عنوان پایان‌نامه
ارزیابی مکانیسمهای مقاومت به کنه دو نقطهای در مراحل مختلف رشدی لوبیا
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی-اصلاح نباتات
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 5111;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 55393
- تاریخ دفاع
- ۲۹ شهریور ۱۳۹۱
- دانشجو
- الهه کریم زاده
- استاد راهنما
- عبدالهادی حسین زاده
- چکیده
- به منظور ارزیابی مقاومت گیاه لوبیا (Phaseolus vulgaris) به آفت کنه دونقطه¬ای (Tetranychus urticae)، تعداد 18 ژنوتیپ لوبیا در شرایط مزرعه و گلخانه در سال 1390 مورد بررسی قرار گرفتند. در مزرعه¬ ژنوتیپ¬ها در قالب طرح کرت¬های خرد شده در 3 تکرار کشت شدند. مرحله آلودگی به عنوان فاکتور اصلی و ژنوتیپ به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. آلوده¬سازی گیاهان با کنه به طور مصنوعی در مراحل گلدهی و غلاف¬دهی انجام گرفت. تعداد کنه، تعداد تخم، میزان تار و میزان نکروزه شدن، پانزده روز پس از آلودگی اندازه-گیری شد. صفات مرتبط با عملکرد از جمله تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه ، وزن کل بذور 5 بوته، تعداد روز تا گلدهی و تعداد روز تا رسیدگی بر روی پنج گیاه هر ژنوتیپ اندازه¬گیری شد. براساس نتایج جدول تجزیه واریانس از نظر صفت تعداد کنه و تعداد تخم بین مراحل مورد بررسی، ژنوتیپها و اثر متقابل مرحله×ژنوتیپ اختلاف معنیداری در سطح احتمال 1 درصد مشاهده گردید. از نظر صفت میزان تار بین مراحل آلودگی اختلاف معنیداری مشاهده نگردید ولی بین اثر متقابل این دو عامل اختلاف معنیداری در سطح احتمال 5 درصد مشاهده شد. از نظر صفت میزان نکروزه شدن نیز بین ژنوتیپهای مورد بررسی اختلاف معنیداری مشاهده نگردید ولی بین مرحله آلودگی و اثر متقابل مرحله×ژنوتیپ به ترتیب در سطح احتمال 1 و 5 درصد اختلاف معنیداری مشاهده گردید. نتایج مقایسه میانگین نشان داد از نظر صفت تعداد کنه ژنوتیپ COS-16 در شرایط آلودگی در مرحله گلدهی بیشترین تعداد کنه، و ژنوتیپ KS41134 کمترین تعداد کنه را داشتند. در شرایط آلودگی در مرحله غلاف¬دهی ژنوتیپ G11867 کمترین تعداد کنه و ژنوتیپ KS21189 بیشترین تعداد کنه را داشت. از نظر صفت تعداد تخم نیز ژنوتیپ COS-16 در شرایط آلودگی در مرحله گلدهی بیشترین تعداد تخم و ژنوتیپ 74Emerson کمترین تعداد تخم را داشتند. ژنوتیپ G-01437 در شرایط آلودگی در مرحله غلاف¬دهی بیشترین تعداد تخم و ژنوتیپ صیاد کمترین تعداد تخم را داشت. ارزیابی ژنوتیپها در شرایط نرمال و آلودگی نشان داد آلودگی در مرحله گلدهی باعث کاهش حدود 17 درصدی عملکرد دانه و آلودگی در مرحله غلاف‌دهی باعث کاهش حدود 15 درصد عملکرد دانه شده بود. شاخص‌های کمی تحمل به تنش، با استفاده از عملکرد ژنوتیپ¬ها در شرایط نرمال وتنش محاسبه شدند. نتایج نشان داد که شاخص¬های MP، GMP، HARM و STI همبستگی بسیار معنیداری در سطح احتمال 1 درصد با عملکرد دانه در شرایط نرمال و آلودگی دارند. براساس این شاخص¬ها، ژنوتیپ¬های KS21189، گلی، KS 41128و KS41134 به عنوان متحمل¬ترین ژنوتیپ¬ها و ژنوتیپ¬های اختر، درخشان و D81083 به عنوان حساس¬ترین ژنوتیپ¬ها نسبت به کنه دونقطه¬ای هم در شرایط آلودگی در مرحله گلدهی و هم در شرایط آلودگی در مرحله غلاف¬دهی شناخته شدند. در آزمایش گلخانه 18 ژنوتیپ فوق، در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی در 3 تکرار کشت و در مرحله گیاهچه (4-2 برگی) توسط برگ¬-های آلوده به کنه، آلوده شدند. 15 روز پس از آلودگی صفات تعداد کنه، تعداد تخم، میزان تار و میزان نکروزه شدن مورد بررسی قرار گرفتند. براساس نتایج جدول تجزیه واریانس، بین ژنوتیپهای مورد بررسی تنها از نظر صفات تعداد تخم اختلاف معنیداری در سطح احتمال 5 درصد مشاهده گردید. ژنوتیپ صیاد بیشترین تعداد تخم و ژنوتیپ KS41134 کمترین تعداد تخم را داشتند. کلمات کلیدی: کنه دونقطه¬ای، لوبیا، مراحل رشدی، مقاومت.
- Abstract
- To evaluate the resistance of bean plants (Phaseolus vulgaris) to tow-spotted spider mite (Tetranychus urticae), 18 bean genotypes were studied under field and greenhouse conditions in 1390, All using a split plot design with 3 replications in the Farm and a CRD with 3 replicated in green house. Infestation stage (IS) was considered as the main plot and genotypes (G) as the subplot. Plants were artificially infested with mites at flowering and pod formation stage. mites number, eggs number, web formation and necrosis, were measured fifteen days after the infection. Yield and it’s componants such as, number of pods per plant, number of seeds per pod, seed index, days to flowering and days to physiological maturity were measured on five plants for each replication. Analysis of variance showed that IS, G and (IS×G) had a significant effect on number of mites and eggs (Pr=0.01), also IS and G had a significant effect on web formation (Pr=0.05). Although no significant differences was observed in amount of necrosis between genotypes, but IS and (IS×G) had a significant effect on necrosis (Pr=0.01 , 0.05, respectively). Comparison of means showed that highest mites number were observed on COS-16 genotype and the lowest on KS41134 genotype in flowering stage. In pod formation stage, the highest mites number were observed on KS21189 genotype and the lowest on G11867. Also the highest number of eggs were observed on COS-16 plants, and the lowest on 74Emerson, in flowering. In pod formation stage, G-01437 had the highest eggs number and Sayyad had the lowest number. Infestation at flowering and pod formation compare to control, 17% and 15%reduction in yield respectively. Stress tolerance indexes were calculated based on genotype yields diffrences in control and stress conditions. MP, GMP, HARM and STI indexes, had a very significant correlation (Pr=0.01) with yield, in control and infested plants. Based on these indexes, KS41134, KS 41128, KS21189 and Goli genotypes, were selected as the most tolerant and Akhtar, Derakhshan and D81083 were selected as the most susceptible genotypes to tow-spotted spider mites in both IS. Analysis of variance for greenhouse exp. revealed that the responses of genotypes to tow-spotted spider mite infestation, at seedling stage were only different with regared to number of eggs (Pr=0.05). highest eggs number was measured on Sayyad had the while KS41134 had the lowest eggs number.
