بررسی تاثیر تاریخ کاشت و تنش کم آبیاری بر توان رویش بذرهای تولیدی ۵ رقم کلزا
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی -زراعت
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 42335;کتابخانه پردیس ابوریحان شماره ثبت: 267
- تاریخ دفاع
- ۲۰ تیر ۱۳۸۸
- دانشجو
- هنگامه عطاردی
- چکیده
- چکیده این تحقیق به منظور بررسی قدرت رویش بذور تیمار شده 5 رقم کلزا از نظر تنش خشکی و تاریخ کاشت، در بهار 1387 در مزرعه تحقیقاتی و آزمایشگاه گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات پردیس ابوریحان دانشگاه تهران واقع در پاکدشت انجام گرفت. آزمایش در مزرعه به صورت طرح آماری بلوک¬های کامل تصادفی با 20 ترکیب تیماری و 3 تکرار (مجموعاً 60 تیمار بذری) اجرا شد. این تیمار¬ها شامل بذور 5 رقم کلزا بودند که سال گذشته (86-1385) در یک آزمایش فاکتوریل اسپلیت پلات بر پایه بلوک کامل تصادفی در دو تاریخ کاشت (نیمه اول مهر و نیمه اول آبان) و دو سطح آبیاری (آبیاری بعد از 80 میلی¬متر تبخیر از تشتک کلاس A و قطع آبیاری از ساقه¬دهی به بعد) به عنوان فاکتورهای اصلی و 5 رقم کلزا (لیکورد، اُپرا، مودنا، اِلیت و ساریگل) به عنوان فاکتور فرعی در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج بدست آمده بودند. در آزمایش مزرعهای سال 1387: صفات درصد سبز شدن نهایی، میانگین مدت زمان لازم برای سبز شدن، میانگین سبز شدن روزانه، سرعت سبز شدن روزانه، شاخص سطح برگ و ماده خشک کل اندازهگیری شدند و در آزمایشگاه: (به جز آزمون هدایت الکتریکی) در آزمون جوانه¬زنی استاندارد، آزمون پیری زودرس و آزمون سرما: درصد جوانه¬زنی نهایی، میانگین مدت زمان لازم برای جوانه¬زنی، میانگین جوانهزنی روزانه، سرعت جوانهزنی روزانه، طول گیاهچه، طول ساقهچه، طول ریشهچه، تعداد گیاهچههای غیرنرمال و وزن خشک گیاهچه اندازه¬گیری شدند. در آزمون هدایت الکتریکی نیز میزان هدایت الکتریکی محلول حاوی بذور کلزا اندازهگیری شد. نتایج حاصل از مزرعه نشان داد که تاریخ کاشت و تنش خشکی اثر معنیداری روی صفات اندازهگیری شده در مزرعه نداشته است. در بررسی شاخص سطح برگ و وزن خشک کل، رقم ساریگل در مقایسه با ارقام دیگر نتایج بهتری نشان داد. در آزمون جوانه¬زنی استاندارد، رقم ساریگل دارای بالاترین درصد جوانهزنی نهایی، میانگین جوانه¬زنی روزانه و پایین¬ترین سرعت جوانه¬زنی روزانه و وزن خشک گیاهچه بود. به طور کلی تاریخ کاشت و تنش خشکی تأثیر معنی¬داری در طول گیاهچه و طول ریشهچه نداشت. در آزمون هدایت الکتریکی قطع آبیاری از ساقه¬دهی به بعد بیشترین میزان هدایت الکتریکی را داشت. رقم مودنا به واسطه بالا بودن میزان هدایت الکتریکی، پایین¬ترین کیفیت را داشت. ارقام لیکورد، اُپرا و اِلیت در این آزمون پایداری بیشتری نشان دادند. در آزمون پیری زودرس رقم ساریگل دارای بیشترین درصد جوانه¬زنی نهایی، میانگین جوانه¬زنی روزانه و طول ریشه¬چه و همچنین پایین¬ترین میانگین مدت زمان لازم برای جوانه¬زنی و سرعت جوانه¬زنی روزانه و تعداد گیاهچه¬های غیرنرمال را داشت. در آزمون سرما، رقم ساریگل بیشترین درصد جوانه¬زنی نهایی، میانگین مدت زمان لازم برای جوانه¬زنی، کمترین طول گیاهچه، طول ساقهچه، طول ریشه¬چه را داشت. میانگین مدت زمان لازم برای جوانه¬زنی با میانگین مدت زمان لازم برای سبز شدن همبستگی مثبت و معنی¬داری (**55/0) را داشت. در آزمون¬های قدرت رویش بذر، آزمون پیری زودرس همبستگی مثبت و معنی¬داری (**59/0) با درصد سبز شدن نهایی مزرعه داشت بنابراین میتواند در پیش¬بینی درصد سبز شدن مزرعه بکار رود. کلمات کلیدی: کلزا، تنش خشکی، تاریخ کاشت، قدرت رویش بذر (بنیه¬ی بذر)، جوانهزنی.
- Abstract
- Abstract In order to study the seed vigour of 5 cultivars of canola (Brassica napus L.) previously treated by drought stress and planting dates, this experiment was performed in the Research Field and Laboratory of the Department of Agronomy and Plant Breeding of College of Aboureyhan in Pakdasht during spring 2008. The experiment was accomplished as a Randomized Completely Block Design (RCBD) with 20 treatments and 3 replications (Totally 60 seed treatments). These treatments were the seeds of 5 cultivars of canola which had been cultivated in previous year (2006-2007) in a factorial split plot based on RCBD with 2 levels of planting dates (first half October and first half November) and 2 levels of irrigation (80 mm of evaporation as A class pan and drought stress from stem elongation stage) as main factors and 5 cultivars of canola (Licord, Opera, Modena, Elite, Sarigol) as sub factor. In the field experiment the characteristics measured including (2008): final emergence percentage, mean time of emerging, mean daily emerging, daily emerging speed, total dry material (TDM) and leaf area index (LAI) and in laboratory: (except electrical conductivity (EC) test), in standard germination, accelerated ageing, cold tests: final germination percentage (FGP), mean time to germination (MTG), mean daily germination (MDG), daily germination speed (DGS), seedling length, shoot length, radical length, abnormal seedling and seedling dry weight were measured. In electrical conductivity test the liquid containing the seeds was measured. Based on result to variance analysis in the field, planting date and drought stress had no significant effects on measured characteristics. In evaluation of LAI and TDM, Sarigol cultivar compared with to other cultivars indicated the better results. In standard germination test, Sarigol cultivar had the most FGP, MDG and lowest DGS and dry weight. Generally planting date and drought stress were not signification effect on seedling length and radical length. In electrical conductivity test, drought stress had the most EC. The Modena cultivar due to higher level of EC had the lowest quality. Cultivars Licord, Opera and Elite were more constant in the test. In accelerated ageing test, Sarigol cultivar indicated the highest FGP, MDG, radical length and lowest MTG, DGS and abnormal seedling. In cold test, the Sarigol cultivar has highest FGP, MTG and lowest shoot length, seedling length, radical length. There was significant correlation (0.55**) between MTG in laboratory to MTE in the field. In vigour tests, accelerated ageing test had significant correlation (0.59**) with FGP and radical length, thus AAT can be used for predication of percentage of emerging plants in the field. Key words: Canola, Drought stress, planting date, Seed vigour, Germination