عنوان پایان‌نامه
بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت های گیاه بنفشه ایرانی با استفاده از ویژگی های مورفولوژیکی و نشانگرهای مولکولی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 5876;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 63106
- تاریخ دفاع
- ۲۰ بهمن ۱۳۹۲
- دانشجو
- سمیرا ابوالقاسمی
- استاد راهنما
- روح انگیز نادری
- چکیده
- در این تحقیق تنوع ژنتیکی برخی جمعیت¬های بنفشه (.spp Viola) با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیک و مولکولی RAPD مورد ارزیابی قرار گرفت. در مطالعه بررسی تنوع جمعیت¬های بنفشه وحشی با استفاده از ویژگی¬های مورفولوژیک جهت ریخت¬شناسی و ارزیابی خصوصیات رویشی و زایشی، 8 توده از استان¬های البرز (واریان)، مازندران (سیسنگان، خیرودکنار، رامسر، چالوس)، کرمانشاه، اردبیل (خلخال) و همدان (نهاوند) جمع-آوری شد و 38 ویژگی کمی و کیفی آن¬ها مورد سنجش قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد ویژگی¬های مورد بررسی در محدوده جمعیت¬ها از اختلاف معنی¬دار برخوردار هستند که نشان دهنده تفاوت جمعیت¬ها از لحاظ ویژگی¬های مورد بررسی می¬باشد. نتایج تجزیه همبستگی ویژگی¬ها وجود همبستگی¬های مثبت و منفی معنی¬دار بین برخی ویژگی¬های مهم مانند زاویه نوک برگ با رنگ مهمیز (746/0=r)، زاویه سینوس پهنک برگ با نسبت طول به پهنای پهنک برگ (854/0=r)، طول گل(طول گلبرگ قدامی به همراه مهمیز) با تعداد بریدگی¬های حاشیه برگ (686/0=r) را نشان داد. تجزیه به عامل¬ها موجب شد ویژگی¬های موثر در 6 گروه عاملی قرار گیرند که مجموعا 62/89 درصد از کل تغییرات را توجیه نمودند. در تجزیه کلاستر جمعیت¬ها در فاصله 10 به سه گروه تقسیم شدند. از عوامل مهم تفکیک کلاسترها ویژگی¬های رنگ گل و اندازه گل بودند. به طور کلی بنفشه¬هایی با گل¬های بزرگتر مانند جمعیت¬های کرمانشاه و چالوس، بنفشه¬هایی با استولون¬های فراوان همراه با جوانه-های زایا مانند جمعیت خیرودکنار و همچنین بنفشه هایی با تعداد برگ¬ بیشتر برای مصارف دارویی و زینتی مورد توجه هستند. در مطالعه تنوع ژنتیکی جمعیت¬های بنفشه با استفاده از نشانگر ملکولی RAPD، تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم جمعیت¬های ذکر شده بنفشه بومی ایران به علاوه جمعیت جمع¬آوری شده از منطقه لواسانات استان تهران بررسی شد. تعداد 11 آغازگر ده نوکلئوتیدی به کار برده شده، در مجموع 145 نوار با وضوح بالا تولید کردند که از این تعداد، 61 نوار یک شکل و 84 نوار دارای چندشکلی بودند. به طور میانگین تعداد 18/13 نوار به ازای هر آغازگر به دست آمد که تعداد 63/7 نوار از آن¬ها چند شکل بودند. ماتریس فاصله جمعیت¬ها توسط روش نی محاسبه گردید و بر اساس تجزیه خوشه¬ای حاصل از این ماتریس، دندروگرام با کمک نرم افزار pc-Ntysis به روش UPGMA ترسیم گردید. تجزیه واریانس داده¬های مولکولی (AMOVA) نیز انجام شد. بر اساس دندروگرام در بین جمعیت¬های بنفشه جمع-آوری شده واریان و رامسر با میزان فاصله 893/0 بیشترین تفاوت را نشان دادند، نهاوند و کرمانشاه با میزان فاصله 047/0 بیشترین شباهت را در بین جمعیت¬های مورد مطالعه دارا بودند. بررسی تنوع درون جمعیت¬ها با استفاده از میانگین تنوع ژنتیکی نی و شاخص اطلاعاتی شانون نشان داد تنوع ژنتیکی در درون جمعیت خیرودکنار (167/0=I و 112/0=h) نسبت به سایر جمعیت¬ها بیشترین و در جمعیت لواسان (125/0=I و 017/0=h) کمترین بود.
- Abstract
- Genetic diversity of some Viola spp population was evaluated using morphological and RAPD markers. In the first experiment, 38 morphological characters were measured on 8 wild populations of Viola spp collected from Alborz, Hamedan, Kermanshah, Ardebil and Mazandaran provinces. Analysis of variance showed that populations were significantly differenes for some traits. Correlation analysis showed some positive and negative correlations between characters such as lamina apex angle and colors of corolla (r=0.854), lamina sinus angle with lamina length/lamina width (r=0/854). The lamina dentations has correlated with posterior petal length (r=0.736). Factors analysis of these characteristics set the traits to six groups that justifed 89.62% of total variance. Cluster analysis at Euclidean distances of 10, divided the populations into three branches, effective factors in cluster analysis contain feature of flower color and flower size. Some attractive characters such as large flowers were observed in population of Kermanshah and Chalus and large leaves were observed in Kermanshah and Varian population; desirable traits for propagation such as long stolen with reproductive buds were observed in Sisangan population considered for medicinal and ornamental purposes. In the second experiment, the genetic variation whithin and among some populations of Viola spp. were investigated using the RAPD markers. Eleven decamer RAPD primers produced 145 uniqe bands. RAPD analysis showed 61 monomorphic and 84 polymorphic bands in different genotypes. Genetic distance measured by Nei's coefficient and cluster analysis was carried out using NTSYS-pc software. A dendrogram was instructed based on genetic distance data, applying the UPGMA clustering method and analysis of molecular varience (AMOVA) was performed. According to dendrogram, among Viola spp. population, Varian and Ramsar population had maximum distance 0.893, Nahavand and Kermanshah population had minimum distance 0.047. Evaluation of genetic diversity within population with an average of Nei's gene diversity analysis and Shanon's information index, showed that diversity within population of Keiroudkenar (I= 0.167, h= 0.112) was more than other populations while genetic diversity within population of Lavasan (I= 0.025, h= 0.017) was less than other populations.
