عنوان پایان‌نامه
نقد و بررسی آراء دانشمندان فریقین در پیشگام بودن امام علی (ع) در علوم قرآن
- رشته تحصیلی
- الهیات و معارف اسلامی-علوم قرآن و حدیث
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 2089ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 56541
- تاریخ دفاع
- ۲۷ دی ۱۳۹۱
- دانشجو
- سمیه کشاورز
- استاد راهنما
- ابراهیم اقبال
- چکیده
- امیرمؤمنان علی (ع)، یار و همراه همیشگی رسول خدا (ص)، تحت تعلیم ایشان (ص) تمام علوم و معارف قرآن را آموخته و به والاترین مقام قرآنی – یعنی مصداق خاص ? من عنده علم الکتاب? - نائل گردیده است. به گونه ای که از صدر اسلام تاکنون، این برتری و موقعیت علمی ایشان از دید کسی پنهان نمانده است و صاحب نظران شیعه و اهل تسنن، بر این امر اتفاق نظر دارند. گرچه در این میان، عده ای از اهل سنت هم چون ابن تیمیه، ابن عربی و... از روی غرض و یا تعصب فرقه ای، چشم خود را بر این حقیقت بسته اند. با توجه به قابلیت و صلاحیت، و جرأت و جسارت علمی امام علی (ع) در علوم قرآن، ایشان پایه- گذار علوم قرآن – چه در قالب علوم اختصاصی (تک علم ها) مانند کتابت، جمع و تدوین، تفسیر وتبیین، نزول، قرائت، اعراب و چه در قالب مجموعه علوم قرآن هستند. در ارتباط با پیشگام بودن امیرمؤمنان(ع) در علوم قرآن، افرادی در جهت کم رنگ کردن و یا نادیده گرفتن اقدامات حضرت(ع) و یا مطرح کردن افراد دیگری به عنوان پیشگام علوم قرآن هستند، و برخی اقوال متعصبانه در مورد این اقدام حضرت(ع) وجود دارد که با نقد جدی مواجه است. اقدام علی(ع) در ایجاد اولین مجموعه علوم قرآن، در قالب روایات، در منابع گوناگون موجود است. کامل ترین و مفصل ترین صورت این اقدام امیرمؤمنان(ع) در قالب تفسیر نعمانی به دست ما رسیده است، گرچه در منابع دیگری نیز با اندکی تغییر وجود دارد. البته برخی از اهل سنت این اقدام حضرت را مورد استهزاء قرار داده و آن را از جانب شیعیان دانسته اند. شیعیان نیز گرچه قائلند در اسناد این روایات ضعف وجود دارد، اما در نهایت کلیت این اقدام را از سوی امیرمؤمنان علی(ع) صحیح دانسته اند. بنابراین می توان با جرأت و قطعیت بیان کرد که این نخستین و جامع ترین اقدام، در ایجاد مجموعه علوم قرآن است و اثر و کتابی که این اقدام و روایت را در خود جای داده باشد، مسلما اولین کتاب علوم قرآن محسوب می شود. وازگان کلیدی: قرآن، علوم قرآن، پیشگام، امیرمؤمنان، علی(ع).
- Abstract
- Abstract Imam Ali, Prophet Mohammad's constant companion, acquired all knowledge of holy book "Quran" under supervision of him achieved the highest position in understanding the Quran; so that, nobody has not have this obvious superiority from the beginning of Islam up to now, of Shiat and Sunni scholars are in agreement with his status. However, some of Sunnis such as: "EbnTimie", "EbnArabi" and some others, because of religious bigotry and grudge, have closed their eyes to this fact. With consideration of Imam Ali's capability and aptitude in Quran sciences, he is beginner of Quran sciences, the like: Writing, Gathering and Collecting, Interpretation and Clarification, Falling, Reading and Punctuation, or generally in whole Quran sciences; al thought some neglect this. Key words: Quran, Quran sciences, pioneer, Imam Ali.
