زمین شناسی، کانی شناسی، ژئوشیمی و ژنز کانسار سرب و روی کوه کلنگه، شمال باختر خمین (استان مرکزی)
- رشته تحصیلی
- زمین شناسی اقتصادی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 6317;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76285;کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 6317;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76285
- تاریخ دفاع
- ۱۰ مهر ۱۳۹۵
- دانشجو
- محمدرضا بیگی هرچگانی
- استاد راهنما
- سروش مدبری, حسن میر نژاد
- چکیده
- کانسار سرب و روی کوهکلنگه در 26 کیلومتری شمال باختر خمین، یکی از چندین رخداد ماده معدنی سرب و روی با میزبان سنگ رسوبی (عمارت، موچان، هفته، رباط، لکان، هفتسواران)، در ناحیه جنوب اراک میباشد که در زون سنندج-سیرجان و کمربند فلز زایی سرب و روی ملایر – شهرضا تشکیل شده است. سنگ میزبان کانسار سرب و روی کوهکلنگه، سنگ آهک ستبرلایه اربیتولیندار کرتاسه زیرین است که کانهزایی در آن به صورت رگهای اما چینهکران روی داده است. کانیشناسی کانسنگ بسیار ساده بوده و شامل گالن و اسفالریت به عنوان کانه های اصلی و کوارتز، کلسیت، پیریت، اکسیدهای آهن و به مقدار جزئی باریت به عنوان باطله میباشد. مهمترین دگرسانیهای روی داده در سنگ میزبان، دگرسانی سیلیسیشدن است. دگرسانیهای برش گرمابی و برش انحلالی به همراه اکسیدهای آهن نیز در به مقدار کمتر دیده میشوند. نتایج تجزیه شیمیایی به روش پلاسمای جفت شده القایی نشر اتمی واحدهای سنگی نشان دهنده غنیشدگی آنها از برخی عناصر مانند سرب و روی است، که میتواند بیانگر منشاء گرفتن فلزات از واحدهای مذکور باشد. نتایج مطالعه به روش ریز کاو الکترونی عناصر جزئی مانند کادمیم، آهن و منگنز در اسفالریت نشان دهندهی رسوبی بودن منشاء اسفالریت است. همچنین نسبت آنتیموان به بیسموت در گالن نشان دهنده دمای تشکیل پایین برای آن است. نسبت کبالت به نیکل در پیریتهای مورد مطالعه نیز کمتر از یک است که بیانگر منشاء رسوبی برای آنهاست. مطالعه میانبارهای سیال دمای 120 تا 270 درجه سانتیگراد و شوری بین 1 تا 15 درصد وزنی معادل نمک طعام را برای آنها نشان میدهد که مشابه با میانبارهای سیال کانسارهای سرب و روی با میزبان سنگ رسوبی ایرلندی است. با توجه به نتایج مطالعه نسبت ایزوتوپ 34S?، منشاء سولفات آب دریا پیشنهاد میشود و با توجه به دمای همگنشدن میانبارهای سیال فرایند محتمل برای احیاء سولفات مورد نظر، احیاء گرماشیمیایی میباشد. نتایج مطالعه ایزوتوپهای ?13CPDB و ?18OSMOW در کلسیتهای گرمابی همزاد با ماده معدنی و مقایسه آنها با ترکیب ایزوتوپی ?13CPDB و ?18OSMOWدر سنگ میزبان نشان دهنده انحلال و تهنشست دوباره کلسیتهای گرمابی از سنگ میزبان است. بنابر مطالعات انجام شده تیپ سرب و روی ایرلندی برای کانسار سرب و روی کوهکلنگه پیشنهاد میگردد.
- Abstract
- The Kuh-Kolangeh lead-Zinc deposit, located in thenorthwest ofKhomain, which is one of many indications of carbonate-hosted lead-zinc deposit (such as Emarat, Muchan, Hafta, Lakan and HaftSawaran) at southern Arak region, that are also situated in theSanandaj-Sirjan structural zone and is also a part of Malayer-SharReza metallogenic belt. Depositional environment of host rocks could be considered an inactive margin and the host rock is Orbitolina-bearing Limestone which oregenesis are in forms of veins and veinlet in a strata-bound manner. Mineralogy in Kuh-kolanga is very simple and consists of Galena and Sphalerite as the major economic ore and quartz, calcite, pyrite, iron oxide and in alesser amount, barite as the gunge minerals.Silicification of host rock is the main alteration. Alteration zones such as hydrothermal brecciation, and solution breciationare also existed in a minor extent. Whole rock chemical analysis of the surrounding layers reveals that lead and zinc are also enriched in those strata that could be considered as the sources of metals of the deposit.Electron Probe MicroAnalysis, reveals that some minor elements like cadmium, iron, and magnesium in sphalerites could be an indicative of sedimentary origin for the minerals. Accordingly, Antimony and Bismuth concentrations ratios in galena reveals a lower temperature for galena precipitation. Cobalt/Nickel in Pyrite is also lower than 1, which is also an indication of sedimentary origin. Fluid inclusion investigation also reveals that Th is between 120-270 and the salinities vary between 1-15 NaCl wt% that are resembling Irish type lead-zinc deposit. Regarding to homogenization temperatures, and ?34S that is an indication of sulfate of sea water as the origin of sulfur for sulfide minerals, the mechanism of reduction of sulfur could be some sort of thermochemical reactions. Considering ?13CPDBand?18OSMOWisotopic ratios in hydrothermal calcites that are co-precipitated with ore minerals and their comparison with isotope chemistry of host rocks reveals that solution and re-precipitation of host rock limestone could be the origin of hydrothermal calcites in veins and veinlets. All in all, and with regards to all the information mentioned above we can deduced that the origin of Kuh-Kulanga lead-zinc deposit is of Irish type deposit.Keyword: Lead and zinc, Kouh-kolangeh, Fluid inclusion, EPMA, Sulfur isotope, Carbon and oxygen isotopes, Irish type