof approximatelyone hour aftertheopening of flower. The results showed thatIranianThymehave a large variety ofgenetic, morphological, and phytochemicalthat shouldbe considered in hybridization and breeding.
