عنوان پایان‌نامه
تحلیل انتقادی روش شناسی عابد الجابری در نقد عقل عربی
- رشته تحصیلی
- فلسفه دین
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 2365ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 71156;کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 2365ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 71156
- تاریخ دفاع
- ۲۰ مهر ۱۳۹۳
- دانشجو
- رضا احمدی
- استاد راهنما
- احد فرامرز قراملکی
- چکیده
- هدف این پژوهش، مطالعه نظام مند و دقیق پروژه فکری محمد عابد الجابری، متفکر و نواندیش معاصر عرب، و تحلیل و ارزیابی اندیشه های وی،بویژه روش شناسی او در سامان دادن به پروژه نقد عقل عربی، است. برای دست یافتن به این هدف، پس از بررسی ادبیات تجربی موجود در خصوص بررسی اندیشه های متفکران جهان اسلام،کوشیده ایم با استفاده از مفاهیمی همچون فراتحلیل، فرااندیشه و بالاخره مفهوم کلیدی «فراگفتمان» به تدوین یک مبانی نظری روشن و راهنما برای بررسی متون و اندیشه های خلق شده توسط عابدالجابری بپردازیم. بنا به این چارچوب نظری و اصول راهنمایی که برای اندیشه شناسی در اختیار ما قرار داده است، نخست به بررسی کیستی عابدالجابری در تاریخ زندگی اش و آنچه خود در متون اش و از طریق زبان درباره خود خلق کرده است، پرداخته ایم.در مرحله بعد کوشیده ایم با استخراج روشمند محتوای اندیشه های عابدالجابری در خصوص مسائلی از قبیل نحوه هویت سازی او از اسلام و تاریخ اسلام، نحوه هویت سازی او از پروبلماتیک بنیادین جهان معاصر اسلامی، نحوه مفهوم سازی او از «عقل» و «میراث» و همچنین استخراج روشمند فرم زبانی- منطقی اندیشه های او، بویژه نحوه استدلال ورزی و روش شناسی او در سامان دادن به روایت سازی های فکری اش، به فراتحلیل اندیشه ها و نظام فکری او در پروژه نقد عقل عربی بپردازیم. در مقام نتیجه گیری، این پژوهش به ما نشان داد که عابد الجابری در پروزه فکری «تقد عقل عربی» اصولا از دو روش شناسی بهره می گیرد: او در برخورد با میراث موجود فرهنگی در جهان اسلام از یک سو می کوشد همچون یک متفکر ساختارگرا به ورای داده های موجود در حوزه های متفاوت از قبیل سیاست، اخلاق، فلسفه، و...برود و نشان دهد که در پشت این تنوعات مشهود چه ساختارهای ثابتی(ساختارهای منطقی- زبانی) نهفته که این تنوعات را ممکن ساخته است و از سوی دیگر می کوشد همچون یک متفکر «عصری ساز» نشان دهد که اگر بخواهیم از درون میراث فرهنگی موجود و قرائت آن به فهم دقیق تر و روشن تری از «وضعیت ممکن شده امروزی خود» بپردازیم چگونه باید به تدوین سناریوهای فکری خود بپردازیم که «امکان» های فکری نوین بر ما گشوده گردند. به اعتقاد عابدالجابری،آن امر ناشناخته که قاعدتاً باید مشکلات شناخته شده جهان اسلام را توضیح دهد عبارتست از قواعد و الگوهای مربوط به ساختار فکر و زبان. قواعد و الگوهای مزبور به دلیل استفاده جمعی بدیهی انگاشته می شود، با این حال، همین قواعد و الگوها هستند که چارچوب های اندیشه و تفکر را معین می سازند و به موانع موجود در مقابل ارتباط عصری با جهان تداوم می بخشند.
- Abstract
- The main of this is a systematic and precise study of perspicuity of mohammed abed al-Jabery, the Arab Contemporary Thinker, and evaluation of his reflection particularly his methodology in systemizing Arabic wisdom criticism. In order to achieve this goal, after surveying available empirical literature of previous researches regarding the notions of islam worlds thinkers, by using concepts such as meta- analysis, meta-reflection and finally meta- discourse efforts have been done to compile a clear theoretical basis and a guide for investigation of text and ideas created by Al-Jabery. Based on the above said theoretical basis as the first step abed Al-Jabery's identity has been perused according to his own explanation about himself and his life and as the second one by elicitation the reality of islam and Islamic history, of basic problematic of contemporary Islamic world, of his concepts of wisdom and heritage in addition to his form of lingual-logical thoughts specially his reasoning and approach of systemizing his thoughts and ideas about Arabic wisdom criticism has been meta-analyzed. It was concluded that has taken to methodology in his criticism. In con fronting with the present cultural heritage in Islamic word, at one hand as a structuralist philosopher, he tries to go beyond the available information in various fields such as politics, philosophy and… and shows the fixed structure (logical-lingual) behind these varieties and on the other hand as a contemporary thinker, he makes efforts to display that if one decides to have a clear understanding of the present situation of the human being from studies of cultural heritage, what thinking approaches should be taken by him so that he can get at modern and more practical ideas. According to Al-Jabery, the unknown phenomenon responsible to explain the problems of the world of islam is the patterns and the principles of the structure of thoughts and language. Applying by all of the people, the above said patterns are taken as granted. By the way they are the factors to define the frame of thoughts and ideas and make the obstacles of contemporary communications constant
