بررسی پینه زایی باززایی و کشت سوسپانسیون سلولی در گیاه با در نجبویهmelissa officinalisL
- رشته تحصیلی
- مهندسی تولیدات گیاهی- اصلاح گیاهان باغبانی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 41795;کتابخانه پردیس ابوریحان شماره ثبت: 258
- تاریخ دفاع
- ۲۷ تیر ۱۳۸۸
- دانشجو
- حیدر مفتاحی زاده
- استاد راهنما
- محمود لطفی
- چکیده
- چکیده بادرنجبویه با نام علمی Melissa officinalis.L گیاه دارویی از خانواده نعناعیان می¬باشد. در این تحقیق بعد از جمع¬آوری بذرهای این گیاه از مناطق رشت، قزوین، ارومیه و همدان، سه آزمایش اثر تنش اسمزی بر روی جوانه¬زنی بذور، ارزیابی صفات مورد نظر در کشت بافت و کشت سوسپانسیون سلولی مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش اول اثر دو تنظیم کننده رشدی اسید جیبرلیک و کینتین بر جوانه¬زنی و رشد گیاهچه¬های بادرنجبویه تحت تنش اسمزی با دو آزمایش جداگانه با استفاده از 4 سطح اسید جیبرلیک (0، 5/1، 3 و 5/4 میلی¬گرم در لیتر) و 4 سطح کینتین (0، 5/1، 3 و 5/4 میلی¬گرم در لیتر) در 5 سطح تنش اسمزی ایجاد شده (0، 3-، 6-، 9- و 12- بار) با پلی اتیلن گلیکول بر روی دو توده بذر تهیه شده از مناطق قزوین و همدان صورت گرفت. نتایج نشان داد که توده قزوین نسبت به توده همدان حساسیت کمتری به تنش اسمزی نشان داد. افزایش تنش اسمزی موجب کاهش درصد جوانه¬زنی، طول ریشه¬چه و ساقه¬چه، وزن تر و خشک گیاهچه¬ها شد. تیمار اسید جیبرلیک در سطوح مختلف باعث افزایش میانگین طول ساقه¬چه گردید. کینتین نیز باعث افزایش درصد جوانه¬زنی شد اما رشد ریشه¬چه¬ها را به شدت کاهش داد. در آزمایش دوم از انتهای ساقه و هیپوکوتیل به عنوان ریزنمونه استفاده گردید. با اعمال تیمارهای مختلف، پارامترهای درصد باززایی، درصد ریشه¬زایی، طول شاخه نابجا، میانگین تعداد شاخه نابجا در هر ریزنمونه و ظرفیت تشکیل شاخه نابجا مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که از بین هورمون¬های گروه سیتوکینین استفاده شده، غلظت 3 میلی¬گرم در لیتر از بنزیل آمینو پورین بیشترین درصد باززایی، تیمار یک میلی¬گرم در لیتر از نفتالین استیک اسید بیشترین درصد ریشه زایی (94%) و در مقایسه دو محیط MS و B5 مشاهده شد که محیط MS با باززایی 83 درصد بیشترین باززایی را داشته¬است. به طور کلی توده همدان در کل تیمارهای مورد بررسی بیشترین درصد باززایی (83) داشت. در بررسی کشت سوسپانسیون سلولی نیز صفات تعداد سلول¬ها و وزن بیوماس مورد بررسی قرار گرفتند. بعد از رنگ¬آمیزی و جدا نمودن سلول¬ها بوسیله تری اکسید کروم مشخص شد که تیمار یک میلی¬گرم در لیتر از 2,4,D همراه با 5/0 میلی¬گرم در لیتر بنزیل آمینو پورین بیشترین تعداد سلول¬ها، بیشترین وزن تر و خشک را داشته است. کلمات کلیدی: بادرنجبویه، جوانه¬زنی، ریزازدیادی، سوسپانسیون سلولی، باززایی، بیوماس.
- Abstract
- Abstract Three experiments include: the effect of growth regulators on M.officinalis germination under osmotic stress, evaluating some parameters in micropropagation of Lemon Balm and investigation of cell suspension culture were done. At first, Gibbrelic acid in 4 concentrations (0, 1.5, 3, 4.5 mg/l) and kinetin concentration also in 4 concentration (0, 1.5, 3, 4.5 mg/l) in 5 osmotic stress caused by PEG (0,-3,-6,-9,-12 bar) on two populations of Lemon balm (Ghazvin and Hamadan) as a factorial experiment design was performed. As a result, Ghazvin population has better reaction to osmotic stress than Hamadan population. Most investigated traits were reduced with increase osmotic stress. Gibbrelic acid caused increase in stem let height. Kinetin also cause increase germination percentage, but rootlet growth was reduced significantly. In the second experiment, explants derived from 4 populations were tested with various combinations of auxins and cytokinins. Some parameters such as regeneration rate, rooting percentage, multiplication rate, and…were investigated. The analysis of statistical showed that BAP in combination with NAA had the highest regeneration in shoot tips explants. NAA in combination with IAA and Kin had the best response to callus induction combination, then the callus derived from hypocotyls, gave the good response in term of producing adventitious rate in Kin=1mg/l. also NAA=1mg/l had the higher response to rooting than other’s used auxins. More ever, shoot tips derived from 15 day-old seedling had the highest regeneration rate. In general Hamedan population had the highest potential for regeneration. For establishment of cell suspension culture, friable callus cultures were initiated from hypocotyls of Melissa officinalis. Optimum callus growth was observed on MS medium supplemented with 1mg/l of 2, 4 –D, 1mg/l of NAA and 0.5mg/l of KIN. From this obtained callus, the fresh weight and dry weight as a biomass of cells were measured. Also cells counting were done. The results indicated that 1g inoculums in 35 ml suspension culture medium gave the best growth kinetic. 2, 4-D (1.0mg/l) and BAP (0.5mg/l) had the highest fresh and dry weight, 5.48 and 0.407 respectively, that is approximately 20 times initial weight of callus. 2, 4 –D (1mg/l) and BAP (0.5 mg/l) had the highest cells number. Key words: Melissa officinalis, germination, micropropagation, cell suspension culture, cell biomass.