عنوان پایان‌نامه
تأثیر پتاسیم بر کارایی جذب آهن در ارقام آهن کارای لوبیا
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 4889;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 53390
- تاریخ دفاع
- ۲۱ تیر ۱۳۹۱
- دانشجو
- سعید محمودی
- چکیده
- یکی از مشکلات مهم خاک¬های قلیایی در مناطق خشک و نیمه خشک کاهش آهن و روی قابل جذب گیاه می باشد. با توجه به آهکی بودن بخش اعظم خاک¬های کشور، pH قلیایی وکمی موادآلی، کیفیت نامناسب آب¬های آبیاری، مصرف بی رویه کودهای فسفاته و مدیریت نادرست منابع آب و خاک، کمبود آهن یکی از عوامل مهم محدود کننده تولیدات کشاورزی به ویژه در گیاهان حساس است. ارقام و واریته¬های گیاهی حساسیت متفاوتی نسبت به کمبودآهن دارند. ارقام آهن کارا با راهکار¬های ? و ?? قادر به تامین آهن مورد نیاز خود در خاک¬های آهکی می باشند. شناسایی و انتخاب این ارقام می تواند کاهش هزینه و صرفه جویی خرید کود گران کلات آهن را در پی داشته باشد. از طرفی تغذیه متعادل گیاه راه حلی مناسب در جهت بهبود کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی می باشد. دراین پژوهش به منظور ارزیابی تحمل به کمبود آهن 12 رقم تجاری لوبیا(قرمز، سفید و چیتی)، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه اجرا شد. آهن در دو سطح (بدون مصرف کود(Fe0) و مصرف بهینه در زمان کاشت (5میلی گرم در کیلوگرم از منبع سکوسترین)) به گلدانها اضافه گردید. پس ازشش هفته در اواخر دوره رشد رویشی نسبت به برداشت گیاهان اقدام گردید و سپس مناسب ترین شاخص در انتخاب ارقام مقاوم و حساس مورد ارزیابی قرار گرفت و با استفاده ازروابط مربوط، شاخص¬های تحمل به تنش(STI)، شاخص تحمل(TOL)، آهن کارایی(Fe-efficiency) و شاخص جذب(Fe-uptake) محاسبه گردید و همبستگی وزن ماده خشک بااین شاخص¬ها بدست آمد. نتایج نشان داد بین ارقام مختلف لوبیا در ویژگی آهن کارایی تفاوت معنی داری(P<0/01) وجود دارد و شاخص تحمل به تنش (STI)مناسب ترین شاخص برای شناسایی و معرفی ارقام متحمل به کمبود آهن بود، که در هردو شرایط کوددهی(r=0/77**) و عدم کوددهی (r=0/83**) همبستگی مثبت و معنی داری نشان داد. براساس این شاخص رقم گلی متحمل ترین (12/1) و رقم پاک حساسترین (71/0) رقم نسبت به کمبود آهن معرفی شدند. در آزمایش دیگر تاثیر پتاسیم در جذب آهن، ویژگی¬های آهن کارایی و شاخص¬های رشدی و عملکردی در آزمایش فاکتوریل، شامل دو سطح آهن(صفر و در حد کفایت)، سه سطح پتاسیم(صفر، حد کفایت و بیش از حد کفایت) و دورقم لوبیا(حساس و مقاوم) در طرح کاملا تصادفی در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار وزن خشک اندام هوایی، آهن کل، آهن فعال اندام هوایی ، قرائت SPAD و میانگین سطح برگ در تیمار سطح دو پتاسیم و کوددهی آهن حاصل شد. همچنین شاخص مقاومت به تنش در رقم گلی دارای بالاترین مقدار در سطح دو پتاسیم(4/1) و کمترین مقدار در سطح یک پتاسیم(08/1) را داشت. با افزایش سطح پتاسیم مقدار عناصر روی، مس و منگنز کاهش پیدا کرد. یکی از مهمترین عوامل در کمیت و کیفیت رشد گیاهان توازن عناصر غذایی در گیاه می باشد، پتاسیم به عنوان یکی از مهمترین عنصر در کیفیت و کمیت عناصر غذایی در گیاه مطرح است. امید است نتایج این پژوهش گامی هر چند کوچک در راستای افزایش ویژگی¬های آهن کارایی و رفع مشکل کمبود آهن در کشور باشد.
- Abstract
- one of the major problems of alkaline soils in arid and semi-arid is low available iron and zinc. Having regards to calcareous soils of much of our country, alkaline pH and low organic matter, improper quality of irrigation water, excessive use of phosphorus fertilizers and lack of the appropriate soil and water management, iron deficiency is an important limiting factor for agricultural production, especially in sensitive plants. Cultivars and varieties have different sensitivity to iron deficiency. Fe-efficient cultivars are able to supply iron by strategies ? and ??. Identify and selection of these varieties could reduce costs and save money and declined buying expensive iron chelates fertilizers. On the other hand, balanced plant nutrition is the appropriate solution to improve the quality and quantity of agricultural products. In order to evaluation the tolerance of 12 commercial bean cultivars(red bean, white bean and wax bean) to iron deficiency, an experiment was conducted as factorial arrangement based on completely randomized design(CRD) with three replications in greenhouse conditions. Iron at two levels (without fertilizer (Fe0) and optimum (5mg/kg) use of fertilizer at planting) was added to pots. After six weeks, at the end of vegetative growth, plants were harvested. Dry matter yield was measured and using relevant equations, stress tolerance index (STI), tolerance index (TOL), Fe-efficiency and uptake index (Fe-uptake) were calculated and correlation of dry matter yield with these parameters were obtained. Results showed that stress tolerance index (STI) was the most appropriate parameter to identifying and introduction of tolerant cultivars to Fe-deficiency which in both fertilizing conditions (r=0.77**) and no fertilizer (r=0.83**) showed positive and significant correlation. Based on this parameter, Goli(1.12) and Pak(0.71) cultivars introduced as most tolerant and most sensitive cultivar to iron deficiency, respectively. In other experiment to evaluation of the effect of potassium on iron uptake, Fe-efficient properties, growth and yield index, two beans cultivars (sensitive and tolerance) an experiment was conducted as factorial arrangement based on completely randomized design (CRD) with three replications in greenhouse conditions. Iron at two levels (without fertilizer (Fe0) and optimum (5mg/kg) use of fertilizer at planting) and three level of potassium (0, critical level and more than critical level) was added to pots. . Results showed that maximum shoot dry weight, total iron, shoot active iron, and leaf SPAD readings were obtained at second level of potassium and iron fertilization. The stress tolerant indicator in the Goli has the highest amount of potassium level (1.4) and a minimum level of potassium (1.08) found. As the amount of potassium increased, nutrients, copper and manganese decreased. Balanced micro and macro element in plant is a major problem in growth and plant nutrition. Potassium is the major factor in quality and quantity of productions. It is hoped that the results of this study, although small step toward increasing the iron efficiency and removing the iron deficiency problem in the country.
