عنوان پایان‌نامه
بازشناسی تعامل عرصه طبیعی و مصنوع شهر تاریخی قزوین با رویکرد منظر فرهنگی
- رشته تحصیلی
- مرمت و احیای بناها و بافتهای تاریخی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 55878
- تاریخ دفاع
- ۲۸ شهریور ۱۳۹۱
- دانشجو
- بتول صحراکاران
- استاد راهنما
- پیروز حناچی, الهام اندرودی
- چکیده
- اندیشه حفاظت از مناظر فرهنگی شهرها، سابقه چندانی در جهان ندارد . سال ها حفاظت از میراث فرهنگی و آثار تاریخی به‌جا مانده از پیشینیان تنها منحصر به تک بنا و یا مجموعه بنا بوده‌است. مناظر فرهنگی از 1990 مورد توجه قرار گرفت. توجه به مسائل زیست‌محیطی سبب حفاظت از میراث طبیعی و تلفیق میراث طبیعی و فرهنگی و در ادامه توجه به مناظر فرهنگی به‌عنوان سایت‌های میراثی ارزشمندی که تعامل انسان با طبیعت را نشان می‌دهد، شد. از جمله مناظر فرهنگی، "مناظر فرهنگی شهرهای تاریخی" است. منظر فرهنگی شهر تاریخی، « آن محدوده شهری است که در نتیجه لایه‌بندی تاریخی از ارزش‌ها و ویژگی‌های فرهنگی و طبیعی تشکیل شده‌است و شامل محدوده‌ای فراتر از مفهوم "مرکز تاریخی"و مجموعه‌ها و شامل زمینه گسترده‌تر شهری و محیط جغرافیایی آن است» ازین رو تعامل عرصه طبیعی و مصنوع شهرهای تاریخی در منظر شهرها حائزاهمیت است. برهم زدن یکپارچگی و اصالت منظر فرهنگی شهرهای تاریخی ارزش‌های نهفته در آن‌ها را دچار مخاطره نموده و چهره‌ای نازیبا و فراموش شده از آن‌ها به تصویر می‌کشد. شهر تاریخی قزوین را که به نگین انگشتری مانند کرده‌اند در رکابی از باغات سرسبز و نام مینودر آن نیز که به تعبیری به معنای شهری است که در میان دو رود شکل گرفته‌است خبر از سرسبزی همیشگی این شهر در طول تاریخ می‌دهد. باغ‌های پیرامون شهر که به نام باغستان سنتی قزوین مشهور هستند با قدمت هزار سال بخشی جدایی ناپذیر از شهر قزوین و منظر فرهنگی آن بوده‌است. متاسفانه در سال‌های اخیر در جریان گسترش شهر و رشد ساخت‌و‌ساز‌های شهری و تضعیف نظام مدیریت سنتی آن، دچار آسیب شده است. هدف از تحقیق حاضر، در مرحله اول بازشناسی تعامل عرصه طبیعی و مصنوع شهر تاریخی قزوین در مقیاس کلان و خرد و تبیین نقش باغستان سنتی در منظر فرهنگی آن و سپس بازآفرینی عرصه باغستان سنتی و طراحی پلان راهبردی حفاظت این پهنه است. مبانی‌نظری این تحقیق، با مطالعه در زمینه منظر فرهنگی و ویژگی‌های آن و منظر فرهنگی شهر تاریخی آغاز گشته، سپس به بررسی روش‌های مختلف مداخله در شهر تاریخی و منظر فرهنگی آن و نیز اصول حفاظت از باغ‌‌ها به‌خصوص باغ‌های سنتی شهری می‌پردازد. در نهایت با بررسی دیدگاه‌ها، منشورها و تجارب جهانی و مرتبط با موضوع پژوهش و شناخت لایه‌های مختلف طبیعی، فرهنگی و تاریخی شهر قزوین و تعامل عرصه طبیعی و مصنوع آن و تبیین نقش باغستان در منظر فرهنگی شهر قزوین و بررسی امکانات، محدودیت‌ها و طرح‌های فرادست و برنامه‌های آتی برای این عرصه از شهر و با توجه به الزامات ناشی از لایه‌های مختلف مرحله شناخت، چارچوب نظری مداخله در منظر فرهنگی شهر تاریخی قزوین و باغستان سنتی آن تبیین می‌گردد. در ارائه طرح نهایی که با الهام از کلیه مطالعات به‌عمل آمده شکل گرفته‌است، توجه به حفظ اصالت و یکپارچگی منظر فرهنگی شهر قزوین و خلق فضاهایی متنوع که حیات مجدد، رونق و سرزندگی را به عرصه باغستان سنتی بازگرداند مدنظر بوده‌است. واژگان کلیدی: شهر تاریخی قزوین، منظر فرهنگی، عرصه طبیعی و مصنوع شهر، باغستان سنتی
- Abstract
- The thought of maintenance of cultural landscapes of cities is not old in the world. For a years, maintenance of cultural heritages and historical works remained of ancestors was only excluded to one construction or a complex of constructions. Cultural landscapes have been considered since 1990. Addition to environmental issues caused maintenance of natural heritages and mixture of natural and cultural heritages and following attention to cultural landscapes as a valuable heritage sites that show human interaction with nature. one of cultural landscapes is “cultural landscapes of historical cities” . Cultural landscape of historical city, (city area that formed as a result of historical categories from cultural and natural values and properties and includes area higher than concept of “historical Center” and complexes and includes extended area of urban and its geographical position). Hence, interaction between natural and Manufactured part of historical cities in cities landscape is so important. Disturbing accretion and originality of cultural landscapes in historical cities, endangers hidden values of them and draw ugly and forgotten figure of them. historical city of Qazvin which it’s resembled to ring setting in circle of green gardens and its name of Minoodar that means a city between two rivers, show this city is green and fresh throughout of history. Gardens around this city that are famous as a Vernacular Garden of Qazvin, with more than 1000 years antiquity, are inseparable part of Qazvin city and its cultural landscapes. Unfortunately, in recent years in the process of city extension and urban constructions and weakness of its vernacular management system, injured. The aim of present research in the first step recognition of interaction between natural and Manufactured of Historical city of Qazvin in micro and macro scales and explain vernacular garden role in its cultural landscape and then recreation vernacular garden part and designing applied plan of maintenance of this part. In representing final design that formed by infusion of all of performed studies , attention to maintenance originality and accretion of cultural landscape of Qazvin city and creation variable areas which return new life, progress and freshness to vernacular garden part, is considered. Key Words: Historical city of Qazvin, cultural landscape, the natural and Manufactured part of city, vernacular garden
