بررسی تغییرات کیفیت آب های زیرزمینی دشت مراغه در دهه های اخیر با تاکید بر پارامتر شوری
- رشته تحصیلی
- مهندسی عمران-محیط زیست
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس ارس شماره ثبت: 729;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 81524;کتابخانه پردیس ارس شماره ثبت: 729;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 81524
- تاریخ دفاع
- ۱۳ مهر ۱۳۹۵
- دانشجو
- هادی محمدزاده چوان
- استاد راهنما
- اکبر باغوند
- چکیده
- با توسعه شهرها و رشد روز افزون جمعیت، نیاز به مصرف آب در بخش های شرب، صنعت و کشاورزی افزایش یافته و به موجب آن، استفاده از آبهای زیرزمینی نیز اهمیت بیشتری پیدا کرده است. به منظور استمرار وتوسعه بهره برداری از آبهای زیرزمینی برای انواع مصارف واهداف مختلف، ضرورت دارد که ویژگی های کمی وکیفی آن بررسی ومورد مطالعه قرارگیرد. دراین تحقیق بررسی تغییرات مکانی پارامترهای مختلف کیفیت آب زیرزمینی دشت مراغه-بناب با توجه مقدار متوسط هرپارامتر در دوره آماری موردنظر، به روش زمین آمار و با استفاده از نرم افزار ArcGIS 10 بررسی شده است. اهداف اصلی این پژوهش بررسی و شناسایی آبخوان، شرایط هیدرولوژیکی حاکم بر آبخوان، خصوصیات هیدروژئوشیمیایی وضعیت آب زیرزمینی از لحاظ مصارف شرب، صنعت وکشاورزی، وپایش منطقه از لحاظ آبخوان های دشت مراغه-بناب می باشد. برای بررسی کیفیت شیمیایی آب زیرزمینی دشت مراغه بناب، از تعداد 23 حلقه از منابع آب زیرزمینی در تیر ومرداد ماه 1395 نمونه برداری بعمل آمده وسپس آنالیز شیمیایی از نمونه ها صورت گرفت. با استفاده از نتایج آنالیز شیمیایی، نوع آب، نسبت جذب سدیم آب زیرزمینی(SAR) وتغییرات زمانی هدایت الکتریکی و کیفیت آب زیرزمینی از دیدگاه مصارف صنعت، کشاورزی وشرب با استفاده روش های گرافیکی موجود نظیر شولر، ویلکوکس، پایپر و استیف در نرم افزارهای AquaChem، مورد بررسی قرار گرفتند. نمودار های کیفی آب زیرزمینی حاکی از نا مناسب بودن وضعیت کیفی آبخوان در نیمه اول سال نسبت به نیمه دوم سال است اگرچه با بررسی وضعیت بارش دشت مشخص شد که تفاوت چندانی از نظر بارش در نیمه اول و دوم سال مشاهده نمی شود. بررسی کمیت آب نشان داد که تراز سطح آب دارای یک افت محسوس برابر با 2/5 متر طی سال های 1380 تا 1386 بوده که این افت همبستگی معنی دار(0/828-) با میزان بهره برداری دارد. افزایش افت در سطح آب زیرزمینی موجب افزایش غلظت املاح و عناصر موجود در آب زیرزمینی افزایش می یابد و موجبات کاهش کیفیت آب زیرزمینی شده است. این وضعیت در نیمه اول سال به دلیل فصل برداشت محسوس تر است.
- Abstract
- With development of cities, industry and agriculture, the use of ground water has gained high impoetance. In order to continue and develop the exploitation of groundwater for different purposes and objectives, it is necessary to investigate the quantitative and qualitative features of groundwater. To investigate various parameters’ spatial variability of quality of Maragheh-Bonab plain groundwater, according to the mean value of each parameter in relevant statistical period, geostatistical method was used in ArcGIS desktop 10. The main objective of this research was to review and to identify the aquifer, hydrological conditions governing the aquifer, hydrogeochemical characteristics of groundwater regarding drinking, industrial and agricultural water and monitoring aquifers in Maragheh-Bonab Plain. For evaluating the chemical quality of groundwater of Maragheh-Bonab plain, samples were taken in July and August, 2016, from 32 wells of groundwater sources and were chemically analyzed. The results of chemical analysis, water types, sodium absorption ratio of underground water (SAR), temporal changes of electrical conductivity and quality of groundwater from perspectives of industrial, agriculture, and drinking with Graphical methods available such as Schuler, Wilcox, Piper and Stiff diagrams in AquaChem software Were examined. Groundwater qulity diagrams indicated the inappropriateness of the qualitative condition of aquifer in the first half of the year in comparison with that in the second half of the year. With analysis of the precipitation of the plain, it turned out that such a difference was not observed in terms of rainfull in the first and second halves of the year. The quantitative results of the research showed that the water level has been tangibly dropped (2.5 meters since 2001-2007) which has a significant correlation with the amount of exploitation. The more the groundwater level falls, the more the concentration of solute elements of water rises, causing a decline in the qulity of groundwater. This is seen more tangible in the first half of the year due to the harvest season. Key words: Aquifer Maragheh-Bonab plain, Aquifer hydrological conditions, Groundwater quality parameters, Water type.