کاربرد روش گمانه زنی و پروفیل زنی مقاومت ویژه به منظور اکتشاف منگنز- مطالعه موردی در محدوده استهبان، فارس
- رشته تحصیلی
- ژئوفیزیک-ژئوالکتریک
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76089;کتابخانه موسسه ژئوفیزیک شماره ثبت: 1280;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76089;کتابخانه موسسه ژئوفیزیک شماره ثبت: 1280
- تاریخ دفاع
- ۱۲ مهر ۱۳۹۵
- دانشجو
- محمود اسدیان اولی
- استاد راهنما
- محمدکاظم حفیظی
- چکیده
- امروزه با توجه به افت قیمتهای مواد معدنی و شرایط اقتصادی جهان، کاهش هزینهی اکتشافات جزو مهمترین دغدغههای جوامع علمی- پژوهشی میباشد. اکتشاف و ارزیابی ذخایر منگنز به عنوان یکی از مواد معدنی پرکاربرد و استراتژیک نسبت به بسیاری از مواد معدنی دیگر دشوارتر است. این کانسارها به طور معمول کوچک و به صورت پراکنده هستند و روشهای ژئوفیزیکی گرانقیمت برای اکتشاف این تودههای کانساری مقرون به صرفه نیست. وجود زون کانیزایی و وجود نواحی آبدار در مناطق گسلی بسیار مفید است. گسلها مناطقی هستند که در دو طرف آنها صفحه شکستگی نسبت به یکدیگر حرکت کرده باشند. یکی از راههای تعیین محل گسل استفاده از دادههای ژئوفیزیکی است. در این مطالعه هدف تشخیص محدودههای کانیزایی منگنز و همچنین گسلها در منطقه مورد مطالعه میباشد. با توجه به شرایط زمینشناسی منطقه که دربرگیرنده لایههایی با مقاومت ویژه الکتریکی مختلف میباشد، از دادههای مقاومت ویژه الکتریکی به روشهای گمانهزنی الکتریکی (VES) با آرایه شلومبرژه و پروفیلزنی با آرایههای شلومبرژه و پروفیلزنی سه الکترودی ترکیبی مقاومت ویژه (CRP) استفاده شده است. تفسیر گمانههای مقاومت ویژه الکتریکی با استفاده از منحنیهای مرجع و نرمافزار IPI2WIN صورت میگیرد و لایههای زیرسطحی مختلف شناسایی میشود. با استفاده از نرمافزارهای Surfer و Grapher میتوان نقشههای مقاومت ویژه الکتریکی در اعماق مختلف، مقاطع و شبه مقاطع مقاومت ویژه الکتریکی را رسم کرد. برای تایید زمینشناسی و تطبیق آن با دادههای مقاومت ویژه الکتریکی از نرمافزار Arc GIS استفاده شده است. همچنین از نرمافزارهای Voxler، Res2Dmod و Res2Dinv جهت مدلسازیهای مربوطه انجام گرفته است. سپس با توجه به نقشه زمینشناسی و نتایج حفاریهای انجام شده در محدوده مورد مطالعه، صحت نتایج بدست آمده از تفسیرها و پیشبینیها بررسی میشود. با توجه به نتایج به دست آمده و با در نظر گرفتن اهداف این مطالعات دیده میشود که مطالعات ژئوفیزیک پاسخگوی نیازهای خواسته شده، بوده است و میتوان زونهای کانیزایی احتمالی را در دو محدوده ZI و ZII نمایش داد. با استفاده از مدلسازیهای دوبعدی و سهبعدی تجسم بهتری از محدوده مورد مطالعه به نمایش گذاشته شد. همچنین بررسی نتایج این مدلسازیهای پیشرو و وارون نشان داد که آرایه قطبی- دوقطبی میتواند پاسخ خوبی در تکمیل این مطالعات از خود نشان دهد.
- Abstract
- Considering the world’s economy today and the decrease of minerals’ prices, it seems important to work in order to lessen the exploration expenses. Exploration and evaluation of Manganese reserves as a practical and strategic element is more demanding that other minerals. These reserves are usually appear as a disseminated; thus, expensive geophysical methods are not economical. The presence of mineralized zone and hydrated areas are practical in faulted zones. Faults are joints along which there has been a displacement. One of the methods to discover the faulted zone is using geophysical methods. In this study, the goal is to explore Manganese mineralized zone as well as faulted zones in the study area. Considering the geology of the area which contains layers with high electrical resistivity, we use the data from Vertical Electrical Sounding (VES) with Schlumberger array, profiling with Schlumberger array, and Combined 2 Three-electrode array Resistivity Profiling (CRP). The interpretation of electrical resistivity data is done using reference curves and IPI2WIN software though which the underlying layers where studied. Using Surfer and Grapher software’s, it is possible to produce electrical resistivity maps at different depths. Arc GIS software was used to correlate the geological data to electrical resistivity results. Furthermore, Res2Dmod and Res2Dinv software’s are used to do the modeling of the electrical resistivity data and Voxler software used to 3D presentation. Considering the geologic map and the drilling results in the study area, we confirm the accuracy of the predictions and interpretations. Regarding the results, the geophysical method has successfully defined the possible mineralized zones in ZI and ZII sections. A finer picture of the area is provided using 2D models. Moreover, the results from the forward modeling and the inversion shows that pole-dipole method will provide better results in the study area.