عنوان پایان‌نامه
ارزیابی سیاست های حمایتی دولت در بخش کشاورزی (زیر بخش زراعت)
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی- اقتصاد کشاورزی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 3637;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 40954
- تاریخ دفاع
- ۲۲ اردیبهشت ۱۳۸۸
- دانشجو
- محمد ترشیزی
- استاد راهنما
- سیدصفدر حسینی کوزوکی
- چکیده
- در ایران، پس از جنگ با عراق، سیاست¬های گوناگونی به منظور حمایت از بخش کشاورزی اتخاذ شده است که ارزیابی آن¬ها کاربردهای سیاست¬گذاری مهمی دارد. پژوهش پیش¬رو با توجه به اهمیت راهبردی محصولات گندم، جو، ذرت، برنج، پنبه، چغندر قند، سویا و کلزا در سبد کالاهای مصرفی خانوار ایرانی و اهمیت آن¬ها از دیدگاه سیاست¬گذار و به منظور تحلیل برنامه¬های حمایتی دولت از بخش کشاورزی در برنامه¬های توسعه انجام شد. چنین پژوهش¬هایی سیاست¬گذار را در جهت برنامه¬ریزی برای دستیابی به هدف¬های سند چشم اندار 20 سال? کشور و تدوین راهبرد توسع? کشاورزی یاری می¬کند. برای این منظور، از معیارهای برآورد حمایت از تولیدکننده (PSE) و برآورد حمایت از مصرف کننده (CSE) برای برآورد مقدار حمایت از بخش¬های تولید و مصرف محصولات زراعی در بین سال¬های 1368 تا 1385 استفاده شد. همچنین، امکان وجود رابط? علّی بین مقدار حمایت از بخش تولید محصولات مورد بررسی و سطح زیر کشت یا عملکرد آن¬ها مورد آزمون قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که سیاست¬های گذشته و جاری بخش کشاورزی ایران سعی در توسع? سطح کشت و تولید برخی محصولات مانند گندم، ذرت، چغندرقند و سویا از راه دخالت هر چه بیشتر در سازوکار بازار و ایجاد انحراف در قیمت نهاده¬ها و ستاده¬های کشاورزی دارد، درحالی¬که این سیاست¬ها چه در تشویق کارآمد سطح زیر کشت و چه عملکرد ناموفق بوده¬اند. توجه به روند رو به رشد انحرافات قیمتی، مانند افزایش شتابان قیمت¬های تضمینی و داخلی، نشان می¬دهد که سیاست¬های گذشته و حال بخش کشاورزی ایران این بخش را نوزاد و غیر مولد نگاه می¬دارد. با توجه به یافته¬های پژوهش، پیشنهاد شده است که در نحوه اعطای یارانه به تولیدکنندگان محصولات زراعی تجدید نظر شده و در جهت حذف یارانه¬های اضافی اقدام شود. همچنین، تنوع بخشی به سیاست¬های حمایتی، به ویژه بیمه¬ای، و تجدید نظر در سیاست قیمت¬گذاری باید در دستور کار سیاست¬گذاران قرار گیرد.
- Abstract
- Iran, after the war with Iraq, has implemented several agricultural support policies that analyzing them has several important policy implications. Regarding to the vital role of wheat, barley, corn, rice, sugar beet, soybean, rapeseed, and cotton in Iranian consumers basket and their importance for policy-makers, this study was done to analyze the agricultural support plans of government in developing programs. Such research can help policy-makers planning to achieve the goals of 20-Years Developing Vision and organizing the Agricultural Developing Strategy. For this purpose, Producer Support Estimate (PSE) and Consumer Support Estimate (CSE) indexes were used to assess the amount of support in production and consumption sectors of food crops within 1989-2007. In addition, the possibility of relationship between PSE and area under cultivation of crops or their yield was examined. The results show that the Iranian past and current agricultural policies tried to increase the area under cultivation and production of some crops, such as wheat, corn, sugar beet, rape seed, and soybean, by means of market interferences such as severely distorting the input and output prices, while these policies were unable to encourage either of area under cultivation and yield efficiently. The increase of price distortions, such as dramatically increase in guaranteed purchase prices and domestic prices, shows that the Iranian past and current agricultural policies keep the agriculture sector infant and unproductive. With regard to the results, it is recommended that policy makers reconsider the method of wheat subsidization and try to eliminate excess subsidies. In addition, diversifying the support policies, especially insurance polices, and reconsidering the pricing policy may be in use by policy-makers. Key words: support policies, agriculture sector, food crops, Producer Support Estimate (PSE), Consumer Support Estimate (CSE), causality relationship
