عنوان پایان‌نامه

بازبینی آرایه شناسی گونه سیاه ماهی (Capoeta aculeata) در آبهای داخلی ایران با استفاده از صفات ریختی



    دانشجو در تاریخ ۲۸ شهریور ۱۳۹۵ ، به راهنمایی ، پایان نامه با عنوان "بازبینی آرایه شناسی گونه سیاه ماهی (Capoeta aculeata) در آبهای داخلی ایران با استفاده از صفات ریختی" را دفاع نموده است.


    محل دفاع
    کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 7211;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 78848;کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 7211;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 78848
    تاریخ دفاع
    ۲۸ شهریور ۱۳۹۵

    سیاه ماهی فلس درشت (Capoeta aculeata) از جمله مهمترین ماهیان است که پراکنش گسترده ای در زیستگاه‌های مختلف آبهای داخلی ایران دارد. تاکنون بیشتر بررسی های انجام شده بر روی گونه های این جنس از جمله C. aculeata براساس کلید های مبهم صورت گرفته است و همچنان ابهامات زیادی در مورد آرایه شناسی این گونه وجود دارد. از اینرو، پژوهش حاضر با هدف بازنگری آرایه شناسی گونه C. aculeata در حوضه های آبریز داخلی ایران به اجرا آمد. برای این منظور تعداد 213 نمونه سیاه ماهی از 7 بوم سازگان آبی مختلف واقع در حوضه های دریاچه نمک، دشت کویر، دجله و حوضه رود کُر جمع آوری گردید. 7 صفت شمارشی در جمعیت های مورد مطالعه شمارش شد. 21 صفت ریخت سنجی نیز پس از عکس برداری از ماهیان با استفاده نرم افزار Image J اندازه گیری شد. این صفات قبل از آنالیز به منظور کاهش خطای ناشی از رشد آلومتریک استانداردسازی شدند. داده های ریختی استاندارد شده با استفاده از آنالیزهای چندمتغیره تجزیه به مولفه های اصلی (PCA) و تجزیه همبستگی کانونی (CVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که بین جمعیت رودخانه بشار با جمعیت رودخانه های کارون، سولقان و کر تفاوت معنی داری وجود ندارد (05/0P>). ب جز جمعیت های مذکور، تفاوت معنی داری بین سایر جمعیت های سیاه ماهی از لحاظ صفات شمارشی وجود داشت (05/0P<). جمعیت های مورد مطالعه از نظر صفات ریخت سنجی نیز تفاوت معنی داری با یکدیگر داشتند (001/0P<). جهت استخراج داده‌های شکل بدن در روش ریخت سنجی هندسی، تعداد 15 لندمارک توسط نرم افزار TpsDig2 روی عکس های دوبعدی رقومی گردید. داده‌های به دست آمده پس از آنالیز پروکراست، با استفاده از آنالیزهای چندمتغیره PCA، CVA بر اساس ارزش عدد P حاصل از Permutation test با ده هزار تکرار و آنالیز خوشه ای (CA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. همچنین، تغییرات شکل بدن نیز با استفاده از شبکه تغییر شکل در نرم افزار MorphoJ براساس میانگین اجماع شکل جمعیت ها نسبت به شکل میانگین کل مصورسازی شد. نتایج حاصل نشان داد که جمعیت های سیاه ماهی در حوضه های نمک، دشت کویر، دجله و رود کُر از نظر شکل بدن با یکدیگر تفاوت دارند (0001/0P<). این تفاوت ها مربوط به بخش سر، موقعیت قرارگیری باله ها، عمق بدن و ساقه دمی بود. تفاوت های ریختی بین جمعیت های سیاه ماهی می تواند بیانگر انعطاف‌پذیری ریختی در پاسخ به شرایط محیطی متفاوت زیستگاه آن ها باشد. کلمات کلیدی: سیاه ماهی، ریخت سنجی، شکل بدن، آرایه شناسی، آب های داخلی، انعطاف پذیری ریختی.
    Abstract
    Large-scale Siah Mahi (Capoeta aculeata) is one of the most important native fish distributing in various habitats of inland waters of Iran. So far, most investigations on species belonging to the genus Capoeta, such as C. aculeata has been done based on the vague identification keys and there are still many uncertainties in the taxonomy of this species. Therefore, the present study aimed to revise the taxonomy of C. aculeata in interior basins of Iran. For this purpose, a total of 213 specimens were collected from seven aquatic ecosystems in Namak Lake, Dasht-e Kavir, Tigris and Kor River basins. Seven meristic traits of studied populations were counted. Twenty-one morphometric traits were measured after photographing using ImageJ software. These characteristics were standardized before analysis to reduce error of the allometric growth. Standardized morphological data analyzed using multivariate analyses including principal component (PCA) and Canonical Variate Analysis (CVA). The obtained results revealed no significant difference between Beshar population with Karun, Solaghan and Kor River populations in terms of meristic features (P>0.05). But there was significant difference between other populations (P<0.05). The results showed a significant difference of morphometric characters between populations (P<0.001). For extracting body shape in geometric morphometric method, fifteen landmark points were digitized on two-dimensional images using TpsDig2. The coordinate data after GPA superimposing, analyzed using multivariate analyses including principal component (PCA), CVA based on the P value of Permutation test with ten thousand replication and cluster analysis (CA). Also the patterns of body shape changes among the studied populations were illustrated in deformation grids in relation to consensus configuration of all specimens. The results showed that populations of Namak Lake, Dasht-e Kavir, Tigris and Kor River basins differ in terms of body shape associating to head, the position of fins, body depth and caudal peduncle (P<0.0001). Morphological differences among populations of Siah Mahi can show plasticity of these body parts in response to different environmental conditions of their habitats. Keywords: Siah Mahi, morphometric, body shape, taxonomy, Inland waters, phenotypic plasticity.