برنامه ریزی و مدیریت شبکه های سبز اکولوژیک با رویکرد سیمای سرزمین مطالعه موردی شهر کرج
- رشته تحصیلی
- برنامهریزی مدیریت وآموزش محیط زیست
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده محیط زیست شماره ثبت: ENV 1499;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 77364;کتابخانه دانشکده محیط زیست شماره ثبت: ENV 1499;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 77364
- تاریخ دفاع
- ۲۵ شهریور ۱۳۹۳
- دانشجو
- یحیی چهراذر
- استاد راهنما
- حمیدرضا جعفری, احمدرضا یاوری
- چکیده
- چکیده افزایش بی رویه جمعیت در شهر کرج به خصوص در سه دهه اخیر موجب گسترش سریع مناطق انسان ساخت و تخریب سیمای سرزمین و الگوی ساختاری اکوسیستم های طبیعی و غیرطبیعی گردیده است. کرج در سال های دور به عنوان باغشهر مطرح بوده اکنون کلان شهر شده و بقایای اندکی از فضای سبز شهری آن باقی مانده است. این تحقیق با هدف اصلی مطالعه روند الگوی تغییرات سیمای سرزمین و برنامه ریزی فضای سبز شهری با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین انجام شد. بر این اساس پایش تغییرات سیمای سرزمین با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست در سال های 2000 و 2013 میلادی با شیوه مقایسه پس از طبقه بندی و با روش سینوپتیک انجام شد. به منظور تحلیل سینوپتیک سیمای سرزمین در سال های 2000 و 2013 میلادی، متریک های ترکیب و پیکربندی سیمای سرزمین شامل تعداد لکه، مساحت طبقه، میانگین نزدیک ترین فاصله همسایگی، تراکم حاشیه و میانگین اندازه لکه در سه سطح پوشش 3 مقیاس کلان، میانی و خرد در سیمای سرزمین محاسبه و تغییرات آن بررسی شد. نتایج حاکی از آن است که به طور کلی سیمای سرزمین کل شهر کرج تکه تکه تر شده است. تغییرات سیمای سرزمین در مقیاس کلان طبقه فضای سبز با کاهش مساحت و میانگین اندازه لکه ها وافزایش تراکم حاشیه لکه ها و بی نظمی بیشتر در شکل و خرد شدن لکه ها را نشان می دهد. در مقیاس میانی در طبقه فضای سبز نتایج کلی حاکی از افزایش فواصل در این مقیاس است. تعداد لکه ها بسته به نوع عملکرد ونیرو محرکه های سیمای سرزمین روند کاهشی ( در اثر حذف) و یا افزایشی ( خرد شدن لکه های بزرگ) را دارد. مساحت و اندازه لکه ها نیز روند کاهشی در سطح مناطق را به دنبال دارند.در طبقه فضای باز نیز روند از بین رفتن کامل بسیاری از لکه ها و خرد شدن آنها در مناطق ادامه دارد. طبقه انسانساخت نیز با روند افزایشی در تعداد مساحت و میانگین اندازه لکه همچنان در نابودی اکوسیستم های طبیعی و نیمه طبیعی تاثیر گذار است. در نهایت با انتخاب استراتژی مناسب و تناسب آن با اندازه روند تغییرات و وضع موجود متریک ها با استفاده از مدل مورد نظر به پهنه بندی استراتژیک برای برنامه ریزی جهت دستیابی به شبکه سبز اکولوژیک رسیدیم که اجرای آن موجب بهبود کیفیت ساختاری و اکولوژیکی شهر می گردد. در مقیاس خرد با استفاده از ایجاد شبکه های شش ضلعی همسان، متریک ها را در هر یک محاسبه کرده و با استفاده
- Abstract
- Abstract Increasing rate of population growth through past three decades has created more built areas and destroyed structural patterns of landscape and ecosystems in Karaj city and adjacent areas. Karaj, which was known as a “garden city”, now is a metropolitan region with limited remnants of green spaces. This research aims to study changing trends of urban green space by landscape ecological approach. Monitoring of landscape changes is based on the comparison of the Landsat images of 2000 and 2013. The satellite images are classified and then landscape metrics are calculated using synoptic method. To perform synoptic analysis of landscape at years 2000 and 2013, compositional and configurational metrics including number of patches, class area, mean nearest neighbor distance, edge density, mean patch size are calculated at three level (macro, middle, micro) and their changes have been tracked. Our results indicate that in general total landscape of Karaj city has been more fragmented. Landscape changes of green spaces at the macro scale show decrease of area and mean patch size and increase of edge density and irregularity of shape and shrinkage and fragmentation of patches. Our result at the middle scale of green space show that distance between them has increased. Changes in number of patches depending to function and driving forces of landscapes have increased (due to fragmentation of large patch) or decreased (due to deletion). Area and size of patches have decreased in the administrative regions. Open space class have became more fragmented and reduced in size, too. Built class has shown increase of proportional area and mean patch size that have major effects on degradation of natural or semi natural ecosystems. Finally, we chose appropriate strategy through suitability analysis of changing trend and state of metrics. Then, the landscape has zoned to the strategic parts through the suitability model. The strategic zoning helps to plan for green ecologic