عنوان پایان‌نامه
تاثیر دولت رانتیر برگسترش و ناکارآمدی دولت
- رشته تحصیلی
- مطالعات ایران و سیاست گذاری عمومی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP3202;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 55868
- تاریخ دفاع
- ۲۹ مهر ۱۳۸۸
- دانشجو
- محمدحسین کاشانی
- استاد راهنما
- کیومرث اشتریان
- چکیده
- به طورکلی درآمدهای نفتی درکشورهای صادر کننده نفت باعث گردیده است که این دولتها سیاست اخذ مالیات را دراولویت قرار ندهند. وجوه انبوه درآمدهای نفتی، ضرورت جمع آوری منابع ازجامعه را ازبین می برد. این سیاست خود باعث می شود که سیاستهای تنظیمی و برنامه ریزی که نیازبه اطلاعات دقیق دارد با شکست مواجه شود و رشد اقتصادی با تهدیداتی روبرو گردد. دریک اقتصاد رانتی، نه تنها مداخلات دولت دراقتصاد قیمت های گمراه کننده برای کالاها ایجاد می نماید بلکه بوروکراسی عریض و طویل آن و همچنین سرمایه گذاریهای دولتی غالباً کلیه منابع اقتصادی را جذب می نماید. رانت باعث می شود دولت ازیک نهاد داور ویا ناظر به یک بازیگر قدرتمند و رقیب بخش خصوصی تبدیل شود،از کارکردهای کلاسیک خود منحرف شده و به دخالت دراقتصاد بپردازد .دولت های رانتیرسیاست جایگزینی واردات را برمی گزینند که یکی ازپیامدهای آن بسط و توسعه صنایع بزرگ مقیاس است ،این صنایع عمدتا دربرگیرنده صنایع نسبتا بزرگ و پیشرفته وارداتی است که در مقایسه با صنایع کوچک به شدت مورد حمایت دولت قرار می گیرندکه این امربه صنایع آسیب می رساند وآنها را تخریب می کند. دیگر این که دولت تحصیلدار برای پاسخ گویی به تقاضاهای فزاینده طبقات نوپیدا، اقدام به واردات کالاهای لوکس می‌نماید و بدین وسیله ضمن خروج ارز فراوان، ضربه مهلکی برفعالیت‌های تولیدی داخلی وارد می‌شود. از طرفی کشور ما نیز همچنان به درآمدهای نفتی به عنوان تنها منبع تامین کننده ارز متکی است و درآمد حاصل از آن را جزء سرمایه هایی که تنها باید ازآن به منظورارتقاء سطح اقتصادی بهره جست، تلقی نکرده و به واردات کالاهای مصرفی درقبال صدورنفت مبادرت کرده است. ازاین رولزوم قطع وابستگی اقتصادی به صدور نفت خام ازاهمیت خاصی برخورداراست وممکن است نوسانات قیمت، اقتصاد کشور صادر کننده را دچارمشکلات فراوانی سازد.
- Abstract
- The theory of the “rentier state” says that countries that receive amounts of oil revenues from the outside world on a regular basis tend to become autonomous from their societies, unaccountable to their citizens, and autocratic. The theory is used to help explain why Iran, the Gulf States, many substantial African states ( Nigeria, Gabon) and other countries (e.g., Netherlands) with abundant resource wealth perform less well than their resource-poor counterparts. How does this happen, according to the rentier state theory? The short answer, according to Yates, is that a rentier state and rentier economy lead to a rentier mentality, which dooms a country’s economy and long-term prospects. The emergence of the new oil states and their increasing importance in world trade in the 1970s brought a renewed interest in thinking on rentier economies in the aforementioned disciplines of political science and international relations.[3] Examples of rentier states include oil producing countries in the Middle East region including Saudi Arabia, United Arab Emirates, Iraq, Iran, Kuwait and Qatar as well as states such as Venezuela and Libya in Latin America and North Africa, all of whom are members of OPEC.[4] [5] Rentier state theory has been one of several advanced to explain the predominance of authoritarian regimes in the Middle East and the apparent lack of success of democracy in the region.[6] While many states export resources or license their development by foreign parties, rentier states are characterized by the relative absence of revenue from domestic taxation, as their naturally occurring wealth precludes the need to extract income from their citizenry.
