عنوان پایان‌نامه
قواعد فهم و تحلیل حدیث از نگاه شیخ یوسف بحرانی در کتاب «الحدائق الناضره»
- رشته تحصیلی
- الهیات و معارف اسلامی - علوم قران و حدیث
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 68535;کتابخانه پردیس قم شماره ثبت: 002013
- تاریخ دفاع
- ۱۰ اسفند ۱۳۹۳
- دانشجو
- محمد دهقان چناری
- استاد راهنما
- علی راد
- چکیده
- کتاب «الحدائق‌الناضره فی احکام العتره الطاهره» مهمترین اثر فقهی شیخ یوسف بحرانی (م1187ق) عالم مشهور اخباری شیعه در قرن دوازده هجری قمری است. از ویژگی‌های برجسته‌ی این کتاب، تألیف آن براساس مبانی اخباریان و توجه به نظرات فقهای دیگر، اعم از اخباری و اصولی و ذکر احادیث هر مسأله و ارائه‌ی جمع‌بندی و تحلیل‌های قاعده‌مند از آن‌هاست. قواعدی که در این کتاب برای فهم و تحلیل روایات به کار رفته را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد: قواعد فهم مدلول حدیث با تحلیل متن و قرائن درونی آن، قواعد فهم مقصود حدیث با مقایسه و جمع‌بندی آن با روایات و ادله‌ی دیگر. محدث بحرانی در فهم مدلول حدیث، ظهور کلام را ملاک قرار می‌دهد و برای اثبات ظهور روایت در یک معنا، قواعدی را جهت شناخت ویژگی‌های مشترک احادیث که به دلالت متن مربوط است (منطوق صریح و منطوق غیر صریح، حقیقت و مجاز، عموم و تخصیص، اطلاق و تقیید، مفهوم موافق و مفهوم مخالف) و نحوه‌ی استفاده‌ی ظهور کلام در هر یک از آن‌ها به کار می‌گیرد. وی برای فهم مقصود حدیث، به جمع‌بندی آن با ادله‌ی دیگر می‌پردازد و قواعدی را جهت شناخت انواع رابطه بین احادیث (مجمل و مبیّن، عام و خاص، مطلق و مقیّد و تعارض) و نحوه‌ی جمع بندی بین روایات در هر یک از این رابطه‌ها به کار می‌برد. در این پژوهش، قواعدی که برای فهم مدلول و مقصود احادیث در کتاب الحدائق الناضره به کار رفته است، در دو بخش قواعد درون‌متنی برای فهم مدلول حدیث و قواعد برون‌متنی برای فهم مقصود آن شناسایی، طبقه‌بندی، تحلیل و نمونه‌یابی می‌شود.
