عنوان پایان‌نامه
بررسی نظام سیاسی ساسانی بر اساس نظریه پاتریمونیال بوروکراتیک ماکس وبر
- رشته تحصیلی
- تاریخ ایران باستان
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 782ث;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 42958
- تاریخ دفاع
- ۳۱ شهریور ۱۳۸۸
- دانشجو
- حمیدرضا پاشازانوس
- استاد راهنما
- روزبه زرین کوب
- چکیده
- در این مطالعه نظام سیاسی ساسانی و چگونگی شکل گیری ساختار سیاسی و اداری آن و نوع و میزان انطباق و یا عدم انطباق آن با نظریه پاتریمونیالیسم-بوروکراتیک ماکس وبر ومفاهیم مورد بحث در نظریه مذکور مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته است.نظام های سیاسی پاتریمونیال-بوروکراتیک که خود گونه ای از نظام های پاتریمونیال است دارای دو ویژگی و خصلت به ظاهر متضاد اما مکمل هم هستند:یکی جنبه خودکامگی نظام های مذکور است،که با توجه به آن حکومت عرصه خودکامگی حاکم پاتریمونیال می شود و دیگری ویژگی بوروکراتیک بودن این نوع نظام هاست که آنها را از نظام های سیاسی دیگر متمایز کرده و برتری می دهد؛گرچه این نوع تشکیلات شبه بوروکراتیک بوده و با تشکیلات بوروکراتیک دولت های مدرن تفاوت بسیار دارد.نظامهای پاتریمونیال دارای روندها و جنبه های ترتیبی و خاص هستند.این نوع نظام ها ابتدا در ساختار اولیه و شخصی نظام پدرسالاری ریشه داشته اند،سپس هنگامیکه به مرحله ثبات می رسند به تدریج در تشکیلات سیاسی و اداری خویش دچار پیچیدگی و گستردگی بسیار می گردند طوری که شباهت بسیار به تشکیلات بوروکراتیک مدرن می یابند علی رغم اینکه با آنها تفاوت ماهوی دارند.به این گونه از نظام پاتریمونیال،نظام پاتریمونیال-بوروکراتیک گویند که پیش از نظام بوروکراتیک مدرن پیشرفته ترین نظام های سیاسی-اداری بوده اند.با عنایت به این تعاریف مجمل از ساختار پاتریمونیال-بوروکراتیک و چگونگی شکل گیری آن،نظام سیاسی دولت ساسانی بر مبنای مشخصه های مذکور در یک نظام پاتریمونیال-بوروکراتیک مورد تحلیل و تعلیل قرار گرفته است. این بررسی از اولین روندهای شکل گیری دولت ساسانی و چگونگی انتقال آن از ساختارهای ساده و محدود حکومت محلی به ساختارهای گسترده و پیچیده اداری و دیوانی مشابه ساختارهای پاتریمونیال-بوروکراتیک شروع شده و نهایتاً وارد بحث از ساختارها و تشکیلات دولت شاهنشاهی ساسانی در ابعاد مختلف دیوانی،دینی و نظامی می گردد.
- Abstract
- In this thesis the political system of Sasanid state based on Patrimonial-Bureaucratic theory of Max Weber has been studied.The patrimonial-bureaucratic state is a mixture of the modern bureaucratic and patrimonial states.The ruler of such a state governs on the basis of a personal,traditional authority whose model is the patriarchal family. Patrimonial-bureaucratic domination originates in the patriarch’authority over his household.It entails obedience to a person,not an office; it depends on the reciprocal loyalty between subject and master.Patrimonial states arise,according to weber,when lords and princes extend their sway over extrahousehold subjects in areas beyond the patriarchal domain.Expansion does not limit the ruler’ambition,however.In this thesis we distinguish two variants within the patrimonial type of political organization.The first,the patrimonial kingdom,is the smaller of the two, and is closer in organization and government to the ideal represented by the patriarchal family.The second,the patrimonial-bureaucratic state,is larger and more diffuse.Rulers of such states developed a collection of strategies and techniques that allowed personal,household-dominated rule of an attenuated sort within realms of considerable area,population, and complexity.According to these definitions the Sasanid political system has been studied, from the time of the Shapur the second,the Sasanids had a routinized system of tax collection, a well-developed,bureaucratic administrative system, and a tradition of strong centralized rule under an absolute,semidivine king of kings, and Khosrow Anoushiravan’contribution to Sasanid state was his reforms to develop, refine, and systematize the elements of state organization he had inherited from his precedents.in this thesis,it was tried to show the new light this reinterpretation sheds on such aspects of the political system, administrative structure, and military system.other issues in Sasanid politics-the rebellion of princes and the causes of decline,for example-I have not touched upon at all.
