عنوان پایان‌نامه
بررسی اثرات تنش خشکی بر صفات مورفولوژیک عملکرد و اجزای عملکرد هیبریدهای ذرت دانه ای در شرایط مزرعه و گلخانه
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی -زراعت
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس ابوریحان شماره ثبت: 598;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 53980
- تاریخ دفاع
- ۲۵ شهریور ۱۳۹۱
- دانشجو
- حمید مرادی
- استاد راهنما
- غلامعلی اکبری
- چکیده
- چکیده به منظور مطالعه اثر تنش کم آبی بر خصوصیات گیاهچه¬ای، صفات مورفولوژیک، عملکرد و اجزاء عملکرد 9 هیبرید ذرت دانه¬ای و همچنین بررسی مهمترین صفات تأثیر¬گذار بر عملکرد آنها، پژوهشی در دو بخش گلخانه و مزرعه، در سال 1390 اجرا گردید. در بخش گلخانه آزمایشی فاکتوریل بر پایه طرح بلوک¬های کامل تصادفی با چهار تکرار و سه سطح تنش رطوبتی (آبیاری معمول، تنش متوسط و تنش شدید خشکی) در گلخانه تحقیقاتی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران اجرا گردید. نتایج حاصل از مقایسه میانگین¬ها نشان داد که هیبرید شماره 1 دارای بیشترین طول ریشه¬چه، طول ساقه¬چه، وزن ریشه¬چه و وزن ساقه¬چه بود و در اثر افزایش شدت تنش خشکی صفات نسبت طولی ریشه به ساقه و نسبت وزن خشک ریشه به ساقه افزایش و سایر صفات مورد بررسی کاهش یافتند. در بخش مزرعه آزمایشی بر پایه طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار تحت شرایط تنش کم آبی (80 درصد تخلیه مجاز رطوبتی از خاک) و آبیاری معمول (50 درصد تخلیه مجاز رطوبتی از خاک) در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، اجرا گردید. نتایج تجزیه واریانس صفات مورد بررسی نشان داد که تحت هر دو شرایط آبیاری معمول و تنش کم آبی بین هیبریدها از نظر اغلب صفات مورد مطالعه اختلاف معنی¬دار آماری وجود دارد. در شرایط آبیاری معمول، هیبرید شماره 6 و در شرایط تنش کم آبی، هیبرید شماره 8 از بیشترین مقدار عملکرد دانه (به ترتیب 85/12 و 75/6 تن در هکتار) برخوردار بودند. این آزمایش نشان داد که تحت شرایط آبیاری معمول و تنش کم آبی به ترتیب صفات ارتفاع بوته و تعداد دانه در ردیف بلال دارای بالاترین همبستگی فنوتیپی مثبت با عملکرد دانه بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که در اثر تنش خشکی عملکرد دانه کاهش چشمگیری می¬یابد که ناشی از اثرات تجمعی کاهش در اجزاء عملکرد است. بر اساس عملکرد دانه هیبریدهای مورد بررسی در شرایط بدون تنش رطوبتی و تنش رطوبتی، شاخص¬های تحمل به خشکی، شاخص حساسیت، شاخص تحمل، میانگین محصول¬دهی، میانگین هندسی محصول¬دهی، میانگین هارمونیک و میانگین طلایی عملکرد دانه برآورد شد. نتایج آزمایش نشان داد که از بین شاخص¬های تحمل به خشکی بهترین شاخص برای ذرت شاخص¬های MP ، GMP ، STI و HARM می¬باشد و از بین هیبریدهای مورد مطالعه، ترکیب¬های شماره 8 ،9 (KSC704) و 4 بیشترین تحمل به خشکی را در شرایط آب و هوایی مشهد از خود نشان دادند.
- Abstract
- Abstract In order to study effect of drought stress on seedling traits, morphologic traits, yield and yield components of eight new tolerance hybrids of corn to drought stress and one commercial hybrid (as control), two separate experiment was carried out in greenhouse and field conditions, on 2011. In greenhouse condition, a test as factorial plan in form of randomized compelet block design were conducted in four freqencies and three level of irrigations (regular irrigation, low irrigation and high drought stress) at the research greenhouse of college of aboureihan, university of tehran.. Results of hybrid means comparison with Duncan’s multiple range test showed that number 1 hybrid have the highest lenght of root, lenght of stem, dry weight of root and dry weight of stem. With increasing the levels of stress, the Longitudinal ratio of root/shoot and the weight ratio of root/shoot were increased although the other studing traits were reduced. In field conditions an experiment was carried out based of complete randomized block design with three replication under normal irrigation and drought stress in Khorasan Razavi Agricultural Research and Natural Resources Institute Mashhad, Iran. Results of analysis of variance showed that in both condition there are significant different between all hybrids for most traits. Results of hybrid means comparison with Duncan’s multiple range test showed that in normal irrigation condition N.6 hybrid and in stress condition N.8 hybrid was better than others in yield trait (12/85 and 6/75 respectively). This experiment showed that under common irrigation and drought stress conditions Respectively, plants height and grains number per ear row have the highest positive phenotype correlation with grains yield. The result of this experiment showed drought stress reduce grains yield extensively, thats because cumulatives effect of yield components reduction. In this experiment drought tolerance indices as TOL, MP, GMP, SSI, STI, HARM and GOL were calculated. The results showed that MP,GMP,STI and HARM are the best drought tolerance indicators in maize and Number 8, Number 9 (KSC704) and Number 4 hybrids are most tolerant hybrids to drought stress in Mashhad climate. Keywords: Drought stress, Zea mays L, Tolerance index, Seedling traits, Morphologic traits, Yield and yield components
