زمین شناسی اقتصادی و منشاء پگماتیت سالنگ (تغما)، افغانستان با نگرشی بر توان اقتصادی تانتالم و نیوبیم
- رشته تحصیلی
- زمین شناسی اقتصادی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 6283;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75453;کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 6283;کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 6283;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75453;کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 6283
- تاریخ دفاع
- ۰۸ تیر ۱۳۹۵
- دانشجو
- فاطمه پناهی
- استاد راهنما
- سروش مدبری, حسن میر نژاد
- چکیده
- میدان پگماتیتی تغما در 86 کیلومتری شمال کابل در فاز اول کوارتزدیوریت های کمپلکس هندوکش واقع شده است. منطقه مورد مطالعه مساحتی در حدود 5 کیلومتر مربع می باشد که در حدود چهل رگهی پگماتیتی در آن رخنمون دارد. این رگه های پگماتیتی شامل کانی های کوارتز، موسکویت، میکروکلین، آلبیت، اسپودومن و تورمالین می باشند. همچنین فسفاتهای لیتیم، کاسیتریت، کلمبیت و تانتالیت از دیگر کانی های موجود در این رگه های پگماتیتی می باشند.مطالعات پتروگرافی آثار تکتونیکی بسیاری را بر روی کانی های مورد مطالعه مشخص کرد که نشان دهنده فعالیتهای تکتونیکی منطقه بعد از تشکیل رگه ی پگماتیت است. علاوه بر این گسترش آلتراسیون هایی چون سریسیتی، کائولونیتی و آلبیتی در نمونههای مورد مطالعه بیانگر تاثیرات فرایندهای هیدروترمال و سیالات بعد از تشکیل رگه پگماتیتی می باشد. بررسیهای شیمی کانی، ترکیب مسکوویتهای منطقه مورد مطالعه را در رده کانیهای پر آلومینیم و غنی از لیتیم قرار داد. علاوه بر این، نوع تورمالینهای منطقه از نوع شورل-دراویت می باشد. اکسیدهای تانتالیم موجود در این رگه از نوع فروکلومبیت تا منگانوکلمبیت است. ازدیگر کانیهای مشخص شده با مطالعات شیمی کانی، فسفات های آهن-منگنزدار و بریل میباشد.ماگمای تشکیل دهنده پگماتیت از نوع کالک آلکالن همراه با ماهیت پر آلومین بوده است و بررسی پراکندگی عناصر کمیاب در منطقه، درجه بالایی از تفریق شدگی را برای این پگماتیت پیشنهاد می کند. این مطالعات دخالت پوسته قارهای را در تشکیل ماگمای مولد پگماتیتهای منطقه مشخص کرد.مطالعات ژئوشیمیایی سنگ کل برای تعیین خاستگاه و پتروژنز پگماتیت ها یک گرانیت نوع S را در یک محیط همگرا پیشنهاد می کند که می توان یک منشا رسوبی و غنی از رس را برای آن در نظر گرفت.نوع پگماتیت مورد نظر، با توجه به محیط تکتونیکی و غنی شدگی از عناصر تانتالیم، سزیم و لیتیم می توان از نوع پگماتیتهای عناصر نادر و خانواده نوع LCT دانست. برای ارزیابی پتانسیل اقتصادی این پگماتیت از لحاظ عناصر تانتالیم و نیوبیم و لیتیم از نمودارهای مختلفی استفاده شد که بیانگر اقتصادی بودن این پگماتیت از لحاظ این عناصر بود.مطالعات میانبارهای سیال ویژگی های سیالات بعدی تاثیرگذار بر رگه پگماتیتی را مشخص کرد که موجب دگرسانی و هوازدگی این رگه پگماتیتی شده است. این سیالات در دمای 100 درجه سانتی گراد و فشارهای 3/0 -4/0 کیلوبار در بین ریزدرزههای کوارتز به دام افتاده اند.
- Abstract
- Taghma pegmatite field is located at 86 kilometer of Kabul, Afghanistan, and is occurred at the first phase of quartsdiorites of Hindukusch complex. The studied location have the area of about 5 square kilometer and something about 40 pegmatite veins have outcrops there. These pegmatite veins include minerals such as quartz, muscovite, microcline, albite, spodumene and tourmaline and other minerals like phosphatic lithium, cassiterite, columbite and tantalite.Petrography studies proved bending and tectonics evidence on those minerals that shows active tectonics of that region after forming the pegmatite veins. In addistion to this, the sericite alteration and kaolinization and albitizationin the samples suggests the roll of hydrothermal process on them after formation of the pegmatite vein.The study of geochemistry of those minerals, studied the muscovites of that place and classified them as high aluminum minerals and rich in lithium. In addition to this the tourmalines of that region are of schorl dravite series and the oxides of this location are from ferrocolumbite to manganocolumbite. From other minerals that has been identified using geochemistry is iron-manganese phosphates and beryl.The magma that formed these pegmatite veins is a calc-alkaline in composition and that accompanied high amounts of aluminum and from the distribution of rare elements in the region shows the high grade differentiation for these pegmatites. These studies determined the roll of continental crust in making the magma composition for forming the pegmatites.For revealing the origin and petrogenesis of pegmatites a type S granite is suggested in a convergent tectonics that we can conclude a sedimentary source for it which is rich in clay minerals. For pegmatite type identification, in according to the tectonic settings and high amounts of tantalum and niobium and lithium can be classified as a rare elements pegmatite and form LTC family.For evaluation of economic factors in these pegmatites we used different diagrams of tantalum and niobium and lithium.The study of fluid inclusion, also, determined the later affecting hydrothermal fluids on these pegmatite veins that resulted in alteration and weathering of pegmatite veins. These inclusions had been trapped in 100 ? and 0.3 to 0.4 kilobar in microfractures of quartz.