عنوان پایان‌نامه
معرفی پدیدار شناسیب استعلایی از طریق روانشناسی محض
- رشته تحصیلی
- فلسفه
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 1728;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 56922
- تاریخ دفاع
- ۰۵ دی ۱۳۹۱
- دانشجو
- ابراهیم صفابخش
- استاد راهنما
- محمود خاتمی
- چکیده
- این پایان‌نامه، به شرح مقاله‌ی هوسرل برای مدخل «پدیدارشناسی» در ویراست چهاردهم دائر?المعارف بریتانیکامی‌پردازد. هوسرل در این مقاله، با ایجاز تمام، تلاش می‌کند تا از خلال آنچه که خود روانشناسی محض می‌خواند، راهی برای معرّفی پدیدارشناسی استعلایی بجوید. موضوع این روانشناسی، امر روانی محض است که سرشت بنیادی آن، قصدیّت یعنی ربطی ذاتی به متعلَّقی درونی است. امّا برای آنکه امر روانی محض خالی از هرگونه ارجاع به امر غیرروانی و در نتیجه محض شود، روشی مورد نیاز است که به آن تحویل پدیدارشناسانه گفته می‌شود. تحویل به ذات، روندی که با تحویل پدیدارشناسانه آغاز شده است را تکمیل می‌کند و با آن، تمامی جهان، بر حسب ذاتشدر دسترس مطالعه‌ی پدیدارشناسی ناظر به ذات قرار می‌گیرد. روانشناسی پدیدارشناسانه، در مقام دانشی معطوف به ذات ، می‌تواند دقّت درخور روانشناسی تجربی را فراهم آورد؛ همانطور که علمی مانند هندسه دقّت علوم فیزیکی را تأمین می‌کند. بعلاوه، روانشناسی پدیدارشناسانه می‌تواند به منزله‌ی قدمی تمهیدی برای انتقال به پدیدارشناسی فلسفی-استعلایی به خدمت گرفته شود. هوسرل با طرح مسأله‌ی استعلایی که طرح نخستین آن به دکارت بازمی‌گردد، تلاش می‌کند تا مصالحی را که در سیر گذرای خود در قلمرو روانشناسی پدیدارشناسانه به دست آورده است، به حوزه‌ی پدیدارشناسی استعلایی منتقل کند. در اینجاست که وظیفه‌ی دشوار و اساسی این مقاله سربرمی‌آورد: چگونه روانشناسی پدیدارشناسانه با وجود شباهت یا توازی‌اش با پدیدارشناسی استعلایی،از آن متمایز می‌گردد؟ با طرح تحویل استعلایی که رقم‌زننده‌ی ترازی فلسفی برای پدیدارشناسی استعلایی است، امکان توضیح مفاهیم دیگری از منظومه‌ی پدیدارشناسی هوسرل، مانند تقویم اعیان مختلف آگاهی بدست وی، خود-تقویمی من، و مسأله‌ی بین‌الاذهانیّت بدست می‌آید که هوسرل از ابتدای مقاله جابه‌جا به آنها اشاره می‌کند. پس از فراغت از توصیف تراز تازه‌ی فلسفی-استعلایی پدیدارشناسی به تفریق از تراز روانشناسانه، هوسرل در فصل آخر، در نگاهی کلان، نسبت پدیدارشناسی استعلایی خود را با تاریخ فلسفه‌ی گذشته‌اش، زمینه‌های باسابقه‌ای مانند فلسفه‌ی اولی، هستی‌شناسی و مابعدالطبیعه توضیح داده و کارآمدی فلسفه‌ی خود را در شامل شدن دستاوردهای گذشته‌ی فلسفه نشان می‌دهد. این پایان‌نامه، تلاش خواهد کرد که سیر فوق را همراه با تصرّفی در ترتیب طرح موضوعات که بنابر اقتضائات خود موضوع صورت گرفته است، با کمک قطعاتی از سایر آثار هوسرل و نیز توضیحات برخی مفسّران مفصّلاً توضیح دهد و مقاله‌ی بریتانیکا را آیینه‌ای برای مشاهده‌ی یکی از متأخّرترین تقریرهای پدیدارشناسی استعلایی هوسرل به دست خود وی قرار دهد. واژگان کلیدی: پدیدارشناسی استعلایی، روانشناسی پدیدارشناسانه، ادموند هوسرل، مقاله‌ی بریتانیکا.
- Abstract
- This thesis is concerned with the exposition of Husserl’s Encyclopaedia Britannica Article first published in its 14th edition. Through what Husserl calls “pure psychology”, he triesto find a way to introduce transcendental phenomenology succinctly. The subject matter of this psychology is the purely psychical whose essential nature is intentionality, i.e. an essential relatedness to an inherent object. A method required for the purely psychical to be without any reference to the non-psychical and thereby being pure is called phenomenological reduction. Eidetic reduction supplementsa process which is already begun by the phenomenological reduction and thereby the whole world becomes available to the eidetic phenomenological studies. Phenomenological psychology as an eidetic science, can provide required exactitude of empirical psychology, just as a science like geometry does in regard to physical sciences. Furthermore, phenomenological psychology can serve as a propaedeutic step towards the transmission to the philosophical-transcendental phenomenology. By the introduction of the transcendental problem, which is first introduced by Descartes, Husserl manages to transfer what he has already gained in his quick journey in the phenomenological-psychological realm, to the realm of transcendental phenomenology. The main challenging task before thearticle arisesat this juncture: How can phenomenological psychology be distinguished from transcendental phenomenology with all its homology or parallelism? By the introduction of the transcendental reduction, which creates a philosophical plane for the transcendental phenomenology, explanation of other concepts of the phenomenologyof Edmund Husserl’s like constitution of different objects of consciousness by itself, self-constitution of the ego, and the intersubjective problem, which Husserl mentions from the very beginning of the article, is made possible. In the last chapter of the article, Husserl explains generally the relation of his transcendental phenomenology to its previous history of philosophy, some age-old fields like first philosophy, ontology and metaphysics and shows how handy his philosophy is in regard to the integration ofall achievements of previous philosophies. This thesis has tried to explain,in detail,the above itineraryby engaging some other works of Husserl’s himself as well as some of his interpreters, with a few changesin the order of the very article according to the exigencies of the subject matter. This thesis has attempted to see one of Husserl’s latest versions of his transcendental phenomenology,through hisEncyclopaedia Britannica Article. Key Words: transcendental phenomenology, phenomenological psychology, pure psychology, Edmund Husserl, Husserl’s Encyclopaedia Britannica Article.
