بررسی ساز و کارهای اجتماعی گرایش کردها به مکتب قرآن کردستان _ سامان ابراهیم زاده
- رشته تحصیلی
- جامعه شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده علوم اجتماعی شماره ثبت: رس 4447;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 56946
- تاریخ دفاع
- ۲۰ تیر ۱۳۹۱
- دانشجو
- سامان ابراهیم زاده
- استاد راهنما
- سارا مزینانی شریعتی
- چکیده
- مکتب قرآن کردستان که عنوان اولین و قدیمی¬ترین جریان اسلامگرای اهل تسنن را در ایران یدک می-کشد، در طول چهار دههی اخیر، به لحاظ ساختاری و گفتمانی، مراحل مختلفی را پشت سر نهاده است. در این اثر تلاش شده که با استفاده از روش گراندد تئوری که مبتنی بر منطق استقرایی و حرکت از جزء به کل است، ساز و کارهای اجتماعی تاثیرگذار بر گرایش کردها به مکتب قرآن، در مرحلهی سوم تطور گفتمانی - ساختاری این جریان، که از میانه¬های دههی هفتاد تا زمان کنونی را در بر می¬گیرد، بررسی شود. مطالعات و کاوش¬های صورت گرفته موید این ادعا است که در دورهی مذکور، وجود نوعی تمایل به زندگی در "اجتماع" (Community)، از دلایل اصلی گرایش کردها به مکتب قرآن است. اما آنچه اجتماع مورد نظر را به فضایی ایده¬آل برای زیست پیروان مبدل می¬گرداند، تجربهی نوعی زندگی جمعگرایانه است که همدلی، روابط گرم و صمیمی، روابط شخصی و همبستگی جمعی، از ویژگیهای بارز آن است. در مقابل، در همین دوره، فضای ارتباطات انسانی حاکم بر جامعهی بزرگتر، هر چه بیشتر به سمت نوعی از روابط "جامعه¬ای" (Society) حرکت کرده است که روابط سرد و ابزاری، حسابگری، فردگرایی فزاینده، بیگانگی و روابط غیرشخصی، از ویژگیهای بارز آن بوده و شاهد نقش فزایندهی پول به عنوان واسطهی بلامنازع روابط انسانی بوده¬ایم. مدعای اثر حاضر، این واقعیت است که به موازات گسترش نفوذ و پهنهی جهان جامعهای و هژمونی قواعد و مختصات حاکم بر آن، بخشی از ساکنان دلزده از جامعه، نسبت به عزیمت و ترک این جهان و سکنی گزیدن و پناه جستن در نوعی جهان اجتماعی اقدام می نمایند، و مکتب قرآن کردستان با مختصات شبه اجتماع گونه اش، به عنوان یکی از پناه گاه های مذکور در عصر گسترش و هژمونی جهان جامعه ای، ایفای نقش مینماید.
- Abstract
- In last four decades, the "Maktab Quran" known as the first and oldest Sunni Islamist movement in Iran, has passed different structural and discursive phases. Using "Grounded Theory" which is based on inductive logic, I tried to study the affecting social mechanisms on "Kurd's" attitude toward "Maktab Quran", in its third phase of discursive evolution that covers the mid 90s till now. Literature review confirms that in this period a kind of tendency to live in a "Community" is of the main reasons of Kurd inclination toward "Maktab Quran". The experience of communal living makes this community an ideal atmosphere for the followers, in which sympathy, warm and friendly relationships and social solidarity are its bold characteristics. In contrast, the human communication dominating macro society is of the impersonal and alienated relationships based on individual interests. In other words the relationships among individuals get more and more "Societal" quality in the macro society. The study argues that developing and dominating of the societal world and itshegemonic rules and regulation compel some people to take refuge and settle in a kind of "Community" world. "Maktab Quran" with its communal characteristics plays role as one of those haven and shelters in the heart of "Societal" world prevalence.