عنوان پایان‌نامه
تحلیل الگوی نابرابری فضایی
- رشته تحصیلی
- برنامه ریزی منطقه ای
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس هنرهای زیبا شماره ثبت: 11471;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76730;کتابخانه پردیس هنرهای زیبا شماره ثبت: 11471;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76730
- تاریخ دفاع
- ۳۰ خرداد ۱۳۹۵
- دانشجو
- مهدی محمدنژاد
- استاد راهنما
- اسفندیار زبردست
- چکیده
- شناخت نابرابری فضایی و عدم تعادل های منطقه ای در چارچوب محدوده های مختلف فضایی و سیاست گذاری در جهت رفع و کاهش آن از مقولات بسیار مهم برنامه ریزی منطقه ای محسوب می شود. از آنجا که ابعاد نابرابری فضایی در حوزه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیربنایی قابل بحث است از این رو نیل به پیشرفت و توسعه فراگیر در آینده، مستلزم شناخت موقعیت مناطق و نواحی در ابعاد مختلف است. در این راستا پژوهش حاضر با هدف سنجش وضعیت توسعه یافتگی و نابرابری‌های فضایی بین شهرستانهای استان آذربایجان غربی و تحلیل الگوی نابرابری فضایی طی سال های 1390-1375 طراحی شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و گستره مکانی تحقیق، شهرستانهای استان آذربایجان غربی، بر اساس تقسیمات اداری- سیاسی سال 1375 است. از آنجا که توسعه متعادل و متوازن فضایی، نیازمند بررسی دقیق و همه جانبه در ابعاد مختلف آن است، در این تحقیق، تعداد 23 شاخص در 8 معیار فرهنگی، سلامت، آموزش، جمعیتی، زیربنایی، مسکن، پتانسیل اقتصادی و اشتغال تعریف شده است. جهت انجام تحلیل الگوی نابرابری فضایی ابتدا از روش ANP به وزن دهی شاخص ها پرداخته شد، سپس از روش تخمین گر کرنل (KDE) جهت تحلیل الگوی نابرابری فضایی استفاده شده است و در نهایت جهت بررسی فرضیه های تحقیق از نتایج تحلیل الگوی نابرابری و آماره همبستگی فضایی(شاخص موران) استفاده شده است. نتایج یافته ها نشان می دهد که طی سالهای 1375 تا 1390 به طور میانگین همگرایی نسبی بین شهرستانهای استان آذربایجان غربی حاصل شده است هرچند بررسی مولفه‌های اجتماعی-فرهنگی، کالبدی-زیربنایی و اقتصادی روند های متفاوت را در طول دوره ها شاهد هستیم به طوری که در بعضی دوره ها همگرایی و در بعضی دوره ها شاهد واگرایی هستیم. به طور کلی از جمله دلایل اصلی وجود نابرابری فضایی در سطح استان آذربایجان غربی می توان به مواردی چون شکل گیری نظام مرکز - پیرامون با مرکزیت ارومیه و عدم توزیع بهینه امکانات اشاره نمود.
- Abstract
- Recognition of spatial inequality and regional dis-equilibrium in the context of different spatial areas and then make policies to find their own solution in reducing these disparities is one of the most important issues in the field of regional planning. Because of influence of different dimensions on spatial inequality such as socio-economic, cultural and infrastructures on spatial disparities, hence, for achieving advances and ubiquitous development in the future, there must be knowledge about situation of regions and areas in different dimension. In this research we have focused on finding the development of different counties at three specific period of time 1996, 2006, and 2011. In this thesis, the research method is descriptive analytic and its location scope is all counties of West-Azerbaijan Province with official political scope in the year 1996. Since, an equal and balanced development of spatial areas requires accurate and comprehensive studying in all different dimensions, in this research, 23 sub-indices are considered in 8 indices including culture, health, education, population, infrastructure, housing, economic potential, and employment. For investigating spatial disparity pattern we have used the following steps: first by application of ANP model we have determined the different weight of sub - indices. Second, by the use of Kernel density estimator we have determined the pattern of spatial disparity and finally for investigation of assumptions of research we have used the results of spatial inequality pattern analysis and Moran’s I index. The findings of this research shows that in average convergence process have occurred during the 1996-2011, although, in different criterions such as socio-cultural, infrastructure and economic the convergence or divergence process is blur. In summary we can conclude that system of core-periphery with concentration on Urmia as core and inequality in spread of facilities are the most important reasons of this inequality pattern. Key words: development, inequality, spatial disparity, ANP, KDE, Moran’s I, West-Azerbaijan
