تبیین ضرورت بازآرایی روابط مالی دولت مرکزی و شهرداری ها در ایران، مطالعه موردی: شهرداری تهران
- رشته تحصیلی
- مدیریت شهری
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس هنرهای زیبا شماره ثبت: 11483;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76960;کتابخانه پردیس هنرهای زیبا شماره ثبت: 11483;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76960
- تاریخ دفاع
- ۲۷ شهریور ۱۳۹۵
- دانشجو
- مصطفی نیکزادولیکی
- استاد راهنما
- فرشاد نوریان, میثم بصیرت
- چکیده
- رابطه ی مالی میان دولت مرکزی و شهرداری ها یکی از منابع درآمدی اصلی برای شهرداری های جهان محسوب می شود و این رابطه ی مالی در ایران با توجه به کمبود منابع درآمدی شهرداری ها و عدم استفاده از روش های درآمدزا برای شهرداری اهمیت فراوانی دارد. مخصوصا در شهرهای کوچک که به علت فقدان منابع درآمدی با مشکلات زیادی مواجه می شوند و همچنین برای شهرداری تهران به علت هزینه های پایتختی که گریبانگیر این کلانشهر بسیار پرجمعیت ایران شده است. با توجه به این که رابطه ی مالی دولت مرکزی و شهرداری ها پس از سال 1362 مورد تشکیک و اختلاف واقع شده است، کمک (Grant)های دولت مرکزی که قبل از این سال به شهرداری ها انتقال پیدا می کرد، کاهش یافت و بعضی از کمک ها مانند کمک های بلاعوض غیرمشروط به کلی به فراموشی سپرده شد. رابطه ی مالی دولت مرکزی و شهرداری ها که تابعی از روابط سیاسی و اداری و متناسب با جایگاه شهرداری ها در ساختار اجرایی کشور می باشد، در دوره های مختلف تغییرات متفاوتی را تجربه کرده است. از طرفی مالیات مشترکی که در بسیاری از کشورها به مرحله ی اجرا می رسد در ایران نیز با قانون مالیات بر ارزش افزوده ی مصوب سال 1387، به مرحله ی اجرایی رسید که اگرچه با فقدان ضمانت اجرایی شهرداری ها در جمع آوری مالیات ها، کار را برای آن ها آسان تر نموده است، ولی با فرمول های خاص توزیع میان شهرهای کشور و فاصله ی زمانی از مرحله ی جمع آوری تا انتقال مالیات ها و همچنین نسبت موجود میان سهم دولت مرکزی و شهرداری ها، مشکلات زیادی را برای شهرداری ها به وجود آورده است. پس در این مطالعه، هدف پایدارسازی رابطه ی مالی دولت مرکزی و شهرداری ها به نحوی که فاکتورهای پایداری مالی که زیرمجموعه ی پایداری اقتصادی است مورد توجه قرار گرفته تا بتوان محقق کردن آن، توان دسترسی به توسعه ی پایدار شهری را افزایش داد. در این مطالعه با روش پرسشنامه ی باز که بوسیله ی متخصصین حوزه ی مالی شهرداری ها تکمیل شده است در ابتدا معیارهای اولیه مورد ارزیابی صحت و درستی قرار گرفتند و نیز تکمیل گشته اند و همزمان با پرسشنامه ها با مصاحبه ی عمیق با افراد متخصص تراز اول مرتبط با موضوع مورد مطالعه چالش ها و فرصت ها و وضعیت موجود روابط مالی دولت مرکزی و شهرداری ها در ایران مورد بررسی قرار گرفت. آن چه که به عنوان مؤلفه های اصلی در دسترسی به هدف مطالعه، می توان نتیجه گرفت استفاده از معیارهای توسعه ی پایدار شهری به خصوص در مبحث درآمدهای پایدار و دسترسی به حکمروایی خوب و پاسخگویی سطوح مختلف دولت به یکدیگر و شهروندان و همچنین تناسب وظایف و اختیارات شهرداری ها در چارچوب تمرکززدایی سیاسی و اداری می باشد. البته وجود سازوکارهایی برای بهبود رابطه ی مالی دولت مرکزی و شهرداری ها پیشنهاد شده است.
- Abstract
- Municipalities have several different ways to raise their income. The most important of these ways is their fiscal relationship with the central government. This relationship is even more important in Iran, where the municipalities have few other sources of financing and are not independent in their income; small cities and Tehran, the capital city of Iran, are especially dependent on this fiscal relationships, because first, the small cities lack any other income resources whatsoever, and second, Tehran is under the pressure of extra expenses because of its overpopulation and being the capital city. Since 1983, the fiscal relationships of the central government and the municipalities has faced many discrepancies; many of the grants have been reduced, and unconditional grants have been completely aborted. The fiscal relationship between the central government and the municipalities follows the status of the municipalities in the bureaucratic-political system of the country. As a result, in different years many changes have been imposed on the relationship, and it has never been constant. In 2008, the Value Added Tax resolution was passed, through which the universal Shared Tax became executed in Iran as well. Although, the municipalities have benefited from this resolution, because they are not under the pressure to undergo the challenges of tax collection (the realization of the taxes would become difficult otherwise), the income distribution formula of the government, the chronological distance between tax collection and transfer, and relative share of the municipalities and the government has raised many finance sustainability problems for the municipalities. In this research, we aim to stabilize the fiscal relationships between the central government and the municipalities by taking the fiscal sustainability factors into account, and realizing them to increase the urban development sustainability. We presented open questionnaires to the financial authorities of the municipalities to evaluate and complete the primary measures. We also performed deep interviews with the senior experts in this field to assess the opportunities, challenges, and the current status of the relationships between the central government and the municipalities in Iran. Our results indicate that for reaching the goals of this research, the main factors include: using the urban sustainable development measures, especially sustainable income measures; good governance; meeting the expectations of the different levels of the government and the citizens; and balancing between the duties and the authority of the municipalities in the framework of bureaucratic-political decentralization. Thus, we propose solutions to improve the financial relationship between the central government and the municipalities in Iran