عنوان پایان‌نامه
کاروانسراهای تهران ، ورامین و ری از دوره صفویه تا قاجاریه (اهمیت، کاربرد، ویژگیها و تحولات)
- رشته تحصیلی
- الهیات و معارف اسلامی-تاریخ و تمدن ملل اسلامی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 2481ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 81121;کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 2481ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 81121
- تاریخ دفاع
- ۱۲ مهر ۱۳۹۵
- دانشجو
- فاطمه خاکساربختیاری
- استاد راهنما
- سیداحمدرضا خضری
- چکیده
- کشور پهناور ایران به دلیل اهمیت سوق الجیشی و قرار داشتن در مسیر جاد? ابریشم به عنوان شاه‌راه حیاتی و اقتصادی، همواره مورد توجه و محل رفت وآمد کاروان‌های تجاری بود.کاروانسراها به عنوان محل استقرار تجار و بازرگانان در برقراری روابط تجاری نقش بسزایی ایفا می‌کردند. احداث کاروانسراها در ایران از تاریخچ? بسیار طولانی برخوردار می‌باشد، بنابر گواهی و شواهد موجود در منابع، کشور ایران در ساخت این بنا از سایر ملل متمدن آن روز پیش‌قدم‌تر بوده است. کارآمدی و توجه به ساخت کاروانسراها نقش بسزایی در رفت وآمد کاروان‌های تجاری و رشد تجارت در کشور داشته است به رغم احداث کاروانسرا در اغلب ادوار تاریخی در ایران، کاروانسراسازی در عصر صفویه به صورت چشمگیری افزایش یافت. در این دوره به دنبال بروز برخی وقایع مهم ازجمله؛ برقراری امنیت، ساخت جاده‌های مناسب، توجه به راه‌ها و شهرهای زیارتی، اعطای آزادی‌های مذهبی به اقلیتهای دینی و تسهیلات گمرکی، ورود تجار و کاروان های تجاری را به کشور افزایش داد. با ورود کاروان‌های تجاری به ایران و افزایش مسافرت‌های کاروانی در داخل کشور، به دستور شاهان صفوی کاروانسراهای متعددی جهت اقامت ساخته شد. اگرچه دوره صفویه از جنبه‌های گوناگون سیاسی، فرهنگی، مذهبی، علمی و... حائز اهمیت فراوان است، درعین حال به نظر یوسف کیانی در کتاب فهرست کاروانسراهای ایران «عصر طلایی ایجاد کاروانسراهای بزرگ» نیز می‌باشد. در دوره افشاریه، زندیه و قاجاریه احداث کاروانسراها رونق زیادی نداشت. زندیان بیشتر بر آبادی فارس متمرکز بودند، و دراین خصوص ضمن تعریض راه ها تعداد کمی کاروانسرا نیز درمیان راه‌های مهم احداث کردند. در دوره قاجاریه اگرچه روابط بازرگانی با کشورهای مختلف ازسر گرفته شد، ولی هیچگاه به پای روابط بازرگانی سابق نرسید، دراین دوره نیز تعدادی کاروانسرا برپا شد ولی به علت عجله در ساخت آنها و استفاده از مصالح نامرغوب به خصوص خشت امروزه اکثر این ابنیه تا حدود زیادی تخریب شده اند و یا به صورت کامل ازبین رفته اند.
- Abstract
- Vast country of Iran always was in the spotlight of trade caravans because of its strategic importance and being on the silk road. Caravanserais as the places of residence of merchants had important role for establishing trade relations. Caravanserais constructing in Iran has a very old history and Iran has been a Pioneer in it in comparison to other civilized nations according to available evidences in some historical references. The efficiency and attention to caravanserais construction has had an Impressive role on commuting of caravans in Iran. Although caravanserais were often constructed in most historical periods of Iran, it increased significantly in Safavid era. In the period, incidence of some important events such as security, appropriate road construction due to pilgrimage cities ,granting religious freedom to minorities and customs facilities had a great impact on entry of foreign merchants to Iran. safavid era is important from the different aspects of politics, culture, religion, science, etc and from the viewpoint of yousof kiani, it is being considered as "The Golden age of creating huge caravanserais." Caravanserais constructing had no prosperity in Afsharid, Zand and Qajar dynasties. Zand dynasty was focused on reclamation of Fars area although meanwhile the widening of roads, some caravanserais were constructed. Commercial relations with different countries were resumed in Qajar era but never hold a candle to formerly commercial relations. in this period, some caravanserais were built , but today many of them has been partially or totally ruined because of hasting in constructing of them and using of low quality materials especially bricks. Key words: Caravansary, Caravan, Trade, Safavid, zand, Afsharid, Qajar
