عنوان پایان‌نامه
تبیین و بررسی مبانی معرفتی میشل فوکو
- رشته تحصیلی
- فلسفه علوم اجتماعی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 69365;کتابخانه دانشکده علوم اجتماعی شماره ثبت: رس 4791
- تاریخ دفاع
- ۲۰ اسفند ۱۳۹۳
- دانشجو
- منیره زین العابدینی رنانی
- استاد راهنما
- مهدی حسین زاده یزدی
- چکیده
- میشل فوکو ازجمله اندیشمندان بسیار تأثیرگذار معاصر در جهان بود. او نقدهایی جدی به اندیشمندان پیش از خود مطرح کرد و از بسیاری از آن‌ها نیز تأثیر پذیرفت. بیشتر مفسران آراء او معتقدند، میشل فوکو مراحل فکری گوناگونی را طی کرده است؛ اما در این مقاله فقط مبانی معرفتی دیرینه‌شناسی و تبارشناسی او بررسی خواهد شد. در بررسی مبانی معرفتی به این پرسش‌ها پاسخ داده می‌شود که تعریف فوکو از حقیقت چه بود؟ برای دستیابی به حقیقت چه راهی را برگزید؟ آیا فوکو نسبی‌نگر بود؟ فوکو در چه ساحتی نسبی‌نگر بود و مبنای نسبی‌گرایی او چه بود؟ در بررسی مبانی معرفتی دیرینه‌شناسی و تبارشناسی باید گفت فوکو در هر دو دوره در تعریف حقیقت پیرو نظری? انسجام‌گرایی بود. همچنین، دیرینه‌شناسی و تبارشناسی هردو رویکردهایی نام‌انگارانه داشتند که به‌طورمستقیم رویکردهای معرفتی آن‌ها را متأثر ساخته‌اند. از انواع نسبی‌گرایی، فوکو نسبی‌اندیشی هستی‌شناسانه و نسبی‌اندیشی شناخت‌شناسانه را برگزید. او در دیرینه‌شناسی با کلیدواژه‌هایی چون اپیستمه و گفتمان، قدم در نسبی‌گرایی معرفت‌شناختی بی‌پایانی نهاد. در تبارشناسی هم به پیروی از نیچه و رویکردهای نسبی‌نگر هستی‌شناسان? او با امتداد نسبی‌اندیشی موجود در دیرینه‌شناسی بر این نکته تأکید کرد که قدرت به‌واسط? گفتمان صدق و کذب گزاره‌ها را در هر دوره تعیین می‌کند.
- Abstract
- Michel Foucault was a contemporary philosopher with a global influence. He proposed serious critiques to the earlier intellectuals and was also influenced by many of them. Most scholars of his ideas believe that he advanced through various intellectual stages; the present study will only examine the epistemic principles of his archaeology and genealogy through answering questions such as “how did Foucault define the truth? What path did he take to get to the truth? Was Foucault a relativist? In what domain was he a relativist and what was the basis of his relativism?” The analysis of the epistemic principles of archaeology and genealogy showed that Foucault remained loyal to the theory of Coherentism in defining the truth through both stages. Moreover, both archaeology and genealogy had nominalistic approaches that directly influenced their epistemic approaches. Foucault's choice of the varieties of relativism was ontological relativism and epistemological relativism. In archaeology, he advanced toward an infinite circle of epistemological relativism with keywords such as episteme and discourse. Loyal to Nietzsche and his ontological-relativist approaches, he extended the relativism maintained in archaeology to genealogy and emphasized that, during every period in history, power determines the truth or falsehood of premises through discourse.
