عنوان پایان‌نامه
تحلیل نقش تقسیمات کشوری در تمرکز زدایی و توسعه و تعادل منطقه ای و ارائه راهکارهای مناسب، مطالعه موردی: منطقه خراسان
- رشته تحصیلی
- برنامه ریزی منطقه ای
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس هنرهای زیبا شماره ثبت: 10716;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 69272
- تاریخ دفاع
- ۱۳ اسفند ۱۳۹۳
- دانشجو
- بهاره مستوفیان
- استاد راهنما
- اسفندیار زبردست
- چکیده
- چکیده تقسیمات کشوری و تمرکززدایی، شرط ضروری برای سامان‌دهی فضایی و توسعه و تعادل منطقه‌ای در کشور ایران مطرح می‌گردد. متون نظری مرتبط با تمرکززدایی در قالب تقسیمات کشوی، نشان می‌دهد که این فرایند منجر به انتقال مسئولیت به سطوح پایین‌تر مدیریتی، بهبود عملکرد دولت‌های محلی، کاهش تمرکز شهری و افزایش برابری فضایی، با فدرالیسم و افزایش اختیارات استان‌ها و شهرهای حومه‌ای در ارائه خدمات و سرمایه‌گذاری برای زیرساخت‌ها و تسهیل در امر توزیع عادلانه منابع فنی، انسانی و مادی بین مناطق، افزایش رقابت در زمینه ارائه خدمات عمومی بین سطوح مختلف حکومت به همراه تمرکززدایی مالی و افزایش کارآمدی منابع تخصیص‌یافته، بهبود دسترسی به خدمات و زیرساخت‌ها از جمله آموزش، بهداشت و سلامت، آب آشامیدنی، سیستم جمع‌آوری فاضلاب و برق درآمد، میزان تولید و نرخ باسوادی، کاهش میزان مرگ‌ومیرمی‌گردد. از طرفی، توسعه و تعادل مناطق و روستاهای پیرامونی در صورت تمرکززدایی در تمام ابعاد اداری- سیاسی، اقتصادی- مالی و مدیریتی- اجرایی با آثاری چون افزایش درآمد، میزان تولید و نرخ باسوادی، کاهش میزان مرگ‌ومیر، بهبود جامعه شهری و... همراه خواهد بود. بنابراین در تحقیق حاضر، به استخراج شاخص‌های اجتماعی- فرهنگی، زیرساخت‌های بهداشتی- درمانی و خدمات پشتیبان در این زمینه و شاخص‌های اقتصادی- مالی در منطقه خراسان که در سال 1383، بر اساس تقسیمات کشوری، به سه استان خراسان شمالی به مرکزیت شهرستان بجنورد، خراسان رضوی به مرکزیت شهرستان مشهد و خراسان جنوبی به مرکزیت شهرستان بیرجند تقسیم گردیده پرداخته‌شده است و نقش تقسیمات کشوری طی دو دوه 1385 و 1390 مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و تأثیر آن در توسعه و تعادل منطقه مورد بررسی سنجیده شده‌است. در ادامه با استفاده از مدل F’ANP ابتدا تعداد شاخص‌های متعدد در زمینه سنجش سطح توسعه‌یافتگی کاسته شده و در ادامه به استخراج اهمیت نسبی شاخص‌های سنجش توسعه‌یافتگی شهرستان‌های مورد بررسی پرداخته و شهرستان‌های مورد بررسی خوشه‌بندی شده‌اند. نتایج نهایی تحقیق نشان می‌دهد که نظام شهری سکونت‌گاه‌های واقع در منطقه خراسان پس از تقسیمات کشوری با تحولات قابل توجهی همراه بوده‌است، چرا که ارتقاء سطح توسعه‌یافتگی مراکز استان‌های تازه تأسیس و کاهش اختلافات بین شهرستان مشهد واقع در خوشه کاملاً توسعه‌یافته نسبت
- Abstract
- Abstract Administrative division in the frame work of decentralization approach, is necessary condition for spatial organization, development and regional equality in the country. Theoretical literature related to decentralization with the frame work of administrative division, shows that this process leads to devolution of authority to lower levels of management and reduce urban spatial concentration, It improves the authority of national and provincial towns and their countryside in part of service delivery and investment in infrastructure and facilitates the equitable distribution of technical resources, human and material between regions and increases competition in service delivery with the effective allocated resources. In addition, decentralization is cause of improving access to services and infrastructure such as educations, health, drinking water, sewage and electricity and literacy rate and reducing the morality rate. Khorasan region, according to the administrative division, it divided to three provinces, Mashhad city, the centrality of Khorasan razavi, Bojnourd city, the centrality of Khorasan shomali and Birjand, the centrality of Khorasan jonoubi. So present study attempts to survey the role of administrative division in Khorasan region during two periods. Therefore, after the comprehensive survey of demographic, socio-cultural, health and support services and economic infrastructures in the area, using F’ANP model, at first, reducing the number of indicators to survey the level of development in the cities of Khorasan region. Then all of counties were clustered by using Cluster analysis in SPSS. Final results of the study show that the region of Khorasan , after the administrative divisions, have been associated with the development and regional equity, because the new provincial centers(Bojnourd and Birjand) promote development level and reduce disparities between them. Also in the period under review, number of counties which are in the depriv
